NewsEdit Ο Βλαντίμιρ Πούτιν, σε συνέντευξή του στο India Today που δημοσιοποιήθηκε σήμερα, έστειλε το πιο ξεκάθαρο μήνυμα των τελευταίων μηνών: η Μόσχα θα πάρει «με τη δύναμη των όπλων» τον πλήρη έλεγχο του Ντονμπάς, εκτός κι αν οι ουκρανικές δυνάμεις αποχωρήσουν – ένα ενδεχόμενο που το Κίεβο απορρίπτει κατηγορηματικά.
Η δήλωση θυμίζει τη ρητορική των πρώτων φάσεων της εισβολής του Φεβρουαρίου 2022, όταν η Ρωσία έστειλε δεκάδες χιλιάδες στρατιώτες στην Ουκρανία, μετά από οκτώ χρόνια συγκρούσεων ανάμεσα σε ρωσόφωνους αυτονομιστές και τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις στο Ντονμπάς.
Το Ντονμπάς ως «μη διαπραγματεύσιμος» στόχος
Για τη Μόσχα, το Ντονμπάς –Ντονέτσκ και Λουχάνσκ– αποτελεί τον πυρήνα της ρωσικής αφήγησης περί «απελευθέρωσης». Η Ρωσία ήδη έχει καταλάβει το σύνολο του Λουχάνσκ και πάνω από το 80% του Ντονέτσκ. Ωστόσο, περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα του Ντονέτσκ παραμένουν υπό ουκρανικό έλεγχο, κάτι που η Μόσχα εμφανώς θέλει να αλλάξει.
Συνολικά, η Ρωσία ελέγχει σήμερα το 19,2% της Ουκρανίας: την Κριμαία, μεγάλα τμήματα των περιφερειών Χερσώνας και Ζαπορίζια, αλλά και κομμάτια των Χαρκόβου, Σούμι, Μικολάιφ και Ντνιπροπετρόφσκ.
Το Κίεβο απαντά ότι δεν χαρίζει έδαφος
Η θέση της Ουκρανίας παραμένει αμετακίνητη. Ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει δηλώσει επανειλημμένα ότι η χώρα του δεν πρόκειται να παραδώσει εδάφη που η Ρωσία δεν κατάφερε να κερδίσει στο πεδίο της μάχης. Οποιαδήποτε τέτοια παραχώρηση, τονίζει, θα «επιβράβευε» τη βία της Μόσχας.
Οι περισσότερες χώρες του κόσμου αναγνωρίζουν τόσο τις τέσσερις περιφέρειες που προσαρτήθηκαν το 2022 όσο και την Κριμαία ως ουκρανικό έδαφος, ενώ τα δημοψηφίσματα στα οποία βασίστηκε η Ρωσία έχουν χαρακτηριστεί διεθνώς «απάτη».
Η μυστική διπλωματία με τις ΗΠΑ
Τη στιγμή που η Μόσχα κλιμακώνει ρητορικά, ταυτόχρονα διατηρεί ανοικτό το διπλωματικό κανάλι με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο Πούτιν υποδέχθηκε στο Κρεμλίνο τους Αμερικανούς απεσταλμένους Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, σε μια πεντάωρη συνάντηση που ο ίδιος χαρακτήρισε «πολύ χρήσιμη».
Σύμφωνα με το ρωσικό πρακτορείο RIA, οι προτάσεις που παρουσιάστηκαν στη Μόσχα βασίζονταν σε όσα είχαν συζητήσει ο Πούτιν και ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Αλάσκα. Η αμερικανική πλευρά φέρεται να χώρισε το «σχέδιο Τραμπ» σε τέσσερις ενότητες, διευκολύνοντας τις διαπραγματεύσεις.
Παρά την «πρόοδο» που επικαλείται η ρωσική ηγεσία, είναι σαφές ότι η Μόσχα επιμένει: ειρήνη σημαίνει αναγνώριση του πλήρους ρωσικού ελέγχου στο Ντονμπάς.
Η ευρωπαϊκή εμπλοκή και τα νέα σημεία τριβής
Ο Πούτιν έστειλε μήνυμα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καλώντας τις ευρωπαϊκές χώρες «να βοηθήσουν» στην επίτευξη λύσης και «να μην εμποδίζουν» τη διαδικασία. Το σχόλιο ήρθε λίγο μετά τις δηλώσεις του Ντμίτρι Μεντβέντεφ, ο οποίος προειδοποίησε ότι ενδεχόμενη κατάσχεση παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων από την ΕΕ «θα μπορούσε να δικαιολογήσει πόλεμο».
Η ΕΕ βρίσκεται έτσι ανάμεσα στην ανάγκη στήριξης του Κιέβου και στο ρίσκο κλιμάκωσης με τη Μόσχα, σε μια περίοδο που η διεθνής ισορροπία είναι ήδη εύθραυστη.
Ένα ρευστό τοπίο
Η αναζήτηση λύσης στην ουκρανική κρίση παραμένει εξαιρετικά δύσκολη. Οι απαιτήσεις της Μόσχας, η αποφασιστικότητα του Κιέβου, η εμπλοκή των ΗΠΑ και οι εσωτερικές διαιρέσεις στην ΕΕ συνθέτουν ένα πεδίο όπου κάθε κίνηση μπορεί να μεταβάλει δραστικά το αποτέλεσμα.
Όσο η Ρωσία δηλώνει ότι είναι έτοιμη να καταλάβει και τα τελευταία εδάφη του Ντονμπάς με τα όπλα, και όσο το Κίεβο απορρίπτει κάθε σκέψη για παραχώρηση εδαφών, η ειρήνη μοιάζει πιο πολύπλοκη από ποτέ. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν αν οι παρασκηνιακές συνομιλίες μπορούν να υπερβούν τη σκληρή δημόσια ρητορική.
Μεντβέντεφ: Ενδεχόμενη κατάσχεση από την ΕΕ παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μπορεί να δικαιολογήσει πόλεμο
Ο Ντμίτρι Μεντβέντεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας και πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός της Ρωσίας, δήλωσε σήμερα ότι, αν η ΕΕ κατασχέσει παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία, τότε αυτό μπορεί να θεωρηθεί από τη Μόσχα ότι ισοδυναμεί με πράξη που δικαιολογεί τον πόλεμο.
“Αν η τρελή Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθήσει τελικά να κλέψει παγωμένα στο Βέλγιο ρωσικά περιουσιακά στοιχεία υπό το πρόσχημα ενός αποκαλούμενου ‘δανείου επανορθώσεων’, η Ρωσία μπορεί να θεωρήσει αυτή την κίνηση ισοδύναμη με αιτία πολέμου με όλες τις σχετικές επιπτώσεις για τις Βρυξέλλες και για την καθεμιά χώρα της ΕΕ”, δήλωσε ο Μεντβέντεφ.
Την Τετάρτη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε σχέδιο για την άντληση 90 δισ. ευρώ υπέρ της Ουκρανίας μέσω μιας πρωτοφανούς χρησιμοποίησης παγωμένων ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων ή διεθνούς δανεισμού ώστε να καλυφθούν οι στρατιωτικές ανάγκες και βασικές υπηρεσίες ενόψει του πολέμου.