Ανοικτά παραμένουν σήμερα, τελευταία Κυριακή του χρόνου, τα εμπορικά καταστήματα σε όλη τη χώρα, δίνοντας στους καταναλωτές μία ακόμη ευκαιρία για αγορές πριν την εκπνοή του 2025.
Την ίδια στιγμή, η αγορά περνά στη φάση του απολογισμού, καθώς απομένουν λίγες ημέρες για να επιβεβαιωθούν ή να αναθεωρηθούν οι εκτιμήσεις για τον εφετινό χριστουγεννιάτικο τζίρο.
Σταθεροποίηση της κατανάλωσης με «φόντο» την ακρίβεια
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιώς (ΕΒΕΠ), Βασίλη Κορκίδη, οι προβλέψεις για το 2025 δείχνουν μια σταθεροποίηση της καταναλωτικής δαπάνης, με αναμενόμενη αύξηση από 2,5% έως 5%, η οποία αποδίδεται κυρίως στις πληθωριστικές πιέσεις της χρονιάς.
Όπως σημειώνει, ο όρος «χριστουγεννιάτικη αγορά» αφορά είτε το σύνολο των πωλήσεων του λιανικού εμπορίου την εορταστική περίοδο είτε τα ειδικά έσοδα από παραδοσιακές αγορές και τουριστικές ροές. Τα διαθέσιμα στοιχεία, ωστόσο, βασίζονται σε εκτιμήσεις και αφορούν συνήθως τα συνολικά δεδομένα του Δεκεμβρίου.
Ο ρόλος του Δεκεμβρίου στον ετήσιο τζίρο
Ο Δεκέμβριος αντιστοιχεί περίπου στο 6% του ετήσιου τζίρου του λιανικού εμπορίου. Αν και δεν αποτελεί τον ισχυρότερο μήνα σε απόλυτους αριθμούς – τίτλο που διατηρούν οι θερινοί μήνες – παρουσιάζει αυξημένη δυναμική σε συγκεκριμένες κατηγορίες, όπως τρόφιμα, δώρα, ένδυση, παιχνίδια και ηλεκτρονικά είδη.
Αντίθετα, η κατανάλωση καυσίμων κατανέμεται πιο ομοιόμορφα μέσα στο έτος, ενώ η υψηλή ένταση συναλλαγών του Δεκεμβρίου δεν συνεπάγεται απαραίτητα τη μέγιστη μηνιαία αξία πωλήσεων.
Τα μεγέθη του 2024 και η βάση σύγκρισης
Τον Δεκέμβριο του 2024 ο τζίρος του λιανικού εμπορίου διαμορφώθηκε στα 4,3 δισ. ευρώ, καλύπτοντας κυρίως την εγχώρια κατανάλωση σε τρόφιμα, καύσιμα, οχήματα, ένδυση και ηλεκτρικές συσκευές. Το χονδρικό εμπόριο ανήλθε στα 13 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένων εξαγωγών αξίας 4,1 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου με διπλογραφικά βιβλία κατέγραψαν αύξηση 5,5%-5,8% σε σχέση με τον Δεκέμβριο του 2023. Για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ο τζίρος έφτασε τα 1,42 δισ. ευρώ, επιβεβαιώνοντας τον καθοριστικό τους ρόλο στην εορταστική αγορά.
Πού κατευθύνθηκαν οι χριστουγεννιάτικες δαπάνες
Τα τρόφιμα και ποτά απορροφούν πάνω από το ένα τρίτο της εορταστικής δαπάνης, κυρίως για τα γιορτινά τραπέζια και τα δώρα. Τα κοσμήματα και τα δώρα υψηλής αξίας ανεβάζουν τον μέσο όρο των αγορών, ενώ ένδυση και υπόδηση παραμένουν σταθερή επιλογή, με πιο στοχευμένες αγορές.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συγκεντρώνουν σημαντικό μέρος του τζίρου σε κλάδους όπως το δώρο, τα καλλυντικά και το βιβλίο. Παράλληλα, 6 στους 10 καταναλωτές δηλώνουν ότι ξόδεψαν περίπου τα ίδια με πέρυσι, ενώ μόλις το 13% αύξησε τη δαπάνη του, υπό την πίεση της ακρίβειας και των υψηλών τιμών στα τρόφιμα.
