NewsEdit Η συνάντηση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Κινέζο ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ στη Νότια Κορέα σηματοδοτεί την έναρξη μιας νέας φάσης στις σχέσεις των δύο μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη.
Σε ένα κλίμα που οι δύο ηγέτες χαρακτήρισαν «εγκάρδιο και παραγωγικό», οι συνομιλίες στο Μπουσάν φαίνεται να οδήγησαν σε απτά αποτελέσματα: μείωση δασμών, συμφωνία για τις σπάνιες γαίες, δεσμεύσεις για την αντιμετώπιση της φαιντανύλης και αμοιβαίες επισκέψεις υψηλού επιπέδου.
«Ήταν μια μεγάλη επιτυχία, μια καταπληκτική συνάντηση», δήλωσε ο Τραμπ στους δημοσιογράφους από το προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, αποχωρώντας από τη Νότια Κορέα. Ανακοίνωσε ότι θα επισκεφθεί την Κίνα τον Απρίλιο, ενώ λίγο αργότερα ο Σι θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στις Ηνωμένες Πολιτείες, είτε στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα είτε στην Ουάσινγκτον.
Σύμφωνα με τον Τραμπ, οι συνομιλίες διήρκεσαν περίπου δύο ώρες και οδήγησαν σε «πολλές συμφωνίες». Ο ίδιος δεν έκρυψε τον ενθουσιασμό του, βαθμολογώντας τη συνάντηση με «δώδεκα σε κλίμακα δέκα».
Αμοιβαίες υποχωρήσεις και συμβολισμοί
Στον πυρήνα των συμφωνιών βρίσκεται η απόφαση για μείωση των αμερικανικών δασμών στα κινεζικά προϊόντα από 57% σε 47%, ενώ για τα αγαθά που σχετίζονται με τη φαιντανύλη οι δασμοί πέφτουν στο 10% από 20%. Ο Τραμπ εξήγησε ότι η χειρονομία αυτή συνδέεται με τη δέσμευση του Πεκίνου να αναλάβει «ισχυρή δράση» για να σταματήσει τη ροή χημικών ουσιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή της φαιντανύλης – του συνθετικού οπιοειδούς που έχει προκαλέσει εκατοντάδες χιλιάδες θανάτους στις ΗΠΑ.
Η Κίνα, από την πλευρά της, δεσμεύθηκε να συνεχίσει τη ροή εξαγωγών σπάνιων γαιών – κρίσιμων υλικών για την τεχνολογική και στρατιωτική βιομηχανία των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο εμπορικός αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, Τζέιμισον Γκριρ, επιβεβαίωσε ότι το Πεκίνο δεν θα εφαρμόσει τους περιορισμούς που σχεδίαζε στις εξαγωγές αυτών των στρατηγικών ορυκτών, έπειτα από την απευθείας συνεννόηση των δύο ηγετών.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι η συμφωνία αυτή «διευθετεί το ζήτημα» των σπάνιων γαιών σε παγκόσμιο επίπεδο. «Δεν υπάρχει πλέον κανένα εμπόδιο. Ελπίζω αυτή η λέξη να εξαφανιστεί από το λεξιλόγιό μας για πολύ καιρό», είπε χαρακτηριστικά.
Παράλληλα, η Κίνα αναμένεται να αγοράσει «τεράστιες ποσότητες» αμερικανικής σόγιας και άλλων αγροτικών προϊόντων, ένα μήνυμα προς τις αγροτικές πολιτείες των ΗΠΑ, οι οποίες αποτελούν παραδοσιακό εκλογικό στήριγμα του Τραμπ.
Η ουκρανική διάσταση και η αποφυγή του ταϊβανικού ζητήματος
Μία από τις πιο αξιοσημείωτες αναφορές του Τραμπ ήταν η πρόθεσή του να συνεργαστεί με τον Σι για την Ουκρανία, χωρίς όμως να αποσαφηνίσει σε ποιο επίπεδο ή με ποιον στόχο. Η Κίνα έχει προσπαθήσει τα τελευταία δύο χρόνια να παρουσιαστεί ως ουδέτερος μεσολαβητής στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, χωρίς ωστόσο να έχει καταφέρει να πείσει τη Δύση για την ουδετερότητά της.
