NewsEdit Η πιθανότητα ένταξης της Κύπρου στο ΝΑΤΟ επανέρχεται δυναμικά στο προσκήνιο, όπως αποτυπώνεται σε άρθρο της γερμανικής οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt, το οποίο φέρει τον χαρακτηριστικό τίτλο «Φυσική Εξέλιξη».
Στο επίκεντρο βρίσκονται οι επαφές του Κύπριου προέδρου Νίκου Χριστοδουλίδη με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Μαρκ Ρούτε και τον Γερμανό καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς, καθώς και οι ευρύτερες γεωστρατηγικές ζυμώσεις που διαμορφώνονται στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Το σενάριο ένταξης και ο ευρωπαϊκός παράγοντας
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η Λευκωσία εξετάζει σοβαρά το ενδεχόμενο ένταξης στο ΝΑΤΟ, συνδέοντας την πρωτοβουλία με μια ευρύτερη στρατηγική «αναζωογόνησης» των ευρωτουρκικών σχέσεων. Η κυπριακή προσέγγιση επιχειρεί να δημιουργήσει ένα πακέτο γεωπολιτικών ανταλλαγμάτων, στο οποίο η πρόοδος προς το ΝΑΤΟ θα μπορούσε να συνοδευτεί από επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Η Λευκωσία εκτιμά ότι ένα τέτοιο πλαίσιο θα μπορούσε να ανοίξει νέους δρόμους για τη σταθερότητα στην περιοχή, αλλά και να λειτουργήσει ως καταλύτης για την επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου στο Κυπριακό, σε μια περίοδο κατά την οποία το υφιστάμενο status quo δείχνει πολιτικά εξαντλημένο.
Βήμα-βήμα προς το ΝΑΤΟ
Το μοντέλο που περιγράφει η Handelsblatt προβλέπει μια σταδιακή προσέγγιση. Πρώτο βήμα θα ήταν η ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα «Partnership for Peace», το οποίο λειτουργεί ως προθάλαμος για χώρες που επιδιώκουν στενότερη συνεργασία με το ΝΑΤΟ. Σε επόμενο στάδιο, και εφόσον υπάρξει συναίνεση από την Τουρκία, θα μπορούσε να ανοίξει εκ νέου ο φάκελος της ευρωπαϊκής προσέγγισης της Άγκυρας.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι από το Βερολίνο εκπέμπονται θετικά μηνύματα, με τη γερμανική κυβέρνηση να βλέπει τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία ως ευκαιρία για μια πιο συνολική αναδιάταξη της ευρωατλαντικής πολιτικής στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κύπρος ως «αβύθιστο αεροπλανοφόρο»
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στον γεωστρατηγικό ρόλο της Κύπρου, η οποία, λόγω της θέσης της και της παρουσίας βρετανικών και αμερικανικών βάσεων, χαρακτηρίζεται στο άρθρο ως «αβύθιστο αεροπλανοφόρο» για το ΝΑΤΟ. Η ανάληψη της εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ από τη Λευκωσία το 2026 ενισχύει περαιτέρω το ειδικό βάρος της χώρας, σε μια συγκυρία έντονων διεθνών ανακατατάξεων.
Παράλληλα, μια πιθανή ένταξη στο ΝΑΤΟ θα περιόριζε σημαντικά τη ρωσική επιρροή στην περιοχή, ενώ η γερμανική οικονομία βλέπει ευκαιρίες από ενδεχόμενη χαλάρωση περιορισμών στην Τελωνειακή Ένωση ΕΕ–Τουρκίας και από διευκολύνσεις στη χορήγηση βίζας για Τούρκους πολίτες.
