NewsEdit Οι Τσέχοι πολίτες ψηφίζουν σήμερα για να εκλέξουν νέα κυβέρνηση, σε μια εκλογική αναμέτρηση που παρακολουθεί στενά ολόκληρη η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το αποτέλεσμα μπορεί να καθορίσει όχι μόνο την πορεία της χώρας, αλλά και τη συνοχή της Ευρώπης, σε μια περίοδο που η Κεντρική Ευρώπη φαίνεται να μετακινείται προς τα δεξιά.
Ο δισεκατομμυριούχος Αντρέι Μπάμπις, πρώην πρωθυπουργός και επικεφαλής του δεξιού λαϊκιστικού κόμματος ANO, εμφανίζεται ως το μεγάλο φαβορί για την επιστροφή στην εξουσία. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις του δίνουν περίπου 29% των ψήφων, αρκετό για να κερδίσει, αλλά όχι για να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.
Μια χώρα διχασμένη ανάμεσα στην Ευρώπη και την εθνική αυτάρκεια
Η Τσεχία, που φιλοξενεί αναλογικά τους περισσότερους Ουκρανούς πρόσφυγες στην ΕΕ, έχει ταχθεί σταθερά υπέρ του Κιέβου από την έναρξη της ρωσικής εισβολής. Ωστόσο, ο Μπάμπις έχει υποσχεθεί ότι θα «αναθεωρήσει» αυτή την πολιτική, περιορίζοντας τη στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία και επικρίνοντας τη συμμετοχή της Πράγας στην ευρωπαϊκή πρωτοβουλία παράδοσης πυρομαχικών.
Παράλληλα, τάσσεται ανοιχτά κατά της μεταναστευτικής πολιτικής των Βρυξελλών και της Πράσινης Συμφωνίας για το Κλίμα, καλλιεργώντας ένα αφήγημα «εθνικής αυτάρκειας» και «προστασίας των Τσέχων». Μια ρητορική που θυμίζει σε πολλούς την πορεία του Βίκτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία, αλλά και την πρόσφατη εκλογική νίκη του Ρόμπερτ Φίτσο στη Σλοβακία — δύο ηγέτες που έχουν στραφεί εμφανώς προς τη Μόσχα.
Το πολιτικό σκηνικό και τα ποσοστά
Στην κούρσα των εκλογών συμμετέχουν 26 κόμματα, όμως μόνο οκτώ έχουν πιθανότητες να μπουν στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Πίσω από το ANO του Μπάμπις, με 20%, ακολουθεί ο κυβερνών συνασπισμός Spolu («Μαζί»), που αποτελείται από τους Δημοκράτες Πολιτών (ODS), τους Χριστιανοδημοκράτες (KDU-ČSL) και το φιλελεύθερο TOP 09.
Το φιλελεύθερο κόμμα των Πειρατών, που αποχώρησε πρόσφατα από τον κυβερνητικό συνασπισμό, κινείται γύρω στο 10%, ποντάροντας σε νεανικό κοινό και καινοτόμες καμπάνιες στα κοινωνικά δίκτυα. Τρίτη δύναμη αναμένεται το ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό και ευρωσκεπτικιστικό κόμμα Ελευθερία και Άμεση Δημοκρατία (SPD) του Tomio Okamura, με ποσοστά κοντά στο 13%.
Η απειλή της ακροδεξιάς συμμαχίας
Αναλυτές προειδοποιούν ότι για πρώτη φορά από την πτώση του κομμουνισμού το 1989, εξτρεμιστικά κόμματα που υποστηρίζουν την αποχώρηση από την ΕΕ και το ΝΑΤΟ μπορεί να συμμετάσχουν είτε άμεσα στην κυβέρνηση είτε να τη στηρίξουν κοινοβουλευτικά.
