NewsEdit Μια εξαντλημένη, αλλά κάθε άλλο παρά ηττημένη, Ουκρανία κοιτάζει προς το 2026 με περιορισμένες στρατιωτικές επιλογές και χωρίς καθαρό δρόμο προς τη νίκη. Παρά το κρίσιμης σημασίας δάνειο των 90 δισ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το οποίο εξασφαλίζει τη συνέχιση της άμυνας έως τα τέλη του 2027, οι προοπτικές στο πεδίο της μάχης παραμένουν ουσιαστικά αμετάβλητες, επισημαίνει ο Guardian σε εκτενή ανάλυσή του για την πορεία του πολέμου.
Στο χερσαίο μέτωπο, το μοτίβο των τελευταίων δύο ετών δείχνει να παγιώνεται. Από το 2024 η Ρωσία έχει την πρωτοβουλία των κινήσεων, ωστόσο τα εδαφικά της κέρδη είναι αργά και περιορισμένα. Κατά τη διάρκεια του 2025, η ρωσική προέλαση ανήλθε κατά μέσο όρο σε 176 τετραγωνικά μίλια τον μήνα, με εκτιμώμενο τίμημα περίπου 382.000 νεκρούς και τραυματίες.
Ο Λευκός Οίκος έχει υποστηρίξει, στο πλαίσιο πρόσφατων ειρηνευτικών διεργασιών, ότι η Ουκρανία κινδυνεύει να χάσει το υπόλοιπο 22% της επαρχίας Ντόνετσκ, συμπεριλαμβανομένων των πόλεων-φρουρίων Κραματόρσκ και Σλαβιάνσκ. Ωστόσο, ακόμη και με τον τρέχοντα ρυθμό προέλασης, η κατάληψη αυτών των περιοχών θα απαιτούσε τουλάχιστον έναν χρόνο και εκατοντάδες χιλιάδες επιπλέον ρωσικές απώλειες – ένα κόστος που το Κίεβο δείχνει διατεθειμένο να επιβάλει.
Ρωγμές στην ουκρανική άμυνα και τακτικές διείσδυσης
Παρά τη συνολική ανθεκτικότητα, η ουκρανική άμυνα δεν είναι άτρωτη. Τρεις φορές τους τελευταίους έξι μήνες καταγράφηκαν υποχωρήσεις: ανατολικά της Ντομπροπιλίας στο Ντόνετσκ, βόρεια του Κουπιάνσκ στο Χάρκοβο και ανατολικά του Χουλιαΐπολε στη Ζαπορίζια.
Οι ρωσικές δυνάμεις εκμεταλλεύτηκαν την κόπωση των ουκρανικών μονάδων, διεισδύοντας σε μικρές ομάδες που κατάφεραν να παρακάμψουν τα ουκρανικά drones. Στο Κουπιάνσκ, μάλιστα, χρησιμοποιήθηκαν υπόγειοι αγωγοί φυσικού αερίου για αιφνιδιαστικές επιθέσεις. Αν και οι περισσότερες από αυτές τις διεισδύσεις τελικά αποκρούστηκαν, ανέδειξαν τα όρια μιας άμυνας που βασίζεται υπέρμετρα στην τεχνολογία, χωρίς επαρκές και ξεκούραστο πεζικό στην πρώτη γραμμή.
Στρατολόγηση και απώλειες: η αριθμητική του πολέμου
Η Ρωσία εξακολουθεί να στρατολογεί περίπου 30.000 στρατιώτες τον μήνα, αριθμό αρκετό για να αναπληρώνει τις απώλειες αλλά όχι για μια αποφασιστική ανατροπή. Η Ουκρανία, αντίθετα, φαίνεται να στρατολογεί λιγότερους, με ορισμένες εκτιμήσεις να περιορίζουν τον πραγματικό αριθμό σε μόλις 9.000 τον μήνα.
Ωστόσο, οι ουκρανικές απώλειες θεωρείται ότι είναι χαμηλότερες. Σύμφωνα με δηλώσεις του Βολοντίμιρ Ζελένσκι, οι νεκροί ενδέχεται να ανέρχονται σε περίπου 10.000 τον μήνα, με σαφώς περισσότερους τραυματίες από θύματα.