Ενδεικτικά, ο Αμερικανός πρόεδρος αποκάλυψε ότι το ζήτημα της Ταϊβάν δεν τέθηκε στις συνομιλίες – μια προσεκτική αποφυγή ενός από τα πιο ευαίσθητα θέματα της σινοαμερικανικής ατζέντας. Η επιλογή αυτή φαίνεται να εντάσσεται σε μια στρατηγική «αποσυμπίεσης» των σχέσεων, με στόχο την οικοδόμηση εμπιστοσύνης πριν από τις επόμενες, πιο δύσκολες διαπραγματεύσεις.
Το τεχνολογικό πεδίο και το «σιωπηλό» ζήτημα της Nvidia
Παρά τη φημολογία ότι οι δύο ηγέτες θα συζητούσαν για τα τεχνολογικά εμπόδια και ειδικότερα για τα μικροκυκλώματα της Nvidia, ο Τραμπ διευκρίνισε ότι το θέμα «δεν τέθηκε καν». «Δεν μιλήσαμε για τα μικροκυκλώματα της Blackwell», δήλωσε ο Αμερικανός πρόεδρος, αναφερόμενος στο προηγμένο τσιπ της Nvidia, που θεωρείται κομβικής σημασίας για την τεχνητή νοημοσύνη και την άμυνα.
Ο Τραμπ είχε αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο να επιτρέψει εξαγωγές μιας υποβαθμισμένης έκδοσης του επεξεργαστή GPU της Nvidia στην Κίνα, ώστε να μην εμποδίζεται πλήρως η πρόσβασή της σε τεχνολογίες AI. Ωστόσο, τα σημερινά του σχόλια φαίνεται να υπονομεύουν τις ελπίδες της εταιρείας για ταχεία αδειοδότηση.
Η αποσιώπηση του θέματος δεν είναι τυχαία. Τα μικροκυκλώματα βρίσκονται στο επίκεντρο της σκληρής τεχνολογικής αντιπαράθεσης μεταξύ Ουάσινγκτον και Πεκίνου. Το γεγονός ότι η συζήτηση περιορίστηκε, δείχνει την επιθυμία των δύο πλευρών να επικεντρωθούν στα πεδία όπου μπορεί να υπάρξει άμεσος συμβιβασμός – εμπόριο, ενέργεια και φάρμακα – και όχι σε ζητήματα εθνικής ασφάλειας.
Ο τόνος της συνάντησης: από την αντιπαλότητα στην «εταιρική φιλία»
Η ατμόσφαιρα στο Μπουσάν ήταν εμφανώς διαφορετική από τις προηγούμενες επαφές των δύο ηγετών. Ο Τραμπ χαρακτήρισε τον Σι «εξαιρετικό ηγέτη μιας πολύ ισχυρής χώρας», ενώ ο Σι τόνισε ότι η Κίνα και οι ΗΠΑ πρέπει να είναι «εταίροι και φίλοι» και όχι ανταγωνιστές.
«Οι χώρες μας πρέπει να συνεργαστούν προς όφελος όχι μόνο των λαών τους, αλλά και του κόσμου ολόκληρου», δήλωσε ο Σι, σύμφωνα με το κινεζικό πρακτορείο Xinhua. Υπογράμμισε ότι οι οικονομικές ομάδες των δύο χωρών «κατέληξαν σε συναίνεση για την εξεύρεση λύσεων στα προβλήματα» και ότι θα πρέπει να επιταχύνουν τις εργασίες για να παρουσιαστούν απτά αποτελέσματα.
Ο Κινέζος πρόεδρος απέφυγε κάθε ρητορική αντιπαράθεση, υπογραμμίζοντας πως η ανάπτυξη της κινεζικής οικονομίας «δεν απειλεί» το όραμα του Τραμπ να «κάνει την Αμερική ξανά μεγάλη». Ήταν μια φράση προσεκτικά επιλεγμένη, που απηχεί το μήνυμα συνύπαρξης και όχι αντιπαλότητας που φαίνεται να επιδιώκουν αμφότεροι.
