Σε άρθρο του στο The Guardian, ο δημοσιογράφος David Smith εξετάζει την πρόσφατη έξαρση φημών γύρω από τον θάνατο του Ντόναλντ Τραμπ, οι οποίες διαδόθηκαν ταχύτατα στο διαδίκτυο κατά το περασμένο Σαββατοκύριακο της αργίας του Labour Day. Παρά το γεγονός ότι οι φήμες ήταν αναληθείς, αναδεικνύουν για μία ακόμη φορά μια κουλτούρα γεμάτη από θεωρίες συνωμοσίας, πολιτικής εμμονής των αντιπάλων αλλά και προσδοκίας των οπαδών του για συνεχή δημόσια παρουσία του Τραμπ.
Ο Τραμπ, στα 79 του, είναι ο γηραιότερος πρόεδρος των ΗΠΑ, και η υγεία του έχει αποτελέσει αντικείμενο εικασιών, ενισχυμένων από τις συνήθειές του να τρώει “βρώμικο” και την απροθυμία του να δημοσιοποιήσει ιατρικά αρχεία. Οι φήμες, ενισχυμένες από θολές εικόνες, σιωπή των ΜΜΕ και μεγάλες δόσεις παράνοιας στα κοινωνικά δίκτυα, αντικατοπτρίζουν την εμμονή της κοινωνίας με την παρακολούθηση της παρουσίας του Τραμπ σαν να παίζει σε ριάλιτι.
Σχολιαστές τονίζουν την έντονη δημόσια και δημοσιογραφική περιέργεια για τον Τραμπ, καθώς και τη διαφορά στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζεται η υγεία του σε σύγκριση με εκείνη του Τζο Μπάιντεν. Παρά τις εικασίες για μελανιές στα χέρια και προβλήματα υγείας, ο Τραμπ επανεμφανίστηκε δημόσια για να διαψεύσει τις φήμες, χαρακτηρίζοντάς τες ως «fake news». Κριτικοί και πολιτικοί αναλυτές ανέδειξαν τις φήμες ως συμπτώματα παραπληροφόρησης, εθισμού στην συνεχιζόμενη παρουσία του Τραμπ στα ΜΜΕ και του οικοσυστήματος των μέσων που ο ίδιος βοήθησε να δημιουργηθεί.
Ο “θάνατος” των Ντόναλντ Τραμπ έχει “γεννήσει” αμέτρητα tweets, TikToks και memes πολύ πριν καν συμβεί.
“Αυτή η ακόρεστη πείνα για να φύγει ο Ντόναλντ Τραμπ έπεισε ακόμη και κατά τα άλλα έξυπνους ανθρώπους που υπερηφανεύονται για το ότι μπορούν να ξεχωρίζουν τα fake news από την αλήθεια πως ο Τραμπ ήταν νεκρός” λέει ο Λάρι Τζέικομπς, διευθυντής του Κέντρου για τη Μελέτη της Πολιτικής και της Διακυβέρνησης στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα.
“Είναι ένα ακόμη δείγμα της παραπληροφόρησης και του τρόπου με τον οποίο αυτή επιταχύνθηκε μέσω των διαδικτυακών memes και βίντεο πείθοντας χιλιάδες, ίσως εκατομμύρια ανθρώπους ότι Ντόναλντ Τραμπ στην πραγματικότητα έχει πεθάνει παρόλο που δεν υπήρχαν στοιχεία για αυτό εκτός από το ότι δεν τον είχε δει κανείς για μια ή δύο μέρες.
Όλα ξεκίνησαν επειδή κάποιοι ανακάλυψαν ότι δεν υπήρχαν εκδηλώσεις στο πρόγραμμά του την περασμένη Τετάρτη, Πέμπτη ή Παρασκευή και ότι είχε πάρει την ασυνήθιστη απόφαση να περάσει το Σαββατοκύριακο του Labour Day στην Ουάσιγκτον.
Την καχυποψία ενίσχυσε το γεγονός ότι η εφημερίδα USA Today δημοσίευσε εκείνες τις ημέρες μια συνέντευξη με τον Τζέι Ντι Βανς ο οποίος ρωτήθηκε αν ήταν έτοιμος να αναλάβει το ρόλο του Προέδρου με τον αντιπρόεδρο να απαντάει λέγοντας ότι ήταν βέβαιος ότι ο Τραμπ ήταν “σε καλή φόρμα, προσθέτοντας επίσης ότι ήταν έτοιμος να παρέμβει εάν συνέβαινε κάτι στον πρόεδρο.
Το Forbes ανέφερε ότι οι λέξεις και φράσεις “Trump”, “Trump is dead” και “Trump dead” ήταν μεταξύ των κορυφαίων αναζητήσεων στο Google από το μεσημέρι του Σαββάτου (6/9). Επίσης η φράση “Where is Donald Trump” trendαρε στο X.
Το Σαββατοκύριακο οι δημοσιογράφοι είδαν επιτέλους τον Τραμπ να φεύγει από τον Λευκό Οίκο για να επισκεφτεί το γήπεδο γκολφ του στη Βιρτζίνια. Δεν σταμάτησε όμως να τους μιλήσει και οι φωτογραφίες ήταν θολές και απόμακρες. Λάδι στη φωτιά, έριξε όμως ο ίδιος ο πρόεδρος όταν δημοσίευσε μια φωτογραφία του να παίζει γκολφ με έναν πρώην προπονητή ποδοσφαίρου κάτι που είχε γίνει μία εβδομάδα πριν.
Ο Φρεντ Γουέλμαν, πολιτικός σύμβουλος, σχολίασε στο Χ: “Αυτό είναι τρελό. Ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών λέει προφανώς ψέματα για τις δραστηριότητές του και η έλλειψη περιέργειας από τα μέσα ενημέρωσης είναι εκπληκτική”
Δεν έλειψαν επίσης τα πνευματώδη mems και τα σατιρικά βίντεο. O Ντάνι Ζούκερ έγραψε στην πλατφόρμα Bluesky: “Το βίντεο που γυρίστηκε νωρίτερα σήμερα δείχνει τον Τραμπ να φαίνεται υγιής και χαρούμενος” βάζοντας μια εικόνα ενός νεαρού Τραμπ σε ένα πάρτι με τον ατιμασμένο Τζέφρι Έπσταϊν.
Λίγες ώρες αργότερα πρόεδρος δημοσίευσε τα δικά του μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, συμπεριλαμβανομένου του ισχυρισμού ότι ο “ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΑΙΣΘΑΝΘΗΚΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΟΥ, αλλά οι θεωρητικοί συνωμοσίας έσπευσαν να τα απορρίψουν ως “έργο των συνεργατών του οι οποίοι συμμετείχαν σε μια περίτεχνη συγκάλυψη”.
Η εβδομάδα ξεκίνησε με τους χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης να ισχυρίζονται ότι οι δρόμοι είχαν κλείσει γύρω από το εθνικό στρατιωτικό ιατρικό κέντρο Walter Reed στη Bethesda του Μέριλαντ, όπου ο Τραμπ νοσηλεύτηκε για Covid-19 πριν από πέντε χρόνια. Κι έτσι ξεκίνησε πάλι μία φρενίτιδα υποθέσεων ότι ο Τραμπ ήταν μέσα και στο κατώφλι του θανάτου.
Ο πρόεδρος, όπως αποδείχθηκε, ήταν ακόμα πολύ ζωντανός. Την Τρίτη πραγματοποίησε μια εκδήλωση στο Οβάλ Γραφείο για να ανακοινώσει ότι η Διαστημική Διοίκηση των ΗΠΑ θα μεταφερόταν στο Χάντσβιλ της Αλαμπάμα και δέχτηκε ερωτήσεις από τους δημοσιογράφους ως συνήθως.
Ερωτηθείς ο Τραμπ απάντησε κάνοντας λόγο για εικασίες “fake news” και λέγοντας ότι “ήταν πολύ δραστήριος το Σαββατοκύριακο.
Ο Ριντ Γκέιλεν, πρόεδρος της Ένωσης, “Ένας Συνασπισμός Υπέρ της Δημοκρατίας”, είπε: “Ο τύπος είναι τόσο πανταχού παρών που όταν λείπει για 36 ή 48 ώρες αφήνει μια τέτοια τρύπα στις ειδήσεις”
“Είναι σαν να είσαι εθισμένος, σαν να πρέπει να τρως παγωτό κάθε μέρα και μια μέρα δεν παίρνεις το παγωτό σου και αρχίζεις να αναρωτιέσαι τι λείπει. Τι συμβαίνει; Το μέσο είναι το μήνυμα. Ο Τραμπ έχει δημιουργήσει αυτό το θηρίο που ακόμη και αυτός πρέπει να ταΐσει και, όταν δεν το κάνει, οι άνθρωποι είναι σαν, ‘περιμένετε μισό λεπτό, τι του συμβαίνει;’
Άλλοι εντοπίζουν διπλά μέτρα και σταθμά με τον τρόπο που τα μέσα χειρίζονται την ηλικία και την υγεία του Μπάιντεν και του Τραμπ. Ο Drexel Heard, ένας Δημοκρατικός σύμβουλος στρατηγικής με έδρα το Λος Άντζελες, λέει: “Υπάρχουν οι εικασίες: τι συμβαίνει με το χέρι του Ντόναλντ Τραμπ; Τι είναι αυτό στο κεφάλι του; Είναι μικρές λεπτομέρειες. Είναι σχεδόν σαν οι Swifties να προσπαθούν να βρουν ένα κουτσομπολιό για την Taylor Swift.
Και προσθέτει: “Ο Ντόναλντ Τραμπ είναι τόσο μεγάλος όσο ο Τζο Μπάιντεν. Το γιατί δεν σχολιάζεται με τον ίδιο τρόπο από τα Μέσα, δεν θα το μάθω ποτέ. Πάντως όλο αυτό ξεκίνησε από τον Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος πέρασε τον περισσότερο χρόνο του κατά τη διάρκεια των ετών εκτός προεδρίας μιλώντας για το πόσο χρονών ήταν ο Τζο Μπάιντεν και θέτοντας αυτές τις βάσεις για τους χρήστες του διαδικτύου”.