Μια ιστορική στροφή φαίνεται να επιχειρεί η Χαμάς, καθώς η πολιτική της ηγεσία ανακοίνωσε ότι αποδέχεται σημαντικά μέρη του ειρηνευτικού σχεδίου του Ντόναλντ Τραμπ για τη Γάζα. Η δήλωση, που προκάλεσε έντονο ενδιαφέρον σε διεθνές επίπεδο, αναγνωρίζει την ανάγκη για τερματισμό του πολέμου, απελευθέρωση ομήρων και παράδοση της διοίκησης της Γάζας σε μια ανεξάρτητη παλαιστινιακή αρχή τεχνοκρατών.
Ωστόσο, πίσω από αυτή τη φαινομενική συναίνεση, η οργάνωση εμφανίζεται βαθιά διχασμένη. Η πολιτική πτέρυγα δηλώνει έτοιμη για διαπραγματεύσεις, ενώ η στρατιωτική ηγεσία εντός της Γάζας μιλά ανοιχτά για «προδοσία». Το χάσμα αυτό απειλεί να τινάξει στον αέρα κάθε ελπίδα για σταθερή ειρήνη στην περιοχή.
Η πολιτική πτέρυγα και το μήνυμα συμβιβασμού
Ο διαπραγματευτής της Χαμάς, Χαλίλ αλ-Χάγια, μαζί με άλλα υψηλόβαθμα πολιτικά στελέχη, φέρονται διατεθειμένοι να στηρίξουν την πρόταση Τραμπ, έστω με επιφυλάξεις. Οι Άραβες μεσολαβητές εκτιμούν ότι βλέπουν στο σχέδιο μια «τελευταία ευκαιρία» να σωθεί η οργάνωση από την πλήρη απομόνωση και να διασφαλιστεί πολιτική συνέχεια.
Στη δήλωσή της, η Χαμάς εκφράζει την ετοιμότητά της να ξεκινήσει άμεσες διαπραγματεύσεις για τις λεπτομέρειες μιας συνολικής συμφωνίας, επισημαίνοντας ότι επιδιώκει «πλήρη αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα και ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων». Παράλληλα, δηλώνει πρόθυμη να παραδώσει τη διοίκηση της περιοχής σε ανεξάρτητους Παλαιστίνιους τεχνοκράτες, με την υποστήριξη αραβικών και ισλαμικών χωρών.
Η στρατιωτική πτέρυγα αντιδρά
Στην άλλη πλευρά, οι διοικητές της ένοπλης πτέρυγας εκφράζουν έντονη δυσπιστία. Ο νέος στρατιωτικός ηγέτης στη Γάζα, Εζεντίν αλ-Χαντάντ, έχει δείξει μια περιορισμένη διάθεση για συμβιβασμό, προτείνοντας την παράδοση βαρέος οπλισμού στην Αίγυπτο και τον ΟΗΕ, αλλά με τη διατήρηση ελαφρών όπλων «για αμυντικούς λόγους».
Η στάση αυτή αποκαλύπτει τη βαθιά καχυποψία που επικρατεί στο εσωτερικό της Χαμάς. Πολλοί μαχητές, ιδίως νεότεροι που έχασαν συγγενείς και σπίτια από τις ισραηλινές επιθέσεις, αρνούνται να αποδεχθούν οποιαδήποτε μορφή αφοπλισμού. Στη δική τους αφήγηση, η ειρήνη ισοδυναμεί με παράδοση.
Το αγκάθι του αφοπλισμού και των ομήρων
Η πιο αμφιλεγόμενη διάταξη του σχεδίου Τραμπ απαιτεί από τη Χαμάς να αφοπλιστεί πλήρως και να απελευθερώσει μέσα σε 72 ώρες όλους τους 48 ομήρους – ζωντανούς και νεκρούς. Στελέχη της οργάνωσης θεωρούν το χρονοδιάγραμμα αυτό μη ρεαλιστικό και το χαρακτηρίζουν «μια 72ωρη εκεχειρία», όχι μια πραγματική ειρηνευτική συμφωνία.
