Βαρύ κλίμα στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ: Εσωκομματικές ρωγμές, στρατηγικές αποκλίσεις και ερωτήματα για τις κινήσεις Τσίπρα

Η «αυτόνομη πορεία» Φάμελλου, οι αιχμές κατά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, η αποστασιοποίηση των πασοκογενών στελεχών και η αναμονή για το επόμενο βήμα του πρώην πρωθυπουργού διαμορφώνουν ένα σκηνικό κρίσης και αναζήτησης ταυτότητας

Το κλίμα ήταν βαρύ, κυριολεκτικά και πολιτικά, όταν άνοιξε χθες η αυλαία του 5ου τακτικού Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στο Περιστέρι. Υψηλές θερμοκρασίες, αποχωρήσεις στελεχών, εσωτερική αναταραχή και ο σιωπηλός αλλά ηχηρός επανεμφανιζόμενος Αλέξης Τσίπρας συνέθεσαν μια εικόνα παρατεταμένης πολιτικής αμηχανίας – ή, όπως σημείωσε σκωπτικά στέλεχος του κόμματος, «πολιτικού εμπύρετου».

Η παρουσία του πρώην πρωθυπουργού, για πρώτη φορά μετά την αποχώρησή του από την ηγεσία, προκάλεσε θερμό χειροκρότημα αλλά και ερωτηματικά. Το τι προτίθεται να πράξει πολιτικά παραμένει θολό, εντείνοντας τις ερμηνείες, τις προσδοκίες και την εσωκομματική αναμονή.

Η «αυτόνομη πορεία» και το άνοιγμα της σύγκρουσης

Πολιτικό στίγμα στη συνεδριακή διαδικασία έδωσε η ομιλία του Σωκράτη Φάμελλου, ο οποίος χάραξε γραμμή σαφούς απομάκρυνσης από κάθε διάθεση συνεργασίας με το ΠΑΣΟΚ και τη Νέα Αριστερά. «Δεν μπορούμε να μείνουμε με σταυρωμένα τα χέρια… οφείλουμε να δώσουμε προοδευτική διέξοδο» δήλωσε, υιοθετώντας μετωπική, ριζοσπαστική αντιπολιτευτική ρητορική.

Οι αιχμές του για τη «διαρκή κατάσταση αναμονής» που «αποσυσπειρώνει και απογοητεύει» ήρθαν ως έμμεση απάντηση στη φιλολογία γύρω από τον ρόλο Τσίπρα, αν και ο ίδιος ο Φάμελλος επιχείρησε αργότερα να διασκεδάσει τις εντυπώσεις με μια τυπική, θερμή χειραψία με τον πρώην πρόεδρο.

Το μήνυμα του Φάμελλου, ωστόσο, δεν άφησε περιθώρια παρερμηνειών. Ο ΣΥΡΙΖΑ, σύμφωνα με τον ίδιο, οφείλει να προχωρήσει αυτόνομα, χωρίς εκπτώσεις και παρεκκλίσεις, απορρίπτοντας «δήθεν αντισυστημικές φωνές» – με σαφή αναφορά στην Πλεύση Ελευθερίας – αλλά και κόμματα του προοδευτικού χώρου που «δεν έχουν ούτε ξεκάθαρη ιδεολογική κατεύθυνση, ούτε πρόγραμμα για την επόμενη μέρα».

Ρήξεις, αποχωρήσεις και υποψηφιότητες με αστερίσκους

Την ίδια ώρα, το οργανωτικό μέρος του Συνεδρίου συνοδεύεται από ηχηρές απουσίες. Πέντε στελέχη έχουν ήδη αποχωρήσει, ενώ αρκετοί από τους παραδοσιακούς «παίκτες» του κόμματος φέρονται απρόθυμοι να είναι υποψήφιοι για τη νέα Κεντρική Επιτροπή. Ο Χρήστος Σπίρτζης – ακόμη εντός – αναμένεται να καταθέσει δημόσια την κριτική του για βασικές επιλογές, ενώ πληροφορίες θέλουν τον Γιώργο Καραμέρο να προσανατολίζεται στην αποχώρηση από τη θέση του Εκπροσώπου Τύπου.

