NewsEdit Μείωση δασμών, επενδύσεις δισεκατομμυρίων και ενίσχυση της ενεργειακής και αμυντικής συνεργασίας φέρνει το «Πλαίσιο Συμφωνίας» που παρουσίασαν Ουάσιγκτον και Βρυξέλλες.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσαν την Πέμπτη το επόμενο στάδιο της εμπορικής τους συνεργασίας, παρουσιάζοντας το «Πλαίσιο Συμφωνίας για Αμοιβαίο, Δίκαιο και Ισορροπημένο Εμπόριο». Πρόκειται για συνέχεια της προκαταρκτικής συμφωνίας που είχε γίνει γνωστή πριν από έναν μήνα και πλέον συνοδεύεται από σαφή χρονοδιαγράμματα, δεσμεύσεις και μέτρα εφαρμογής.
Στόχος είναι η μείωση των εμπορικών εντάσεων, η σταθεροποίηση του πλαισίου συνεργασίας και η δημιουργία ευνοϊκών όρων για τις επιχειρήσεις και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.
Δασμοί και εξαγωγές: το μεγάλο στοίχημα
Η συμφωνία προβλέπει την κατάργηση των ευρωπαϊκών δασμών σε όλα τα βιομηχανικά προϊόντα των ΗΠΑ, καθώς και τη διεύρυνση της πρόσβασης της αμερικανικής γεωργικής παραγωγής στην ευρωπαϊκή αγορά. Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ δεσμεύονται να μειώσουν τους δασμούς στα ευρωπαϊκά αυτοκίνητα και ανταλλακτικά από το 27,5% στο 15%, μόλις η ΕΕ ολοκληρώσει τη δική της δέσμη μέτρων.
Επιπλέον, από την 1η Σεπτεμβρίου 2025, οι ΗΠΑ θα εφαρμόζουν μόνο τον «Δασμό του Μάλλον Ευνοούμενου Κράτους» για προϊόντα όπως αεροσκάφη και εξαρτήματα, φυσικούς πόρους και γενόσημα φάρμακα, διευκολύνοντας σημαντικά τις ευρωπαϊκές εξαγωγές.
Ενέργεια και επενδύσεις δισεκατομμυρίων
Κεντρικό στοιχείο του πλαισίου είναι η ενεργειακή συνεργασία: η ΕΕ δεσμεύεται να προμηθευτεί αμερικανικό LNG και πετρέλαιο αξίας 750 δισ. δολαρίων μέχρι το 2028, ενώ θα επενδύσει 600 δισ. δολάρια σε στρατηγικούς τομείς της αμερικανικής οικονομίας. Παράλληλα, προβλέπεται αγορά 40 δισ. δολαρίων σε αμερικανικά τσιπ τεχνητής νοημοσύνης.
Αντίστοιχα, οι ΗΠΑ ανοίγουν τον δρόμο για επενδύσεις ευρωπαϊκών εταιρειών σε φαρμακευτικά προϊόντα, ημιαγωγούς και την προηγμένη μεταποίηση.
Συνεργασία στην άμυνα και στα κρίσιμα ορυκτά
Η ΕΕ δηλώνει έτοιμη να ενισχύσει τις προμήθειες στρατιωτικού εξοπλισμού από τις ΗΠΑ, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, ενώ οι δύο πλευρές θα συνεργαστούν για την αντιμετώπιση εξαγωγικών περιορισμών από τρίτες χώρες σε κρίσιμα ορυκτά. Το στοιχείο αυτό αναδεικνύει την προσπάθεια διασφάλισης της στρατηγικής αυτονομίας αλλά και της αμοιβαίας εξάρτησης σε τομείς υψηλής σημασίας.
Χάλυβας, αλουμίνιο και νέες διαπραγματεύσεις
Παρά το γεγονός ότι οι δασμοί στα μέταλλα παραμένουν υψηλοί, ΗΠΑ και ΕΕ αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικών μειώσεων μέσα από σύστημα ποσοστώσεων. Στόχος είναι να προστατευτούν οι εγχώριες αγορές από την υπερπαραγωγή τρίτων χωρών, διατηρώντας παράλληλα την ασφάλεια των εφοδιαστικών αλυσίδων.
Το κεφάλαιο του ψηφιακού εμπορίου
Στη συμφωνία εντάσσονται και δεσμεύσεις για την ψηφιακή οικονομία. Η ΕΕ επιβεβαιώνει ότι δεν θα θεσπίσει τέλη χρήσης δικτύου, ενώ οι δύο πλευρές δεσμεύονται να αντιμετωπίσουν «αδικαιολόγητα εμπόδια» στο διασυνοριακό ψηφιακό εμπόριο. Παράλληλα, η Κομισιόν αναλαμβάνει να εισαγάγει μεγαλύτερη ευελιξία στον μηχανισμό φορολόγησης των εισαγωγών με υψηλό αποτύπωμα άνθρακα.
Αντιδράσεις και προοπτικές
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Εμπορίου, Μάρο Σέφτσοβιτς, χαρακτήρισε το πλαίσιο «ισχυρό πρώτο βήμα» που προσφέρει σταθερότητα και νέες ευκαιρίες, τονίζοντας ότι η αυτοκινητοβιομηχανία θα είναι από τους πρώτους κερδισμένους. Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τραμπ μίλησε για «μεγάλη συμφωνία» που ενισχύει τις διατλαντικές σχέσεις.
Η Κομισιόν υπογραμμίζει ότι η ΕΕ πέτυχε καλύτερους όρους σε σχέση με άλλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, διασφαλίζοντας τη θέση των ευρωπαϊκών εξαγωγών σε μια περίοδο αυξημένων δασμών στην αμερικανική αγορά.
Η νέα εμπορική συμφωνία ΗΠΑ–ΕΕ δεν αποτελεί τελική λύση αλλά ένα πλαίσιο διαπραγμάτευσης που ανοίγει τον δρόμο για σταδιακή απελευθέρωση του εμπορίου και ενίσχυση των επενδύσεων. Με την αυτοκινητοβιομηχανία και την ενέργεια στο επίκεντρο, το επόμενο διάστημα θα κρίνει αν οι δύο πλευρές θα καταφέρουν να οικοδομήσουν μια πιο σταθερή και ισόρροπη οικονομική σχέση, σε μια περίοδο γεωπολιτικών και οικονομικών προκλήσεων.