Οι Ευρωπαίοι ηγέτες εμφανίζονται να κάνουν στροφή στη στάση τους απέναντι στον πόλεμο στην Ουκρανία, εγκαταλείποντας τη γραμμή της άμεσης εκεχειρίας και εναρμονίζοντας τη θέση τους με την πρωτοβουλία που προωθεί ο Ντόναλντ Τραμπ, σε συνεννόηση με τον Βλαντίμιρ Πούτιν.
Στο κοινό ανακοινωθέν που εξέδωσαν, μετά την ενημέρωση που έλαβαν από τον Αμερικανό πρόεδρο για τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα και την τοποθέτηση του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι Ευρωπαίοι τόνισαν ότι «το επόμενο βήμα πρέπει να είναι περαιτέρω συνομιλίες» με τον Ουκρανό πρόεδρο.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες υπογράμμισαν ότι είναι «έτοιμοι να συνεργαστούν με τον πρόεδρο Τραμπ και τον πρόεδρο Ζελένσκι για μια τριμερή σύνοδο κορυφής με ευρωπαϊκή υποστήριξη». Τόνισαν παράλληλα ότι «η Ουκρανία μπορεί να βασίζεται στην ακλόνητη αλληλεγγύη μας καθώς εργαζόμαστε για μια ειρήνη που διασφαλίζει τα ζωτικά συμφέροντα ασφαλείας της Ουκρανίας και της Ευρώπης».
«Η Ουκρανία αποφασίζει για το έδαφός της»
Στη δήλωση επαναλαμβάνεται ότι «τα διεθνή σύνορα δεν πρέπει να αλλάζουν με τη βία» και υπογραμμίζεται ότι εναπόκειται στο Κίεβο να λάβει τις κρίσιμες αποφάσεις. Οι Ευρωπαίοι δηλώνουν αποφασισμένοι «να κάνουν περισσότερα για να διατηρηθεί η Ουκρανία ισχυρή» με στόχο τον τερματισμό των συγκρούσεων και μια «δίκαιη και διαρκή ειρήνη».
Το «βήμα πίσω» για την εκεχειρία
Ενδεικτική της μετατόπισης είναι το γεγονός ότι, ενώ οι Ευρωπαίοι έως και την περασμένη Τετάρτη επέμεναν ότι «ουσιαστικές διαπραγματεύσεις μπορούν να γίνουν μόνο με κατάπαυση του πυρός», το νέο ανακοινωθέν δεν κάνει καμία αναφορά σε εκεχειρία. Αντίθετα, χαιρετίζει τις «προσπάθειες του Τραμπ να σταματήσει τους θανάτους» και ζητά «δίκαιη και διαρκή ειρήνη», στοιχιζόμενο με την προτίμηση του Αμερικανού προέδρου για άμεση ειρηνευτική συμφωνία αντί για μια προσωρινή κατάπαυση πυρός.
Η κατάπαυση του πυρός ήταν όμως ακριβώς αυτό που ήθελε να αποφύγει ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν όταν μετέβαινε στην Αλάσκα για την ιστορική συνάντησή του με τον Αμερικανό ομόλογό του. Η εκεχειρία θα αποδυνάμωνε σημαντικά την θέση του στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όπως σημειώνεται ανάλυση της Daily Telegraph.
Αλλά τώρα, μέσω του Ντόναλντ Τραμπ, η Ευρώπη φαίνεται να εγκαταλείπει επίσης το αίτημά της για κατάπαυση του πυρός ως το πρώτο βήμα που θα επιστρέψει την διεξαγωγή ειρηνευτικών συνομιλιών.
Αυτό σημαίνει ότι οι δυνάμεις του Πούτιν θα είναι σε θέση να συνεχίσουν τον πόλεμό του στην Ουκρανία, δίνοντάς του το πάνω χέρι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αναφέρει η βρετανική εφημερίδα.
Από την άλλη πλευρά, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα διαπραγματεύεται με το πιστόλι στον κρόταφο και την πίεση του ρωσικού στρατού που προελαύνει, σχολιάζει.
Αντίστοιχες είναι οι παρατηρήσεις του BBC που τονίζει ότι αναδίπλωση του Τραμπ, ότι θα επιδιώξει απευθείας ειρηνευτική διευθέτηση αντί για προσωρινή εκεχειρία, αποτελεί πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και την Ουκρανία, καθώς η κατάπαυση του πυρός ήταν ένα από τα κύρια αιτήματά τους- κι ας εξέφρασαν δημόσια την στήριξή τους στην πρωτοβουλία του Αμερικανού προέδρου.
Η προσπάθεια επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας θα απαιτήσει χρόνο και φαίνεται ότι οι μάχες θα συνεχίζονται μέχρι να έρθει αυτή η στιγμή, τονίζει το BBC, σημειώνοντας ότι αυτό βολεύει τη Ρωσία.
Η Ευρώπη χαιρέτισε επίσης την «ανοιχτή στάση» του Τραμπ στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία – μια διαβεβαίωση ότι οι ΗΠΑ θα παρέμβουν σε περίπτωση επανέναρξης των συγκρούσεων του πολέμου. Για αυτό το θέμα όμως έχουμε ελάχιστες λεπτομέρειες, τονίζει το BBC.
Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Ευρώπη επανέλαβε την «προθυμία» της να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην επιτήρηση της ειρήνης στην Ουκρανία, με την ελπίδα ότι η Αμερική θα δείξει και μακροπρόθεσμο ενδιαφέρον, αναφέρει.
Οι όροι της Ευρώπης για την ειρήνη
Στο κοινό ανακοινωθέν, οι Ευρωπαίοι ηγέτες έθεσαν συγκεκριμένους όρους για οποιαδήποτε μελλοντική ειρηνευτική συμφωνία μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας:
- «Ακλόνητες» εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία
- Συμμετοχή της «Συμμαχίας των Προθύμων» στη μεταπολεμική Ουκρανία
- Καμία δέσμευση ή περιορισμός στον ουκρανικό στρατό ή στη συνεργασία με τρίτες χώρες
- Καμία ρωσική δυνατότητα βέτο στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ ή την ΕΕ
Οι υπογράφοντες
Το ανακοινωθέν υπογράφουν οι:
- Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
- Εμανουέλ Μακρόν, πρόεδρος της Γαλλίας
- Τζόρτζια Μελόνι, πρωθυπουργός της Ιταλίας
- Φρίντριχ Μερτς, καγκελάριος της Γερμανίας
- Κιρ Στάρμερ, πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου
- Αλεξάντερ Στουμπ, πρόεδρος της Φινλανδίας
- Ντόναλντ Τουσκ, πρωθυπουργός της Πολωνίας
- Αντόνιο Κόστα, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου