NewsEdit Η πρώτη υπερπανσέληνος του 2025 θα είναι η μεγαλύτερη και πιο λαμπερή της χρονιάς
Η πρώτη υπερπανσέληνος του 2025, γνωστή ως «Φεγγάρι της Συγκομιδής», θα ανατείλει την Τρίτη 7 Οκτωβρίου, προσφέροντας ένα από τα πιο εντυπωσιακά ουράνια θεάματα του έτους. Πρόκειται για τη στιγμή που η Σελήνη βρίσκεται στο πλησιέστερο σημείο της τροχιάς της γύρω από τη Γη – το λεγόμενο περίγειο – και ταυτόχρονα είναι πανσέληνος, γεγονός που την καθιστά αισθητά μεγαλύτερη και πιο φωτεινή στον νυχτερινό ουρανό.
Η αρχή μιας φθινοπωρινής τριάδας
Η υπερπανσέληνος του Οκτωβρίου θα είναι η πρώτη μετά τον Νοέμβριο του 2024 και εγκαινιάζει μια τριάδα υπερπανσελήνων που θα συνεχιστεί μέχρι τον Δεκέμβριο. Θα ακολουθήσουν δύο ακόμη φαινόμενα, στις 5 Νοεμβρίου και στις 4 Δεκεμβρίου, σηματοδοτώντας μια ιδιαίτερα θεαματική φθινοπωρινή περίοδο για τους λάτρεις της αστρονομίας.
Τι είναι η υπερπανσέληνος
Η τροχιά της Σελήνης γύρω από τη Γη είναι ελλειπτική, πράγμα που σημαίνει ότι η απόστασή της από τον πλανήτη μας μεταβάλλεται. Όταν η πανσέληνος συμπίπτει με το περίγειο, δηλαδή όταν η Σελήνη βρίσκεται πιο κοντά στη Γη, προκύπτει το φαινόμενο της υπερπανσελήνου. Ο όρος καθιερώθηκε το 1979 από τον αστρολόγο Ρίτσαρντ Νόλε και περιγράφει τις πανσελήνους που φαίνονται έως και 14% μεγαλύτερες και 30% φωτεινότερες από τις συνηθισμένες.
Παρότι ορισμένοι αστρονόμοι διαφωνούν για το πόσο κοντά πρέπει να βρίσκεται η Σελήνη ώστε να θεωρηθεί «υπέρ», όλοι συμφωνούν ότι το φαινόμενο προκαλεί ιδιαίτερη οπτική εντύπωση, ειδικά όταν η πανσέληνος ανατέλλει κοντά στον ορίζοντα.
Το φεγγάρι που βοηθούσε τους αγρότες
Η πανσέληνος του Οκτωβρίου είναι γνωστή ως «Φεγγάρι του Κυνηγού», αλλά φέτος συμπίπτει με το λεγόμενο «Φεγγάρι της Συγκομιδής» — εκείνη την πανσέληνο που ανατέλλει πλησιέστερα στη φθινοπωρινή ισημερία, η οποία φέτος σημειώθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου. Παραδοσιακά, το φως αυτής της πανσελήνου βοηθούσε τους αγρότες να ολοκληρώσουν τη συγκομιδή τους τις πρώτες νύχτες του φθινοπώρου, καθώς ανατέλλει γύρω στο ηλιοβασίλεμα για διαδοχικές βραδιές, προσφέροντας επιπλέον φυσικό φως.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η φετινή πανσέληνος της Συγκομιδής είναι η πιο καθυστερημένη από το 1987, καθώς θα εμφανιστεί στις αρχές Οκτωβρίου και όχι τον Σεπτέμβριο, όπως συμβαίνει συνήθως.
Οι ψευδαισθήσεις του φεγγαριού
Πολλοί παρατηρούν πως η Σελήνη φαίνεται μεγαλύτερη όταν βρίσκεται κοντά στον ορίζοντα — ένα οπτικό φαινόμενο γνωστό ως «ψευδαίσθηση του φεγγαριού». Παρότι το μέγεθός της δεν αλλάζει στην πραγματικότητα, ο εγκέφαλός μας την αντιλαμβάνεται ως μεγαλύτερη όταν τη βλέπει δίπλα σε αντικείμενα του ορίζοντα, όπως δέντρα ή κτίρια.
Επιπλέον, η κοκκινωπή ή πορτοκαλί απόχρωση που συχνά παίρνει ο δίσκος της δεν είναι ψευδαίσθηση αλλά αποτέλεσμα της γήινης ατμόσφαιρας. Καθώς το φως του Ήλιου διαπερνά μεγαλύτερο πάχος αέρα, το μπλε φως διασκορπίζεται και οι θερμότερες αποχρώσεις επικρατούν, χαρίζοντας στο φεγγάρι τη χαρακτηριστική του φθινοπωρινή λάμψη.
Η υπερπανσέληνος της 7ης Οκτωβρίου θα είναι, έτσι, μια σπάνια σύμπτωση επιστήμης, παράδοσης και ομορφιάς — ένα φαινόμενο που ενώνει τον ουρανό με τη γη, φωτίζοντας τη νύχτα όπως έκανε πάντα στις εποχές της συγκομιδής.