Εκτίμηση χριστουγεννιάτικου τζίρου 2025 ανά κλάδο
Η συνολική εκτίμηση για τον χριστουγεννιάτικο τζίρο του 2025 τοποθετείται κοντά στα 4,5 δισ. ευρώ. Η κατανομή ανά κλάδο δείχνει:
- Τρόφιμα και ποτά: 34% (περίπου 1,53 δισ. ευρώ)
- Ένδυση: 14% (620 εκατ. ευρώ)
- Υπόδηση: 7% (310 εκατ. ευρώ)
- Ηλεκτρικά και ηλεκτρονικά είδη: 15% (670 εκατ. ευρώ)
- Παιχνίδια: 6% (270 εκατ. ευρώ)
- Καλλυντικά: 5% (230 εκατ. ευρώ)
- Οικιακός εξοπλισμός: 6% (270 εκατ. ευρώ)
- Βιβλία και πολιτιστικά είδη: 3% (140 εκατ. ευρώ)
- Κοσμήματα και ρολόγια: 4% (180 εκατ. ευρώ)
- Εποχικά δώρα και είδη διακόσμησης: 6% (260 εκατ. ευρώ)
Υποτονική εικόνα και στροφή στις πάγιες υποχρεώσεις
Από την πλευρά του, ο αντιπρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών, Νίκος Κογιουμτσής, περιέγραψε μια σχετικά υποτονική εικόνα της αγοράς, αποδίδοντάς τη στη μειωμένη αγοραστική δύναμη των καταναλωτών.
Όπως σημείωσε, το δώρο Χριστουγέννων έδωσε μεν μια μικρή ώθηση, ωστόσο τα φετινά δώρα ήταν χαμηλότερης αξίας, με τις προσδοκίες να μεταφέρονται στην εβδομάδα μεταξύ Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς. Παράλληλα, μεγάλο μέρος των εισοδημάτων κατευθύνθηκε σε πάγιες υποχρεώσεις και όχι στην κατανάλωση, ενώ επανέλαβε την ανάγκη στήριξης των συνοικιακών καταστημάτων, τα οποία χαρακτήρισε «ραχοκοκαλιά» της οικονομίας και της απασχόλησης.
Στο προσκήνιο οι χειμερινές εκπτώσεις 2026
Με το κλείσιμο της εορταστικής περιόδου, το ενδιαφέρον της αγοράς στρέφεται ήδη στις χειμερινές εκπτώσεις του 2026, οι οποίες αναμένεται να ξεκινήσουν τη Δευτέρα 12 Ιανουαρίου και να διαρκέσουν έως το τέλος Φεβρουαρίου.
Οι εμπορικοί σύλλογοι υπενθυμίζουν ότι η συμμετοχή των επιχειρήσεων είναι προαιρετική, ωστόσο όσοι λάβουν μέρος οφείλουν να τηρούν αυστηρά τους κανόνες διαφάνειας, με σαφή αναγραφή της αρχικής και της μειωμένης τιμής.
Από τη γιορτινή κορύφωση στη «μάχη» των τιμών
Έτσι, με τα καταστήματα ανοικτά την τελευταία Κυριακή του χρόνου, την αγορά να αποτιμά τον εορταστικό της απολογισμό και τις εκπτώσεις προ των πυλών, το εμπόριο περνά από τη γιορτινή κορύφωση στη χειμερινή «μάχη» των τιμών, ελπίζοντας σε νέα τόνωση της κατανάλωσης τους πρώτους μήνες του νέου έτους.