Ο Άρειος Πάγος ανέτρεψε τη μείωση της ποινής που είχαν λάβει σε δεύτερο βαθμό οι δράστες — Το Εφετείο αποφάσισε εκ νέου ισόβια κάθειρξη και τέσσερα χρόνια φυλάκιση
Η απόφαση που κλείνει έναν πολυετή δικαστικό κύκλο
Έντεκα χρόνια μετά τη στυγερή δολοφονία του συγγραφέα Μένη Κουμανταρέα, η Δικαιοσύνη έγραψε χθες ένα ακόμη —ίσως το τελευταίο— κεφάλαιο στην πολύκροτη υπόθεση που συγκλόνισε την κοινή γνώμη. Οι δύο Ρουμάνοι που είχαν κριθεί ένοχοι για τη δολοφονία του, οδηγήθηκαν ξανά στη φυλακή, καθώς το Μεικτό Ορκωτό Εφετείο της Αθήνας αποφάσισε να μην τους αναγνωρίσει κανένα ελαφρυντικό και να τους επιβάλει την πρωτόδικη ποινή της ισόβιας κάθειρξης.
Η νέα απόφαση ήρθε μετά την αναίρεση που είχε ασκήσει ο Άρειος Πάγος, κρίνοντας ότι το προηγούμενο Εφετείο δεν είχε αιτιολογήσει επαρκώς την αναγνώριση του ελαφρυντικού του σύννομου βίου, που είχε οδηγήσει τότε στη μείωση της ποινής τους σε 15 χρόνια και 18 μήνες κάθειρξη.
Η δολοφονία που συγκλόνισε τον λογοτεχνικό κόσμο
Ο Μένης Κουμανταρέας, ένας από τους σημαντικότερους πεζογράφους της μεταπολεμικής γενιάς, βρέθηκε νεκρός στο διαμέρισμά του στην Κυψέλη τον Δεκέμβριο του 2014. Η δολοφονία του, που αποδόθηκε σε οικονομικά κίνητρα και συνοδεύτηκε από στοιχεία ληστείας, προκάλεσε σοκ τόσο στον πνευματικό κόσμο όσο και στην ελληνική κοινωνία.
Οι δύο κατηγορούμενοι, Ρουμανικής καταγωγής, είχαν συλληφθεί λίγες ημέρες αργότερα και παραδέχθηκαν ότι είχαν επισκεφθεί τον συγγραφέα, ωστόσο επιχείρησαν να αποδώσουν τον θάνατό του σε «συμπλοκή» που ξέφυγε από τον έλεγχο.
Η αναίρεση του Αρείου Πάγου και η νέα κρίση
Το ΣΤ’ Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, εξετάζοντας την υπόθεση, έκρινε πως η αναγνώριση του ελαφρυντικού του σύννομου βίου δεν στηρίχθηκε σε ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, όπως απαιτεί ο νόμος. Μετά την αναίρεση, η υπόθεση επέστρεψε στο Εφετείο, το οποίο συνεδρίασε εκ νέου με διαφορετική σύνθεση.
Χθες, οι τρεις τακτικοί δικαστές και οι τέσσερις ένορκοι αποφάσισαν ομόφωνα να μην αναγνωρίσουν κανένα ελαφρυντικό στους δύο κατηγορουμένους – ούτε αυτό της μη εύλογης διάρκειας της δίκης, που ζήτησε η υπεράσπιση. Υιοθετώντας πλήρως την πρόταση του εισαγγελέα, το δικαστήριο επέβαλε εκ νέου την ποινή της ισόβιας κάθειρξης για τη δολοφονία και επιπλέον τέσσερα χρόνια για την απόπειρα ληστείας.
Σκηνές έντασης και συγκίνησης στο ακροατήριο
Η ανακοίνωση της απόφασης συνοδεύτηκε από έντονες στιγμές συγκίνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι δύο καταδικασθέντες, που από το 2022 βρίσκονταν εκτός φυλακής υπό όρους, ξέσπασαν σε κλάματα στο άκουσμα της ποινής, όπως και συγγενείς τους που βρίσκονταν στην αίθουσα.
Η πρόεδρος του δικαστηρίου ανακοίνωσε ψύχραιμα την ετυμηγορία, υπογραμμίζοντας ότι «η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να αποτιμηθεί με επιεικείς ποινές». Οι δύο άνδρες οδηγήθηκαν εκ νέου στη φυλακή αμέσως μετά τη λήξη της διαδικασίας.
Ένα τέλος με ηθική αλλά και θεσμική σημασία
Η υπόθεση Κουμανταρέα, πέρα από την τραγικότητά της, αποτέλεσε και μια δοκιμασία για τη συνέπεια της ελληνικής δικαιοσύνης σε υποθέσεις που συνδυάζουν κοινωνικό σοκ και νομικές λεπτομέρειες. Η τελική απόφαση του Εφετείου αποκαθιστά, σύμφωνα με νομικούς κύκλους, «την ποινική ισορροπία» και στέλνει μήνυμα ότι η αναιτιολόγητη επιείκεια δεν μπορεί να σταθεί σε υποθέσεις βαριάς εγκληματικότητας.
Για τον λογοτεχνικό κόσμο, η απόφαση φέρνει μια μορφή δικαίωσης για τον άνθρωπο που αφιέρωσε τη ζωή του στην παρατήρηση και αφήγηση της ανθρώπινης ψυχής — και που στο τέλος, έγινε ο ίδιος θύμα της πιο σκοτεινής της πλευράς.