Πόλεμος στην Ουκρανία: Η ελπίδα για ειρήνη ξεθωριάζει

Παρά τις αρχικές προσδοκίες, οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία δείχνουν να βυθίζονται στη γνωστή πραγματικότητα της αδυσώπητης σύγκρουσης. Οι πρόσφατες ρωσικές επιθέσεις, οι ταλαντεύσεις του Ντόναλντ Τραμπ και η αδυναμία της Ευρώπης να χαράξει αυτόνομη στρατηγική εντείνουν το αδιέξοδο.

Η συντονισμένη ρωσική επίθεση τα ξημερώματα της Πέμπτης, με 574 drones και 40 πυραύλους, προκάλεσε τον θάνατο εννέα αμάχων και τον τραυματισμό δεκάδων άλλων. Ανάμεσα στους στόχους βρέθηκε μονάδα της αμερικανικής Flex Ltd. στο Ζακαρπάτια, κοντά στα πολωνικά σύνορα, σε μια ενέργεια που ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι χαρακτήρισε «σκόπιμη επίθεση σε αμερικανική ιδιοκτησία». Η επιλογή ενός στόχου εκτός μετώπου ερμηνεύεται ως μήνυμα προς την Ουάσιγκτον και σαφής άρνηση αποκλιμάκωσης από τη Μόσχα.

Η στρατηγική της Μόσχας: καθυστέρηση και φθορά

Μία εβδομάδα μετά τη συνάντηση Τραμπ – Πούτιν στην Αλάσκα, η εικόνα παραμένει αμετάβλητη. Ο Ρώσος πρόεδρος κερδίζει χρόνο, επιμένοντας σε στρατιωτική φθορά και μικρά, σταδιακά κέρδη. Ο Σεργκέι Λαβρόφ επαναφέρει την τακτική των χρονοβόρων διαπραγματεύσεων μέσω «ειδικών επιτροπών» και «συστάσεων», επιδιώκοντας να εμποδίσει οποιαδήποτε ουσιαστική πρόοδο.

Ο Ζελένσκι και η δύσκολη εξίσωση

Για τον Ουκρανό πρόεδρο, η παραχώρηση εδαφών στο Ντονμπάς θα συνιστούσε μια επικίνδυνη «παύση» που αναπόφευκτα θα οδηγούσε σε νέα εισβολή. Ο ίδιος εμφανίζεται πρόθυμος να ακούσει τις προτάσεις Τραμπ, αποφεύγοντας ωστόσο να πέσει στις παγίδες της Μόσχας. Όπως τόνισε, μια ειρήνη με ρωσικούς όρους θα ισοδυναμούσε με «στρατηγική αυτοκτονία».

Ο Τραμπ και οι αντιφάσεις του

Ο Αμερικανός πρόεδρος εμφανίζεται να κινείται μεταξύ αντιφατικών μηνυμάτων. Από τη μία αναγνωρίζει τον Πούτιν ως ισότιμο συνομιλητή, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί να πιέσει το Κίεβο σε παραχωρήσεις. Από την άλλη, δηλώνει ότι «είναι δύσκολο να κερδίσεις έναν πόλεμο χωρίς να χτυπήσεις τη χώρα του εισβολέα», αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο ουκρανικών πληγμάτων σε ρωσικό έδαφος. Ακόμη και για τη συμμετοχή αμερικανικών στρατευμάτων σε μελλοντική δύναμη αποτροπής, άλλαξε θέση μέσα σε λίγες ώρες, υποχωρώντας στις αντιδράσεις.

Η αδυναμία της Ευρώπης

Ο Μακρόν και ο Σολτς προσπάθησαν στον Λευκό Οίκο να απομακρύνουν τον Τραμπ από την επιρροή του Πούτιν, προτείνοντας ένα σχέδιο «εγγυήσεων ασφαλείας» μετά τον πόλεμο. Ωστόσο, το σχέδιο παραμένει θολό και ανεφάρμοστο χωρίς τις ΗΠΑ. Η Ευρώπη δείχνει ανήμπορη να χαράξει αυτόνομη στρατηγική, την ώρα που οι ρωσικές επιθέσεις συνεχίζονται αμείωτες.

«Ακόμα πολύ μακριά από ειρήνη»

Παρά τις δηλώσεις του Τραμπ ότι θα γνωρίζει περισσότερα για τις πιθανότητες ειρήνης «μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες», η πραγματικότητα στο πεδίο διαψεύδει τις προσδοκίες. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Μάρκο Ρούμπιο παραδέχθηκε ότι «είμαστε ακόμα πολύ μακριά, δεν βρισκόμαστε στο χείλος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας».

Την ίδια ώρα, η ύπατη εκπρόσωπος της ΕΕ, Κάγια Κάλας, προειδοποίησε ότι μια συμφωνία για εδαφικές παραχωρήσεις είναι «παγίδα του Πούτιν». Ωστόσο, και η ίδια αναγνώρισε ότι οι «εγγυήσεις ασφαλείας» για την Ουκρανία παραμένουν ασαφείς.

Επιστροφή στη σκληρή πραγματικότητα του πολέμου

Η διαδικασία που ξεκίνησε με προσδοκίες για ειρήνη μοιάζει ήδη να βυθίζεται στη γνώριμη πραγματικότητα της σύγκρουσης. Ο χρόνος λειτουργεί υπέρ της Ρωσίας, η Ουκρανία δεν μπορεί να συναινέσει σε μια ειρήνη με ρωσικούς όρους, ενώ η Ευρώπη παραμένει παγιδευμένη σε αδράνεια. Οι συνομιλίες συνεχίζονται, αλλά η ειρήνη φαντάζει πιο μακρινή από ποτέ.