Αν και ο Μπάμπις έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι θέλει να κυβερνήσει μόνος του, ένα τέτοιο σενάριο μοιάζει ανέφικτο χωρίς τη συνεργασία του SPD ή μικρότερων κομμάτων της άκρας δεξιάς. Η στάση του απέναντι σε αυτούς τους πιθανούς εταίρους παραμένει αμφίσημη — έχει δηλώσει ότι «δεν θα συνεργαστεί» με το SPD ή τους κομμουνιστές, αλλά το κόμμα του ήδη συνδιοικεί τέσσερις περιφέρειες μαζί τους.
Το νομικό αγκάθι του Μπάμπις
Παρά το προβάδισμά του, ο δρόμος προς την πρωθυπουργία δεν είναι απλός. Ο πρόεδρος της Δημοκρατίας, Πέτρ Πάβελ, έχει τη συνταγματική δυνατότητα να αρνηθεί τον διορισμό του Μπάμπις λόγω πιθανής σύγκρουσης συμφερόντων.
Ο επικεφαλής του ANO κατηγορείται ότι εξακολουθεί να ελέγχει την αγροτοβιομηχανία Agrofert, παρά το γεγονός ότι είχε μεταβιβάσει την εταιρεία σε trust funds το 2017. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη διαπιστώσει ότι ασκούσε «άμεση και έμμεση επιρροή» στα funds αυτά, παραβιάζοντας τη νομοθεσία περί διαφάνειας. Μάλιστα, η Agrofert έχει υποχρεωθεί από τα τσεχικά δικαστήρια να επιστρέψει περισσότερα από 200 εκατομμύρια ευρώ σε αγροτικές επιδοτήσεις.
Το μήνυμα του Προέδρου Πάβελ
Σε διάγγελμά του λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες, ο πρόεδρος Πάβελ – πρώην στρατηγός του ΝΑΤΟ – τόνισε ότι θα σεβαστεί «το Σύνταγμα και τη λαϊκή εντολή», αλλά υπενθύμισε πως η χώρα «δεν πρέπει να επιστρέψει σε εποχές όπου το ιδιωτικό συμφέρον υπερίσχυε του δημόσιου». Η δήλωση αυτή θεωρήθηκε από πολλούς προειδοποίηση προς τον Μπάμπις, σε περίπτωση που επιχειρήσει να χρησιμοποιήσει την εξουσία για προσωπικά οφέλη.
Η επόμενη μέρα για την Τσεχία και την Ευρώπη
Όποιος κι αν επικρατήσει, η Τσεχία βρίσκεται μπροστά σε μια κρίσιμη καμπή. Η πολιτική της στάση απέναντι στην Ουκρανία, η σχέση της με τις Βρυξέλλες και η θέση της στο ΝΑΤΟ θα καθορίσουν όχι μόνο τη μελλοντική πορεία της χώρας, αλλά και την ισορροπία δυνάμεων στην Κεντρική Ευρώπη.
Αν ο Μπάμπις επιστρέψει στην εξουσία, είναι πιθανό η Πράγα να ευθυγραμμιστεί περισσότερο με τη Βουδαπέστη και τη Μπρατισλάβα, δημιουργώντας έναν νέο άξονα αμφισβήτησης της ευρωπαϊκής γραμμής. Σε μια ήπειρο που ήδη δοκιμάζεται από τον πόλεμο, τις ενεργειακές κρίσεις και την άνοδο των λαϊκιστών, η ψήφος των Τσέχων ίσως αποδειχθεί το επόμενο ρήγμα στο οικοδόμημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Ο αγώνας ενός πατέρα για δικαιοσύνη: 20ή μέρα απεργίας πείνας του Πάνου Ρούτσι έξω από τη Βουλή
- Η Τσεχία ψηφίζει: Φόβοι για ακροδεξιά στροφή και νέο ρήγμα στην Ευρώπη
- Διχασμένη η Χαμάς για το μέλλον της Γάζας – Η τελευταία ευκαιρία για ειρήνη
- Ένταση στο Αιγαίο με το «Πίρι Ρέις» να αποπλέει από τη Σμύρνη
- Πρόωρο τέλος για την εκπομπή «Power Talk» με την Τατιάνα Στεφανίδου