Παράθυρο ευκαιρίας για το Κυπριακό
Η Handelsblatt επισημαίνει ότι μια σειρά πολιτικών εξελίξεων δημιουργούν συγκρατημένη αισιοδοξία για το Κυπριακό. Η εκλογή του Τουφάν Ερχιουρμάν στα Κατεχόμενα και η προγραμματισμένη άτυπη Σύνοδος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην Κύπρο τον Απρίλιο του 2026 θεωρούνται παράγοντες που θα μπορούσαν να επαναφέρουν το ζήτημα σε τροχιά διαλόγου, υπό διαφορετικούς πλέον γεωπολιτικούς όρους.
Η Ελλάδα στον πυρήνα της νέας διατλαντικής αρχιτεκτονικής
Στο ίδιο γεωπολιτικό περιβάλλον εντάσσεται και η αυξανόμενη σημασία της Ελλάδας, όπως αναλύει η εφημερίδα Tagesspiegel σε άρθρο της με τίτλο «Αγώνας για επιρροή και εμπορικές οδούς: Γιατί οι ΗΠΑ ενδιαφέρονται ξαφνικά για την Ελλάδα». Η Αθήνα αναδεικνύεται σε κεντρικό κόμβο για την αμερικανική ενεργειακή στρατηγική στην Ευρώπη, με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο και τον περιορισμό της κινεζικής επιρροής.
Η υπογραφή «κοινής δήλωσης για την οικονομική ασφάλεια» μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, λίγο μετά την ανάληψη καθηκόντων της νέας πρέσβειρας των ΗΠΑ Κίμπερλι Γκιλφόιλ το 2025, επιβεβαιώνει τη στρατηγική αναβάθμιση των διμερών σχέσεων.
Ενέργεια, λιμάνια και ανταγωνισμός με την Κίνα
Το δημοσίευμα εστιάζει ιδιαίτερα στον ρόλο των ελληνικών λιμανιών και ειδικά του Πειραιά, ο οποίος έχει εξελιχθεί σε έναν από τους σημαντικότερους κόμβους εμπορευματοκιβωτίων στην Ευρώπη. Για την Κίνα, το λιμάνι λειτουργεί ως κρίσιμος λογιστικός και γεωοικονομικός κόμβος, γεγονός που εντείνει τον ανταγωνισμό με τις ΗΠΑ γύρω από τις θαλάσσιες εμπορικές οδούς και τις υποδομές.
Ο αναλυτής ενεργειακής στρατηγικής και ακαδημαϊκός διευθυντής του Ελληνικού Ενεργειακού Φόρουμ, Μιχάλης Μαθιουλάκης, σημειώνει ότι η Ελλάδα εξελίσσεται σε «κεντρικό πυλώνα μιας νέας διατλαντικής αρχιτεκτονικής», μετατοπίζοντας την πολιτική ισχύ από τη Ρωσία και την Τουρκία προς την Ελλάδα και τις ΗΠΑ, με παράλληλη αύξηση του κινδύνου υβριδικών επιθέσεων.
Σταθερά στη Δύση, με ανοιχτούς διαύλους
Από την πλευρά του, ο καθηγητής διεθνών σχέσεων και σπουδών ασφάλειας Παναγιώτης Τσάκωνας επισημαίνει ότι ο ανταγωνισμός με την Κίνα επικεντρώνεται κυρίως στα λιμάνια, χωρίς να οδηγεί αναγκαστικά σε ανοιχτή σύγκρουση. Όπως υπογραμμίζει, η Ελλάδα παραμένει σταθερά ενταγμένη στη δυτική στρατηγική, διατηρώντας ωστόσο ανοιχτούς διαύλους για επενδύσεις που δεν υπονομεύουν την ευρωατλαντική αρχιτεκτονική.
Σε αυτό το περιβάλλον, η συζήτηση για την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ και η αναβαθμισμένη γεωπολιτική θέση της Ελλάδας συνθέτουν μια νέα εικόνα για την Ανατολική Μεσόγειο, όπου η ασφάλεια, η ενέργεια και η γεωοικονομία διαπλέκονται περισσότερο από ποτέ.