NewsEdit Η 15η Νοεμβρίου αποτελεί την καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή των ετήσιων Δηλώσεων Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων για το έτος 2025 (χρήση 2024), σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου 5026/2023 και την τροπολογία που ενσωματώθηκε στο πρόσφατο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας, το οποίο ψηφίστηκε από τη Βουλή.
Η φετινή διαδικασία σηματοδοτεί την οριστική μετάβαση στο νέο ψηφιακό περιβάλλον ελέγχου περιουσιακών στοιχείων, μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας e-pothen, η οποία έχει τεθεί σε πλήρη λειτουργία.
Ψηφιακό σύστημα με αυτοματοποιημένους ελέγχους
Όπως ενημέρωσε την Ολομέλεια ο προεδρεύων Θανάσης Μπούρας, με την ιδιότητά του και ως προέδρου της Επιτροπής Πόθεν Έσχες, η νέα προθεσμία ορίζεται ρητά έως τις 15 Νοεμβρίου, χωρίς περιθώριο για περαιτέρω παράταση. «Είναι η τελευταία προθεσμία», τόνισε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι έχει προηγηθεί διετής προετοιμασία για τη δημιουργία ενός αυτοματοποιημένου συστήματος ελέγχου, το οποίο συνδέεται με μεγάλο αριθμό φορέων και οργανισμών του δημόσιου και τραπεζικού τομέα.
«Πλέον, το μόνο που απαιτείται είναι ο κάθε υπόχρεος να εισέλθει στο σύστημα και να ελέγξει αν τα στοιχεία που εμφανίζονται είναι δικά του. Δεν χρειάζεται πια να τρέχει στις τράπεζες να συλλέξει στοιχεία», ανέφερε ο κ. Μπούρας, υπογραμμίζοντας ότι η διαδικασία έχει σχεδιαστεί ώστε να μειώνει τη γραφειοκρατία και να αυξάνει τη διαφάνεια. Παράλληλα, προειδοποίησε ότι δεν θα υπάρξει νέα παράταση και υπενθύμισε ότι για την παράλειψη υποβολής της δήλωσης προβλέπονται κυρώσεις.
Δεύτερη χρονιά λειτουργίας της πλατφόρμας e-pothen
Η φετινή υποβολή πραγματοποιείται για δεύτερη συνεχή χρονιά μέσω του e-pothen, της ηλεκτρονικής πλατφόρμας που διασυνδέεται αυτόματα με πλήθος φορέων όπως η ΑΑΔΕ, τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, το Κτηματολόγιο και οι εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας. Η ολοκλήρωση της διασύνδεσης αυτής, σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, εξασφαλίζει τη διαφάνεια και την αξιοπιστία των στοιχείων, αλλά απαιτεί χρόνο εξοικείωσης και προσαρμογής από τους χρήστες.
Η τροπολογία προβλέπει ότι η παράταση της προθεσμίας έως τις 15 Νοεμβρίου «αποσκοπεί στη διασφάλιση της απρόσκοπτης και ασφαλούς λειτουργίας της πλατφόρμας e-pothen, στην αποφυγή υπερφόρτωσης του πληροφοριακού συστήματος λόγω ταυτόχρονων υποβολών και στην παροχή επαρκούς χρόνου για την ορθή συμπλήρωση των δηλώσεων από όλους τους υπόχρεους».
Αργή συμμετοχή και προειδοποίηση για κυρώσεις
Παρά τα σημαντικά τεχνολογικά βήματα, ο ρυθμός υποβολών παραμένει χαμηλός. «Τα μέχρι τώρα αποτελέσματα είναι πενιχρά. Ο κόσμος φτάνει μέχρι την τελευταία στιγμή», παραδέχθηκε ο πρόεδρος της Επιτροπής Πόθεν Έσχες, προτρέποντας τους υπόχρεους να μην αναβάλουν την κατάθεση των δηλώσεών τους.
Η καθυστέρηση στην υποβολή εντείνει τον φόρτο του συστήματος και μπορεί να οδηγήσει σε τεχνικά προβλήματα, ειδικά τις τελευταίες ημέρες της προθεσμίας. Για τον λόγο αυτό, η Επιτροπή καλεί τους υπόχρεους να ολοκληρώσουν εγκαίρως τη διαδικασία, ώστε να διασφαλιστεί η ομαλή λειτουργία της πλατφόρμας και να αποφευχθούν οι διοικητικές κυρώσεις που προβλέπει η νομοθεσία.
Έλεγχος διαφάνειας και δημόσια λογοδοσία
Το νέο πλαίσιο του Πόθεν Έσχες εντάσσεται στη γενικότερη στρατηγική ενίσχυσης της διαφάνειας στον δημόσιο βίο και της πρόληψης φαινομένων αδικαιολόγητου πλουτισμού. Οι Δηλώσεις Περιουσιακής Κατάστασης και Οικονομικών Συμφερόντων αποτελούν θεσμικό εργαλείο ελέγχου για πολιτικά πρόσωπα, ανώτατους λειτουργούς, αιρετούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, δικαστικούς και δημόσιους λειτουργούς, καθώς και για όσους διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα.
Η ψηφιοποίηση της διαδικασίας μέσω του e-pothen θεωρείται κρίσιμο βήμα προς τη διαλειτουργικότητα και τη διαφάνεια, επιτρέποντας τη διασταύρωση στοιχείων σε πραγματικό χρόνο και τη μείωση του περιθωρίου λαθών ή παραλείψεων. Παράλληλα, δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να πραγματοποιεί στοχευμένους ελέγχους, με βάση συγκεκριμένα κριτήρια κινδύνου και αποκλίσεων.
Η ευθύνη των υπόχρεων
Η επιτυχία του νέου συστήματος, ωστόσο, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την έγκαιρη και ορθή ανταπόκριση των υπόχρεων. Με δεδομένο ότι η φετινή προθεσμία θεωρείται τελεσίδικη, οι υπηρεσίες της Βουλής και της Επιτροπής Πόθεν Έσχες απευθύνουν έκκληση για έγκαιρη συμμόρφωση και επισημαίνουν ότι οι δηλώσεις που δεν υποβληθούν εγκαίρως επισύρουν τις κυρώσεις του νόμου.
Με τη νέα προθεσμία να εκπνέει σε λίγες ημέρες, η διαδικασία του Πόθεν Έσχες εισέρχεται σε μια νέα εποχή ψηφιακής διαφάνειας. Για πρώτη φορά, οι δηλώσεις των πολιτικών και δημοσίων λειτουργών θα περνούν από ένα πλήρως αυτοματοποιημένο φίλτρο ελέγχου, χωρίς τη διαμεσολάβηση χειροκίνητων διαδικασιών – ένα βήμα που, όπως εκτιμούν κυβερνητικές πηγές, ενισχύει την αξιοπιστία των θεσμών και τη λογοδοσία απέναντι στους πολίτες.