Η χρήση των smartphones στο σχολείο έχει μετατραπεί σε παγκόσμια συζήτηση: πολύτιμο εργαλείο ή πηγή περισπασμού; Νέα έρευνα και διεθνείς απαγορεύσεις δείχνουν ότι η τεχνολογία ίσως πρέπει να μείνει εκτός τάξης – προς όφελος των μαθητών.
Η παρουσία των smartphones στις σχολικές αίθουσες έχει εξελιχθεί σε ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα ζητήματα της εκπαίδευσης. Από τη μια πλευρά, αποτελούν εργαλείο επικοινωνίας, πληροφόρησης και ψυχαγωγίας. Από την άλλη, θεωρούνται πηγή συνεχούς διάσπασης της προσοχής, γεγονός που έχει οδηγήσει κυβερνήσεις και εκπαιδευτικούς σε προσπάθειες περιορισμού ή ακόμη και πλήρους απαγόρευσης της χρήσης τους.
Ο Economist κρούει τον κώδωνα του κινδύνου
Το βρετανικό περιοδικό επισημαίνει ότι τα smartphones αποτελούν «ανεξάντλητη πηγή περισπασμού» και υπονομεύουν τη μαθησιακή διαδικασία. Η σύγκριση με το παρελθόν είναι εντυπωσιακή: η ανία στο θρανίο έχει αντικατασταθεί από μια αδιάκοπη ροή εφαρμογών και ερεθισμάτων που αποσπούν την προσοχή των μαθητών.
Τεχνοφοβία ή λογικός περιορισμός;
Παρά τις επικρίσεις ότι οι απαγορεύσεις είναι «τεχνοφοβικές», πολλοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι τα παιδιά δεν μπορούν πάντα να κρίνουν τι είναι προς το συμφέρον τους. Η εκπαίδευση στις νέες τεχνολογίες μπορεί να γίνεται εκτός τάξης ή μέσω εξειδικευμένων μαθημάτων.
Η ιστορία βρίθει παραδειγμάτων καχυποψίας απέναντι στην τεχνολογία, από τον Πλάτωνα που φοβόταν ότι η γραφή θα αποδυναμώσει τη μνήμη, μέχρι σήμερα. Ωστόσο, αυτή τη φορά, οι ανησυχίες φαίνεται να στηρίζονται σε δεδομένα.
Οι έρευνες και τα αποτελέσματά τους
Μελέτες σε διάφορες χώρες ενισχύουν το επιχείρημα των περιορισμών. Στην Ινδία, μια τριετής έρευνα με 17.000 φοιτητές έδειξε ότι η απαγόρευση των τηλεφώνων στην τάξη βελτίωσε μετρήσιμα τους βαθμούς, κυρίως των πιο αδύναμων μαθητών. Αντίστοιχες μελέτες στη Σουηδία δεν κατέγραψαν σημαντικές διαφορές, όμως η γενική εικόνα δείχνει θετικό αντίκτυπο.
Αξιοσημείωτο είναι ότι σε αρκετές περιπτώσεις οι ίδιοι οι μαθητές αποδέχθηκαν τις απαγορεύσεις, αφού ένιωθαν ότι δεν «μένουν πίσω» κοινωνικά όταν ισχύει ο ίδιος κανόνας για όλους.
Μία εύκολη λύση με δύσκολες συνέπειες
«Τα smartphones δεν είναι το μοναδικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν τα σχολεία, αλλά είναι ένα πρόβλημα εύκολο να λυθεί», καταλήγει ο Economist. Στην εποχή της διεθνούς εκπαιδευτικής υποχώρησης, η υιοθέτηση περιορισμών στη χρήση τους μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμη επένδυση. Μακροπρόθεσμα, οι μαθητές ίσως ευγνωμονούν όσους επέλεξαν να βάλουν όρια στην τεχνολογία μέσα στην τάξη.