Κριτική στη στρατηγική αντεπιθέσεων
Στο εσωτερικό της Ουκρανίας εντείνεται η συζήτηση για τη στρατηγική των αντεπιθέσεων. Η εισβολή στο Κουρσκ το καλοκαίρι του 2024 και οι επιχειρήσεις γύρω από την Ποκρόβσκ ανέβασαν προσωρινά το ηθικό, αλλά δεν απέδωσαν μακροπρόθεσμα στρατηγικά οφέλη.
Επικριτές υποστηρίζουν ότι τα λεγόμενα «συντάγματα Syrskyi», που υπάγονται απευθείας στον αρχιστράτηγο Ολεξάντερ Σίρσκι, έχουν αποδεκατιστεί, αφήνοντας τη χώρα χωρίς επαρκή εφεδρεία. Ο βετεράνος Μπόχνταν Κρότεβιτς προτείνει μετάβαση σε «δυναμική άμυνα» για τουλάχιστον έξι μήνες, με στόχο την ανασυγκρότηση και τη δημιουργία αποθεμάτων.
Οικονομικός πόλεμος και ενεργειακό μέτωπο
Με το χερσαίο μέτωπο σε ουσιαστικό αδιέξοδο, το Κίεβο επενδύει όλο και περισσότερο στον οικονομικό πόλεμο. Παρά τους ρωσικούς βομβαρδισμούς στις ενεργειακές υποδομές, η Ουκρανία καταφέρνει να στηρίζει το μέτωπο και να διατηρεί το ηθικό των πολιτών.
Σε αντίποινα, ουκρανικά drones έχουν πλήξει ρωσικά διυλιστήρια και τον «σκιώδη στόλο» πετρελαιοφόρων της Μόσχας, αυξάνοντας το κόστος ασφάλισης και μεταφοράς. Τα έσοδα από τον φόρο πετρελαίου – βασική πηγή χρηματοδότησης του Κρεμλίνου – μειώθηκαν κατά 34% τον Νοέμβριο.
Η πολιτική αβεβαιότητα και ο ρόλος Τραμπ
Μακροπρόθεσμα, μια ελπίδα για το Κίεβο είναι η πιθανή εσωτερική αποσταθεροποίηση της Ρωσίας, αν και μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν σαφή σημάδια. Η ρωσική οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, έστω και με βραδύτερο ρυθμό, με το ΔΝΤ να προβλέπει ανάπτυξη 0,6% για το 2025.
Στο πολιτικό επίπεδο, κρίσιμος παράγοντας παραμένει ο Λευκός Οίκος. Οι αποτυχημένες μέχρι στιγμής προσπάθειες του Ντόναλντ Τραμπ για κατάπαυση του πυρός δημιουργούν τον κίνδυνο μείωσης της αμερικανικής στήριξης προς το Κίεβο, εάν ο Ζελένσκι αρνηθεί παραχωρήσεις. Παρότι θεωρείται απίθανο να σταματήσουν πλήρως οι πωλήσεις όπλων, η αβεβαιότητα παραμένει.
Ένα παρατεταμένο αδιέξοδο χωρίς άμεση διέξοδο
Η πιο ρεαλιστική προοπτική για την Ουκρανία είναι η διατήρηση του σημερινού αδιεξόδου, με την ελπίδα ότι κάτι θα αλλάξει πολιτικά ή οικονομικά τα επόμενα χρόνια. Το βασικό πρόβλημα, ωστόσο, είναι ότι όσο ο Βλαντιμίρ Πούτιν θεωρεί πως μπορεί να αποσπάσει οφέλη μέσω διαπραγματεύσεων με τον Τραμπ, δεν έχει άμεσο κίνητρο να τερματίσει τις μάχες.
Έτσι, το 2026 προβάλλει για το Κίεβο όχι ως χρονιά λύσης, αλλά ως ακόμη ένας σταθμός σε έναν παρατεταμένο πόλεμο φθοράς, όπου η αντοχή ίσως αποδειχθεί εξίσου καθοριστική με τη στρατιωτική ισχύ.