NewsEdit Σε δραματικό τόνο που αντικατοπτρίζει τη γεωπολιτική αβεβαιότητα της εποχής, ο Γερμανός υπουργός Άμυνας Μπόρις Πιστόριους κάλεσε τους Ευρωπαίους να κινηθούν άμεσα για την ενίσχυση των αμυντικών τους δυνατοτήτων, επαναλαμβάνοντας ότι η απειλή από τη Ρωσία είναι «πραγματική» και εξελισσόμενη.
Οι δηλώσεις του, τόσο στη Διάσκεψη του Βερολίνου για την Ασφάλεια όσο και σε πρόσφατη συνέντευξή του στη Frankfurter Allgemeine Zeitung, συνθέτουν ένα ζοφερό σκηνικό για το μέλλον της ηπείρου η οποία ήδη βιώνει έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο ενώ επιδίδεται σε μία κούρσα εξοπλισμών.
«Το τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι»
Ο Πιστόριους υπογράμμισε ότι το καλοκαίρι που πέρασε «ίσως ήταν το τελευταίο ειρηνικό» για την Ευρώπη, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία και η επιθετική στάση του Βλαντίμιρ Πούτιν διαμορφώνουν ένα περιβάλλον αυξημένου κινδύνου. «Παλαιότερα υποθέταμε ότι μια ρωσική επίθεση κατά του ΝΑΤΟ θα ήταν πιθανή το 2029. Τώρα, όμως, υπάρχουν εκτιμήσεις για πιθανή κλιμάκωση ήδη από το 2028», ανέφερε, προσθέτοντας ότι «μερικοί στρατιωτικοί ιστορικοί πιστεύουν πως ίσως έχουμε ήδη βιώσει το τελευταίο ειρηνικό καλοκαίρι».
Όπως εξήγησε, ο Ρώσος πρόεδρος «δεν κρύβει τις αυτοκρατορικές του φιλοδοξίες», για τις οποίες οι ελευθερίες και η ασφάλεια της Ευρώπης «δεν έχουν καμία αξία». Η εκτίμησή του εντείνει το αίσθημα επείγοντος για την ενίσχυση της αποτρεπτικής ικανότητας της Δύσης.
Η Βαλτική ως «πεδίο δοκιμών» του Πούτιν
Στη Διάσκεψη του Βερολίνου, ο Γερμανός υπουργός περιέγραψε τη Βαλτική Θάλασσα ως «πεδίο δοκιμών» της Μόσχας, επισημαίνοντας ότι η Ρωσία διεξάγει συστηματικές υβριδικές επιχειρήσεις: από κυβερνοεπιθέσεις και κατασκοπεία έως δολιοφθορά και παραπληροφόρηση. Αναφέρθηκε σε πρόσφατα περιστατικά καταστροφής υποθαλάσσιων καλωδίων, παραβιάσεις εναέριου χώρου και υπερπτήσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών, τονίζοντας ότι «δεν μπορούμε πλέον να θεωρούμε αυτά τα γεγονότα ως σύμπτωση. Είναι στρατηγική. Αυτά είναι προάγγελοι».
Η κατάσταση ασφαλείας στην Ευρώπη, πρόσθεσε, δεν επιτρέπει αμφιβολίες: «Η απειλή από τη Ρωσία είναι πραγματική».
Εμβάθυνση της γερμανοσουηδικής συνεργασίας
Μαζί με τον Σουηδό ομόλογό του Πολ Γιόνσον, ο Πιστόριους υπέγραψε συμφωνία εντατικοποίησης της συνεργασίας στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας. Οι δύο χώρες βρίσκονται ήδη σε στενό συντονισμό σε ασκήσεις στη Βαλτική Θάλασσα, σε κοινές δράσεις εκπαίδευσης και στην ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, όπως το CATV Collaborative All-Terrain και τα συστήματα που σχετίζονται με το άρμα Leopard.
Σημαντική παράμετρος αποτελεί και η νέα γερμανική νομοθεσία για τη στρατιωτική θητεία, η οποία βασίζεται στο σουηδικό μοντέλο. «Το να μην κάνουμε τίποτα κοστίζει τελικά πολύ περισσότερο», τόνισε ο Γερμανός υπουργός.
ΝΑΤΟ: «Πιο ευρωπαϊκό για να παραμείνει διατλαντικό»
Ο Πιστόριους υπογράμμισε ότι η ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ενισχύει σημαντικά την αποτρεπτική ικανότητα της Συμμαχίας, αλλά και ότι απαιτείται μεγαλύτερη ευρωπαϊκή συμμετοχή. «Το ΝΑΤΟ πρέπει να γίνει περισσότερο ευρωπαϊκό για να παραμείνει διατλαντικό», σημείωσε, καλώντας σε κοινούς στόχους, κοινά έργα και ταχύτερη λήψη αποφάσεων.