Η ασαφής διατύπωση της απάντησης της Χαμάς, σύμφωνα με τη Wall Street Journal, αφήνει περιθώρια ερμηνειών. Αναλυτές εκτιμούν ότι η οργάνωση επιδιώκει να κερδίσει χρόνο, προσπαθώντας να γεφυρώσει τις αντιθέσεις ανάμεσα στην πολιτική και τη στρατιωτική της ηγεσία, αλλά και να εξασφαλίσει εγγυήσεις για την επιβίωσή της μετά το τέλος του πολέμου.
Οι αντιδράσεις Τραμπ και Νετανιάχου
Ο Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος έχει επενδύσει πολιτικά στη μεσολάβηση για τον τερματισμό της σύγκρουσης, δήλωσε ότι πιστεύει «πως η Χαμάς είναι έτοιμη για μια διαρκή ειρήνη». Παράλληλα, κάλεσε το Ισραήλ να σταματήσει τους βομβαρδισμούς, ώστε να διασφαλιστούν οι προϋποθέσεις για απελευθέρωση των ομήρων και έναρξη διαπραγματεύσεων.
Από την πλευρά του, ο Μπενιαμίν Νετανιάχου απάντησε με επιφύλαξη. Αν και αναγνώρισε την ανάγκη συνεργασίας με την Ουάσιγκτον, τόνισε ότι «η ασφάλεια του Ισραήλ δεν διαπραγματεύεται» και πως οποιαδήποτε συμφωνία θα γίνει με βάση τους όρους του Ισραήλ.
Η πραγματικότητα στο πεδίο
Στρατιωτικά, η Χαμάς έχει υποστεί βαριές απώλειες. Η ηγεσία της στη Γάζα έχει αποδεκατιστεί, χιλιάδες μαχητές έχουν σκοτωθεί και οι νέες στρατολογίες αποτελούνται από άπειρους νεαρούς. Παρά τις δυσκολίες, οι ομάδες της συνεχίζουν ανταρτοπόλεμο σε μικρές, ασύνδετες μονάδες, διατηρώντας ζωντανό το πνεύμα αντίστασης.
Η ισραηλινή προέλαση έχει φτάσει ως το κέντρο της Πόλης της Γάζας, αλλά η Χαμάς εξακολουθεί να ελέγχει τμήματα της περιοχής. Οι μεσολαβητές εκτιμούν ότι η αποδοχή μέρους του σχεδίου Τραμπ αντανακλά και την αναγνώριση από τη Χαμάς πως βρίσκεται στα πρόθυρα της στρατιωτικής εξάντλησης.
Η τελευταία ευκαιρία για ειρήνη
Η Αίγυπτος, το Κατάρ και η Τουρκία έχουν προειδοποιήσει τη Χαμάς ότι η αποδοχή του σχεδίου αποτελεί «τελευταία ευκαιρία» για πολιτική επιβίωση και διεθνή στήριξη. Αν απορριφθεί ή ναυαγήσει εκ των έσω, υπάρχει φόβος ότι μαχητές θα αποσκιρτήσουν προς άλλες οργανώσεις, όπως η Ισλαμική Τζιχάντ, τροφοδοτώντας έναν νέο κύκλο βίας.
Σε αυτή την κρίσιμη καμπή, το ερώτημα είναι αν η Χαμάς μπορεί να μεταμορφωθεί από οργάνωση αντίστασης σε πολιτικό φορέα που θα διαχειριστεί ειρηνικά το μέλλον της Γάζας — ή αν η εσωτερική της διάσπαση θα τη ρίξει οριστικά στο χάος.
Η απάντηση, όπως όλα δείχνουν, θα καθορίσει όχι μόνο τη μοίρα της Γάζας, αλλά και το τοπίο ολόκληρης της Μέσης Ανατολής.
- Ο αγώνας ενός πατέρα για δικαιοσύνη: 20ή μέρα απεργίας πείνας του Πάνου Ρούτσι έξω από τη Βουλή
- Η Τσεχία ψηφίζει: Φόβοι για ακροδεξιά στροφή και νέο ρήγμα στην Ευρώπη
- Διχασμένη η Χαμάς για το μέλλον της Γάζας – Η τελευταία ευκαιρία για ειρήνη
- Ένταση στο Αιγαίο με το «Πίρι Ρέις» να αποπλέει από τη Σμύρνη
- Πρόωρο τέλος για την εκπομπή «Power Talk» με την Τατιάνα Στεφανίδου