Σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της Telegraph, οι Ηνωμένες Πολιτείες φαίνεται να εξετάζουν ένα ριζοσπαστικό σενάριο ειρήνης: την επίσημη αναγνώριση από την Ουάσινγκτον της ρωσικής κυριαρχίας στην Κριμαία και σε άλλα κατεχόμενα ουκρανικά εδάφη.
Αν επιβεβαιωθεί, πρόκειται για την πιο σοβαρή μετατόπιση της δυτικής πολιτικής από την έναρξη της ρωσικής εισβολής το 2022, με πιθανές γεωπολιτικές αναταράξεις σε Ευρώπη, ΝΑΤΟ και διεθνές δίκαιο.
Τι αποκαλύπτει η Telegraph – Η αποστολή Γουίτκοφ και Κούσνερ στη Μόσχα
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ετοιμάζεται να στείλει στη Μόσχα τον Στιβ Γουίτκοφ και τον Τζάρετ Κούσνερ, προκειμένου να καταθέσουν απευθείας στον Βλαντιμίρ Πούτιν πρόταση αναγνώρισης της Κριμαίας και άλλων περιοχών του Ντονμπάς ως ρωσικού εδάφους. Η κίνηση αυτή φαίνεται πως προχωρά παρά τις έντονες ανησυχίες των Ευρωπαίων συμμάχων της Ουκρανίας. Πηγή της Telegraph σημειώνει πως «είναι όλο και πιο ξεκάθαρο ότι οι Αμερικανοί δεν ενδιαφέρονται για την ευρωπαϊκή θέση». Εάν επαληθευτεί, θα αποτελέσει ιστορική μετατόπιση στον δυτικό χειρισμό του πολέμου.
Το ρωσικό ζητούμενο: Μόνιμη αναγνώριση της Κριμαίας και Ντονμπάς
Ο Πούτιν επανέλαβε πως η νομική αναγνώριση των περιοχών Κριμαίας, Ντόνετσκ και Λουγκάνσκ από την Ουάσινγκτον αποτελεί βασική προϋπόθεση στη διαπραγμάτευση για ειρηνευτικό σχέδιο. Το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε ότι έλαβε αναθεωρημένο αμερικανικό σχέδιο μετά από έκτακτες διαβουλεύσεις ΗΠΑ–Ουκρανίας στη Γενεύη. Το αρχικό σχέδιο 28 σημείων, με πρόταση «de facto» αναγνώρισης των κατεχομένων, έχει πλέον περιοριστεί σε 19 σημεία, όμως η ιδέα παραμένει στο τραπέζι.
Τι προβλέπει η πρόταση – Σενάρια χαρτογράφησης των νέων συνόρων
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η αρχική πρόταση των ΗΠΑ περιλάμβανε την αναγνώριση της ρωσικής κυριαρχίας όχι μόνο στην Κριμαία και στο Ντονμπάς, αλλά και στα εδάφη που η Μόσχα ελέγχει σήμερα σε Χερσώνα και Ζαπορίζια. Το νέο πλαίσιο 19 σημείων θεωρείται λιγότερο ευνοϊκό για τη Ρωσία, ωστόσο η βασική ιδέα παραχώρησης ή αποδοχής αλλαγής συνόρων δεν έχει αποκλειστεί από την πλευρά της Ουάσινγκτον.
Το ουκρανικό δίλημμα και το Σύνταγμα που μπλοκάρει συμφωνία εδαφικής παραχώρησης
Παρά την έντονη διπλωματική κινητικότητα, το Κίεβο δεν μπορεί νομικά να συναινέσει στην παραχώρηση εδαφών. Ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, Αντρέι Γερμάκ, τόνισε πως «κανένας λογικός άνθρωπος σήμερα δεν θα υπογράψει παραχώρηση εδαφών», ξεκαθαρίζοντας ότι όσο ο Ζελένσκι παραμένει πρόεδρος, δεν πρόκειται να υπάρξει τέτοιος συμβιβασμός. Το ουκρανικό Σύνταγμα προβλέπει ότι οποιαδήποτε εδαφική αλλαγή απαιτεί δημοψήφισμα – διαδικασία πρακτικά ανέφικτη εν καιρώ πολέμου.
Τι μέλλει γενέσθαι – Η Φλόριντα, η Μόσχα και οι ευρωπαϊκοί φόβοι
Ο Γερμάκ και ο σύμβουλος ασφαλείας Ρουστέμ Ουμέροφ αναμένεται να μεταβούν στο Μαρ-α-Λάγκο για νέες διαπραγματεύσεις με την αμερικανική πλευρά. Το αν τελικά η Ουκρανία θα δεχτεί σχέδιο που δεν απαιτεί δική της αναγνώριση αλλά επιτρέπει στις ΗΠΑ να συμφωνήσουν με τη Ρωσία αποτελεί το κεντρικό ερώτημα των επόμενων εβδομάδων. Η Ευρώπη, ήδη διχασμένη για το εύρος της στήριξης προς το Κίεβο, παρακολουθεί με ανησυχία μια εξέλιξη που πιθανώς ανατρέψει ολόκληρη τη μεταπολεμική αρχιτεκτονική ασφαλείας στην ήπειρο.
Νέα γεωπολιτική ισορροπία ή ρήξη ΗΠΑ–ΕΕ;
Η πιθανή αναγνώριση ρωσικών εδαφών από την Ουάσινγκτον ανοίγει μια νέα, αβέβαιη φάση στον πόλεμο της Ουκρανίας. Αν η πρωτοβουλία εξελιχθεί σε συμφωνία, μπορεί να φέρει κατάπαυση του πυρός, αλλά και να δημιουργήσει προηγούμενο αλλαγής συνόρων με τη βούλα των μεγάλων δυνάμεων. Το μόνο βέβαιο: οι επόμενοι μήνες θα καθορίσουν όχι μόνο την έκβαση του πολέμου, αλλά και τον νέο συσχετισμό ισχύος μεταξύ ΗΠΑ, Ρωσίας, Ουκρανίας και Ευρώπης.