Την ίδια ώρα, το όνομα του Κώστα Ζαχαριάδη κυκλοφορεί ως υποψήφιο για τη θέση του νέου γραμματέα. Ο Ζαχαριάδης εμφανίστηκε πλάι στον δήμαρχο Αθηναίων Χάρη Δούκα, σε μια κίνηση με πολλαπλές αναγνώσεις – όχι μόνο για τις ισορροπίες εντός της αριστερής πτέρυγας, αλλά και για τις διασταυρώσεις με τις αυτοδιοικητικές δυνάμεις.

Η μουσική υπόκρουση και τα πολιτικά μηνύματα

Το τραγούδι «Life During Wartime» των Talking Heads, που ακούστηκε λίγο πριν την έναρξη των εργασιών, αποδείχθηκε προφητικό για το πολιτικό θερμόμετρο που επικρατούσε στο κλειστό του Περιστερίου. Οι σύνεδροι – λιγότεροι από άλλες φορές διά ζώσης, αλλά με περισσότερους από 1.500 να παρακολουθούν ψηφιακά – μιλούσαν για «κόμμα σε κρίσιμη καμπή» και για μια «μάχη ταυτότητας, όχι απλώς θέσεων».

Η εισήγηση του Φάμελλου, διάρκειας περίπου 45 λεπτών, περιλάμβανε αυτοκριτική για τη «συρρίκνωση και απαξίωση» του κόμματος, διαβεβαιώσεις πως «δεν θα επιτρέψουμε τη διάλυση του ΣΥΡΙΖΑ» και την προτροπή: «Επιμένουμε και παραμένουμε ΣΥΡΙΖΑ».

Που το πάει ο Τσίπρας;

Η επανεμφάνιση του Αλέξη Τσίπρα ήταν γεγονός από μόνη της. Δεν μίλησε. Χαιρέτησε με ευγένεια, κάθισε πλάι στον Παύλο Πολάκη, παρακολούθησε τις ομιλίες και φάνηκε να συζητά συχνά με τον νυν πρόεδρο. Οι προσδοκίες, όμως, παραμένουν. Πότε – και κυρίως πώς – θα τοποθετηθεί; Θα παραμείνει σιωπηλός παρατηρητής ή θα αναλάβει πολιτική πρωτοβουλία με προεκτάσεις για τον ίδιο και το κόμμα;

Η τοποθέτηση του Παύλου Πολάκη, αναμενόμενη για τις επόμενες ημέρες, αναμένεται με ενδιαφέρον, καθώς ο ίδιος φαίνεται να έχει ήδη εγκρίνει τη «γραμμή Φάμελλου». Το ερώτημα είναι αν αυτή η νέα πορεία είναι ικανή να ενώσει, ή αν τελικά θα επιταχύνει τη διάσπαση.

Το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ δεν εξελίσσεται ως μια διαδικασία απλής ανασυγκρότησης. Είναι μια ανοιχτή πολιτική σύγκρουση για το «αν» και «πώς» θα επιβιώσει ο χώρος της ριζοσπαστικής Αριστεράς. Και το κρίσιμο ερώτημα παραμένει: πού το πάει ο Τσίπρας;

• ΝΑΤΟ: Συμφωνία για αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ – Δύσκολη η εφαρμογή, λένε τα στοιχεία
• Τέσσερις νεκροί από ιρανική πυραυλική επίθεση στο Ισραήλ – Σε ισχύ η εκεχειρία, σύμφωνα με τον Τραμπ
• Σωκράτης Φάμελλος: «Στην πόρτα μιας εκτεταμένης σύρραξης – Η Ελλάδα μετρά διπλωματικές υποχωρήσεις»
• Σε Χάγη και Βρυξέλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης με φόντο τις γεωπολιτικές αναταράξεις και την ατζέντα άμυνας-μετανάστευσης
• Μαίνεται για τρίτη ημέρα η πυρκαγιά στη Χίο – Μάχη με τις φλόγες και νέες εκκενώσεις οικισμών