Ο Γιόνσον, με τη σειρά του, χαρακτήρισε το Μνημόνιο Συνεργασίας με τη Γερμανία «ορόσημο», υπογραμμίζοντας ότι το μήνυμα από τις ΗΠΑ είναι πλέον σαφές: η Ευρώπη πρέπει να κάνει περισσότερα για την άμυνά της. Όπως ανέφερε, η Ρωσία «παράγει περισσότερα άρματα, αεροσκάφη, πλοία και drones» και ενισχύει τις στρατιωτικές της φιλοδοξίες.
Συναγερμός από ΝΑΤΟ και στρατιωτικούς αναλυτές
Ο Γερμανός στρατηγός του ΝΑΤΟ Ίνγκο Γκέρχαρτς μίλησε για «έλλειμμα στρατηγικής ωριμότητας» της Γερμανίας, προειδοποιώντας ότι οι καθυστερήσεις στη στρατολόγηση και τις προμήθειες πλήττουν την αξιοπιστία της αποτροπής. «Η Ρωσία βλέπει ότι η γερμανική Διοίκηση Προμηθειών χρειάζεται χρόνια για να αποφασίσει, ενώ η αμυντική βιομηχανία δυσκολεύεται να αυξήσει την παραγωγή της», ανέφερε.
Προειδοποίησε επίσης ότι το ΝΑΤΟ δεν μπορεί να αποτρέψει απλώς «για λογαριασμό» της Γερμανίας, αλλά πρέπει να «αποτρέπει μέσω της Γερμανίας», κάτι που απαιτεί σαφή πολιτική βούληση και εθνική ετοιμότητα σε όλα τα επίπεδα.
Στο ίδιο πνεύμα, ο αρχηγός των σουηδικών ενόπλων δυνάμεων Μίχαελ Κλόσον προειδοποίησε ότι μια Ρωσία «υπό πίεση είναι πιο επικίνδυνη». Αν και θεωρεί απίθανη μια άμεση σύγκρουση με το ΝΑΤΟ, εκτιμά ότι ο στόχος της Μόσχας είναι η πολιτική και κοινωνική αποσταθεροποίηση των δυτικών κρατών μέσω υβριδικών επιθέσεων.
Γερμανία: Προετοιμασία για ενδεχόμενο πολέμου
Η Γερμανία, υπό τον καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, προχωρά ήδη σε σημαντικές αλλαγές στη στρατιωτική της δομή. Από το 2027, οι πολίτες θα υποβάλλονται σε ιατρικές εξετάσεις για τον εντοπισμό πιθανών στρατιωτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, ενώ σχεδιάζεται η δημιουργία μιας μεγάλης εφεδρικής δύναμης.
Ο Πιστόριους επεσήμανε ότι η Bundeswehr πρέπει να καταστεί «ο ισχυρότερος στρατός στην Ευρώπη» και διαβεβαίωσε ότι η Γερμανία είναι έτοιμη να «αντιμετωπίσει Ρώσους στρατιώτες με κάθε μέσο» σε περίπτωση επίθεσης. «Η ειρήνη διατηρείται μόνο μέσα από τη δύναμη και την ετοιμότητα για άμυνα», τόνισε.
Η ρωσική αντίδραση
Η Μόσχα αντέδρασε έντονα στις δηλώσεις του Πιστόριους περί «τελευταίου ειρηνικού καλοκαιριού». Η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, δήλωσε στο TASS: «Δεν υπάρχει πλέον καμία αμφιβολία για το ποιος είναι ο επιτιθέμενος», επιχειρώντας να αντιστρέψει τη δυτική αφήγηση περί επιθετικότητας της Ρωσίας.
Μια Ευρώπη σε εγρήγορση
Οι παρεμβάσεις των Ευρωπαίων υπουργών, των στρατιωτικών ηγετών και οι οξείες αντιδράσεις της Μόσχας καταδεικνύουν ότι η ήπειρος βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή. Με τις υβριδικές επιθέσεις να αυξάνονται, τις εκτιμήσεις για πιθανή κλιμάκωση να προσεγγίζουν το 2028 και τις ευρωπαϊκές αμυντικές δομές να χρειάζονται άμεση ενίσχυση, η συζήτηση για την ασφάλεια αποκτά χαρακτήρα κατεπείγοντος.
Σε αυτό το νέο περιβάλλον, το ζητούμενο δεν είναι πλέον αν η Ευρώπη θα ενισχύσει την άμυνά της, αλλά πόσο γρήγορα και πόσο αποφασιστικά μπορεί να το κάνει.