NewsEdit Έγγραφο με την υπογραφή του Τούρκου Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν επιβεβαιώνει για πρώτη φορά ότι Τουρκία και Συρία βρίσκονται σε διαδικασία μυστικών διαπραγματεύσεων για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών.
Η αποκάλυψη, που έρχεται στο φως από το Nordic Monitor, αναμένεται να ταράξει τις ήδη εύθραυστες γεωπολιτικές ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο.
Μυστική διπλωματία με στόχο την ΑΟΖ Τουρκίας – Συρίας
Το έγγραφο, με ημερομηνία 16 Ιουνίου 2025 και αποδέκτη το Γραφείο του Προέδρου της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, αποκαλύπτει ότι η Άγκυρα έχει ήδη κινητοποιήσει κρατικές υπηρεσίες με στόχο τη σύναψη συμφωνίας ΑΟΖ με τη Δαμασκό. Η διαδικασία φέρεται να ξεκίνησε μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ από φιλοτουρκικές τζιχαντιστικές ομάδες και την ανάληψη της εξουσίας από τη μεταβατική κυβέρνηση του Άχμαντ αλ-Σαράα.
Ο Φιντάν «απαντά» σε Ευρωπαίους: «Δεν έχει λόγο η ΕΕ»
Στην επιστολή του, ο Χακάν Φιντάν απορρίπτει τις ευρωπαϊκές ενστάσεις, απαντώντας εμμέσως στην Ύπατη Εκπρόσωπο της ΕΕ Κάγια Κάλας, με την οποία είχε συναντηθεί στο Ριάντ στις 12 Ιανουαρίου. «Η ΕΕ δεν έχει κανένα δικαίωμα να σχολιάζει μια πιθανή συμφωνία μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών», αναφέρει χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, διαψεύδει τις πληροφορίες περί δέσμευσης της Τουρκίας να μην προχωρήσει σε τέτοια συμφωνία, επισημαίνοντας ότι «οι επίσημες ανακοινώσεις του υπουργείου Εξωτερικών είναι οι μόνες που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη».
Προστασία ψευδοκράτους και επανάληψη του τουρκο-λιβυκού μοντέλου
Η επιστολή του Φιντάν υπογραμμίζει την πρόθεση της Τουρκίας να προστατεύσει τα συμφέροντα του ψευδοκράτους σε κάθε μελλοντική συμφωνία, παρόμοια με τη συμφωνία του 2019 με τη Λιβύη. Σύμφωνα με το Nordic Monitor, η Άγκυρα επιχειρεί την επίσημη κατοχύρωση θαλάσσιων ζωνών που θα ενισχύσουν τις διεκδικήσεις της έναντι της Ελλάδας, της Κύπρου και της ΕΕ.
Όπως συνέβη με τη Λιβύη, η Τουρκία επιδιώκει να δημιουργήσει τετελεσμένα και στην Ανατολική Μεσόγειο, ανοίγοντας τον δρόμο για εξερεύνηση υδρογονανθράκων με τη συνδρομή της νέας συριακής κυβέρνησης, η οποία δεν διαθέτει ούτε υποδομές ούτε τεχνογνωσία για υπεράκτιες γεωτρήσεις.
Η γεωπολιτική σκακιέρα της Μεσογείου αναδιατάσσεται
Η προοπτική μιας τουρκο-συριακής συμφωνίας για θαλάσσια οριοθέτηση αναμένεται να εντείνει τις εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου η Τουρκία έχει επανειλημμένα αμφισβητήσει τις συμφωνίες της Κυπριακής Δημοκρατίας με την Αίγυπτο, τον Λίβανο και το Ισραήλ. Το Nordic Monitor τονίζει ότι η Άγκυρα θεωρεί πως οι διμερείς αυτές συμφωνίες αγνοούν τα δικαιώματα του ψευδοκράτους και παραβιάζουν τη διεθνή νομιμότητα.
Η νέα πρωτοβουλία ενδέχεται να προκαλέσει επιπλοκές στις σχέσεις της Τουρκίας με κράτη-μέλη της ΕΕ, ειδικά την Ελλάδα και την Κύπρο, αλλά και με περιφερειακούς παίκτες όπως το Ισραήλ και ο Λίβανος.
Απόπειρες επαναπροσδιορισμού των ισορροπιών μετά τον Άσαντ
Η επιστροφή της Τουρκίας στο προσκήνιο της συριακής πολιτικής σκηνής μέσω της θαλάσσιας διπλωματίας φαίνεται να είναι αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας, παρασκηνιακής σχέσης με τον νέο ηγέτη της Συρίας. Η Άγκυρα επιδιώκει όχι μόνο ενεργειακά και γεωπολιτικά οφέλη, αλλά και de facto αναγνώριση του ψευδοκράτους μέσω της ένταξής του σε διεθνείς συμφωνίες.
Παρά το γεγονός ότι στο παρελθόν ανάλογες διαπραγματεύσεις με τον Άσαντ ναυάγησαν, αυτή τη φορά η Τουρκία εμφανίζεται αποφασισμένη να εκμεταλλευτεί το πολιτικό κενό και τις νέες ισορροπίες στη Συρία για να επεκτείνει τη σφαίρα επιρροής της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιθανή νέα κρίση στις σχέσεις Τουρκίας – ΕΕ
Η συμφωνία, εφόσον ολοκληρωθεί, αναμένεται να προκαλέσει νέα κρίση στις σχέσεις της Άγκυρας με τις Βρυξέλλες. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι είχαν αντιδράσει έντονα στο τουρκο-λιβυκό μνημόνιο του 2019, το οποίο χαρακτήρισαν άκυρο και αντίθετο με το Διεθνές Δίκαιο. Ανάλογη απάντηση αναμένεται και τώρα, με τις χώρες της Ανατολικής Μεσογείου να βρίσκονται προ νέων τετελεσμένων.
- Γιάννης Αντετοκούνμπο: «Η Ελλάδα είναι το σπίτι μου – Θέλω να γυρίσω μόνιμα»
- Ο Τραμπ εγγυάται στη Χαμάς: «Θα βοηθήσω για μόνιμη κατάπαυση του πυρός»
- Μυστικές διαπραγματεύσεις Τουρκίας – Συρίας για θαλάσσια σύνορα: Επιστολή-βόμβα Φιντάν αποκαλύπτει συμφωνία ΑΟΖ
- Apple Music: Δέκα χρόνια καινοτομίας με νέο τριώροφο Studio στο Λος Άντζελες
- Ευρώπη: Έρευνα αποκαλύπτει αυξανόμενη αμφισβήτηση της δημοκρατίας μεταξύ των νέων