Η πρωθυπουργός του Νεπάλ υπέβαλε την παραίτησή της την Τρίτη, καθώς η χώρα των Ιμαλαΐων συγκλονίζεται από βίαιες διαδηλώσεις νέων που διαμαρτύρονται για την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και τη διαφθορά.
Οι ταραχές έχουν ήδη κοστίσει τη ζωή σε 19 ανθρώπους και προκαλέσει τεράστιες ζημιές σε κυβερνητικά κτίρια και κατοικίες πολιτικών.
Επιθέσεις σε πολιτικούς και δημόσια κτίρια
Η οργή των διαδηλωτών κορυφώθηκε με εμπρησμούς στις κατοικίες κορυφαίων πολιτικών, ανάμεσά τους και στο σπίτι του προέδρου Ραμ Τσάντρα Πουντέλ, αλλά και του απερχόμενου πρωθυπουργού Κ. Π. Σάρμα Ολι. Βίντεο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δείχνουν ομάδες διαδηλωτών να βανδαλίζουν το εσωτερικό της προεδρικής κατοικίας, ενώ φωτιά ξέσπασε και στο κτίριο του κοινοβουλίου. Στην πρωτεύουσα Κατμαντού έχει διακοπεί η λειτουργία του διεθνούς αεροδρομίου.
Οι αστυνομικές δυνάμεις επενέβησαν όταν πλήθος χιλιάδων διαδηλωτών πλησίασε στο κοινοβούλιο και ορισμένοι προσπάθησαν να σπάσουν τον κλοιό που είχε δημιουργηθεί από τις δυνάμεις ασφαλείας στην περίμετρο του κτιρίου.
Το υπουργείο Επικοινωνιών και Τεχνολογιών της Ενημέρωσης του Νεπάλ ανακοίνωσε την Πέμπτη τον αποκλεισμό 26 κοινωνικών δικτύων, ανάμεσά τους οι πλατφόρμες Facebook, Youtube, X και Linkedin, διότι δεν ολοκλήρωσαν τη διαδικασία αδειοδότησής τους εντός των προθεσμιών.
Σύμφωνα με απόφαση που εξέδωσε το Ανώτατο Δικαστήριο το 2023, το αρμόδιο υπουργείο απαιτεί από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να ορίσουν τοπικό εκπρόσωπο και πρόσωπο που θα είναι αρμόδιο για την εποπτεία και τον έλεγχο των περιεχομένων τους.
Η εφαρμογή αυτής της απόφασης που έθεσε εκτός λειτουργίας πολλά μέσα κοινωνικής δικτύωσης ώθησε ένα οργισμένο πλήθος στους δρόμους της πρωτεύουσας Κατμαντού σήμερα.
Οι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν το πρωί στο κέντρο της πόλης κρατώντας σημαίες, τραγουδώντας τον εθνικό ύμνο και φωνάζοντας εχθρικά προς την κυβέρνηση του πρωθυπουργού ΚΠ Σάρμα Ολι συνθήματα.
Διαδηλωτές εξηγούσαν ότι ο αποκλεισμός των κοινωνικών δικτύων δεν ήταν το μοναδικό αντικείμενο. «Καταγγέλλουμε επίσης τη θεσμοποιημένη διαφθορά στο Νεπάλ… Η απόφαση απηχεί τις αυταρχικές πρακτικές της κυβέρνησης και αυτό θέλουμε να αλλάξει».
Μετά την εφαρμογή της απόφασης, οι πλατφόρμες που εξακολουθούν να λειτουργούν, όπως το Tik Tok, έχουν πλημμυρίσει με βίντεο που καταγγέλλουν την πολυτελή ζωή των γόνων των μελών της νεπαλέζικης πολιτικής ηγεσίας.
Η κυβέρνηση διέψευσε ότι έχει την πρόθεση να πλήξει τις ελευθερίες της σκέψης και της έκφρασης και υποστήριξε ότι η απόφαση επιδιώκει τη δημιουργία ενός «περιβάλλοντος για την προστασία της ελευθερίας της έκφρασης», διευκρινίζοντας ότι η λειτουργία των δικτύων θα αποκατασταθεί όταν θα εκπληρώσουν τους όρους που έχουν τεθεί.
Επ’ αόριστον απαγόρευση κυκλοφορίας
Οι αρχές έχουν επιβάλει απαγόρευση κυκλοφορίας σε πολλά σημεία της χώρας, χωρίς ωστόσο να καταφέρουν να αποτρέψουν τις κινητοποιήσεις. Η αστυνομία αποφεύγει τη χρήση βίας, αφήνοντας τις διαδηλώσεις να εξελιχθούν ανεξέλεγκτα. Η ηγεσία του στρατού συνεδριάζει εκτάκτως για να καθορίσει τη στάση της απέναντι στην κρίση.
Οργή παρά την άρση της απαγόρευσης social media
Η κυβέρνηση είχε ανακοινώσει την απαγόρευση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας την έκρηξη οργής που οδήγησε στις μαζικές διαδηλώσεις. Παρά την άρση του μέτρου, η οργή των νέων δεν έχει κοπάσει. Οι διοργανωτές, που χαρακτηρίζουν τις κινητοποιήσεις «διαδηλώσεις της Gen Z», ζητούν άμεσες πολιτικές αλλαγές, καταπολέμηση της διαφθοράς και νέες οικονομικές ευκαιρίες.

Πολιτική κρίση χωρίς προηγούμενο
Ο 73χρονος Ολι είχε ορκιστεί τον Ιούλιο του 2024 για τέταρτη θητεία, ενώ τρεις υπουργοί παραιτήθηκαν τις τελευταίες ώρες επικαλούμενοι λόγους ηθικής. Η Ινδία, στενός γείτονας και οικονομικός εταίρος του Νεπάλ, κάλεσε σε αυτοσυγκράτηση και διάλογο. Παραμένει αβέβαιο αν η παραίτηση του πρωθυπουργού θα κατευνάσει τα πνεύματα ή αν η χώρα θα βυθιστεί περαιτέρω στην πολιτική αστάθεια.