Οικονομική σταθερότητα και πολιτική στόχευση
Η νέα στροφή Τραμπ προς την Κίνα έχει προφανείς πολιτικές διαστάσεις. Με τις αγορές να ταλαντεύονται από την αβεβαιότητα των τελευταίων ετών και τις αμερικανικές εκλογές να πλησιάζουν, μια περίοδος εμπορικής σταθερότητας με το Πεκίνο θα μπορούσε να τονώσει την εικόνα του προέδρου ως «συμφιλιωτικού διαπραγματευτή».
Παράλληλα, η μείωση των δασμών και η επανέναρξη των κινεζικών εισαγωγών αμερικανικών αγροτικών προϊόντων αποτελούν ένα απτό όφελος για την αμερικανική οικονομία, ιδίως για τους παραγωγούς των Μεσοδυτικών Πολιτειών.
Η στροφή αυτή δεν σημαίνει, ωστόσο, εγκατάλειψη της στρατηγικής ανταγωνισμού. Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξακολουθούν να επιδιώκουν περιορισμό της κινεζικής επιρροής στην τεχνολογία αιχμής και στις αλυσίδες εφοδιασμού, αλλά το κάνουν πλέον υπό το πρίσμα της «διαχείρισης της αντιπαλότητας», όχι της πλήρους ρήξης.
Το μέλλον των σχέσεων Ουάσινγκτον – Πεκίνου
Η αλληλουχία των επερχόμενων επισκέψεων – πρώτα του Τραμπ στην Κίνα τον Απρίλιο και κατόπιν του Σι στις Ηνωμένες Πολιτείες – δείχνει ότι οι δύο πλευρές προσπαθούν να θεσμοθετήσουν έναν νέο δίαυλο επικοινωνίας. Η διπλωματική γλώσσα έχει μετατοπιστεί: από τις απειλές δασμών και κυρώσεων, σε λόγια περί συνεργασίας και «παγκόσμιας ευθύνης».
Η Κίνα χρειάζεται χρόνο και σταθερότητα για να αντιμετωπίσει τα εσωτερικά της οικονομικά προβλήματα, ενώ ο Τραμπ χρειάζεται επιτυχίες στο εξωτερικό για να ενισχύσει τη θέση του στο εσωτερικό. Σ’ αυτή τη συγκυρία, η αναθέρμανση των σχέσεων είναι ένας αμοιβαία επωφελής στόχος.
Ωστόσο, παραμένουν τα αγκάθια: η Ταϊβάν, η τεχνητή νοημοσύνη, οι αμερικανικές κυρώσεις σε κινεζικές εταιρείες, και η στήριξη του Πεκίνου προς τη Ρωσία. Οι επόμενοι μήνες θα δείξουν αν η «διπλωματία του Μπουσάν» αποτελεί μια ειλικρινή προσπάθεια επαναπροσέγγισης ή μια προσωρινή ανακωχή στο μακροπρόθεσμο στρατηγικό ανταγωνισμό.
Προς το παρόν, όμως, ο Τραμπ δείχνει αποφασισμένος να μετατρέψει τη «συναίνεση» του Μπουσάν σε αφήγημα επιτυχίας – ένα που ενδεχομένως θα αξιοποιήσει στην πορεία προς τις κάλπες, παρουσιάζοντας τον εαυτό του όχι μόνο ως ηγέτη της «Αμερικής Πρώτα», αλλά και ως διαμορφωτή ενός νέου, πρακτικού ρεαλισμού στη διεθνή σκηνή.
- Γερουλάνος: «Το ΠΑΣΟΚ έχει ξανά εύφορο έδαφος – Η κοινωνία περιμένει πολιτική αλλαγή»
- Ντ. Τραμπ – Σι Τζινπίνγκ: Η συνάντηση στο Μπουσάν και το νέο κεφάλαιο στις σινοαμερικανικές σχέσεις
- Τραμπ διατάζει την επανέναρξη των πυρηνικών δοκιμών – Παγκόσμια ανησυχία
- Ρομπ Γέτεν: Ένας πρώην αθλητής για την πρωθυπουργία
- Ολλανδία: Το D66 αποτρέπει την ακροδεξιά πρωτιά του Βίλντερς