NewsEdit Με αυξημένες τιμές αλλά μειωμένη αγοραστική κίνηση μπαίνει η αγορά στην τελική ευθεία για τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά. Παρά το γεγονός ότι η περίοδος των γιορτών παραδοσιακά συνδέεται με πλούσια τραπέζια και αυξημένη κατανάλωση, φέτος η εικόνα που καταγράφεται –μέχρι στιγμής τουλάχιστον– είναι αισθητά διαφορετική, με τους καταναλωτές να εμφανίζονται πιο συγκρατημένοι από ποτέ.
Οι αυξήσεις στις τιμές βασικών ειδών διατροφής, σε συνδυασμό με τη μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, φαίνεται πως διαμορφώνουν ένα σκηνικό αβεβαιότητας τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τους επαγγελματίες της αγοράς.
Στο +20% το κόστος του χριστουγεννιάτικου τραπεζιού
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΙΝΚΑ, Γιώργο Λεχουρίτη, το φετινό χριστουγεννιάτικο τραπέζι θα κοστίσει κατά περίπου 20% ακριβότερα σε σχέση με πέρυσι, φτάνοντας τα 186,85 ευρώ. Όπως επισημαίνει, οι ανατιμήσεις όχι μόνο δεν έχουν ανακοπεί, αλλά συνεχίζονται, επιβαρύνοντας περαιτέρω τον οικογενειακό προϋπολογισμό.
«Το μοσχαράκι έχει πάρει την ανιούσα και δεν έχει σταματημό. Τα φρούτα και τα γλυκά έχουν ανέβει επίσης. Ο κόσμος δεν έχει λεφτά», τονίζει, περιγράφοντας μια αγορά που, παρά τις γιορτές, παραμένει «παγωμένη». Όπως εξηγεί, η έλλειψη ρευστότητας δεν επιτρέπει στην κατανάλωση να κινηθεί, γεγονός που δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο ύφεσης.
«Δεν θυμίζει Χριστούγεννα»: Η εικόνα στο ιστορικό κέντρο Θεσσαλονίκης
Αντίστοιχη είναι η εικόνα που μεταφέρει και ο πρόεδρος των Επαγγελματιών του Ιστορικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, Χρήστος Νικολόπουλος. Όπως σημειώνει, η επισκεψιμότητα στα καταστήματα είναι αισθητά χαμηλότερη σε σχέση με προηγούμενα χρόνια, ακόμη και λίγες μόλις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα.
«Σε γενικές γραμμές τίποτα δεν θυμίζει ότι είμαστε δύο μέρες πριν τις γιορτές», αναφέρει χαρακτηριστικά, περιγράφοντας μια «παράξενη» χρονιά για την αγορά. Οι προπαραγγελίες, ιδιαίτερα στα κρεοπωλεία που παραδοσιακά έχουν την τιμητική τους αυτές τις ημέρες, εμφανίζονται μειωμένες, ενισχύοντας την αίσθηση ότι οι καταναλωτές είτε δεν διαθέτουν τα χρήματα των προηγούμενων ετών είτε αλλάζουν ριζικά τις καταναλωτικές τους συνήθειες.
Αλλαγή συνηθειών και μετατόπιση της κατανάλωσης
Πέρα από την ακρίβεια, σημαντικό ρόλο φαίνεται να παίζει και η αλλαγή τρόπου ζωής. Όπως επισημαίνουν οι εκπρόσωποι των καταναλωτών και των επαγγελματιών, μετά την πανδημία του κορονοϊού οι συνήθειες έχουν μεταβληθεί αισθητά. Τα μεγάλα οικογενειακά τραπεζώματα περιορίστηκαν, ενώ αρκετά ζευγάρια και οικογένειες επιλέγουν πλέον είτε μια σύντομη εκδρομή είτε να γιορτάσουν εκτός σπιτιού.
Αυτή η μετατόπιση της κατανάλωσης, σε συνδυασμό με το αυξημένο κόστος ζωής, αποτυπώνεται άμεσα στα ταμεία των μικρών επιχειρήσεων, ιδίως στο κέντρο των πόλεων.
Έρευνα αγοράς και συγκράτηση δαπανών το βασικό «όπλο» των καταναλωτών
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο Γιώργος Λεχουρίτης υπογραμμίζει ότι η έρευνα αγοράς αποτελεί το «Α και το Ω» για τους καταναλωτές. Η σύγκριση τιμών, οι στοχευμένες αγορές και ο προσεκτικός προγραμματισμός είναι πλέον απαραίτητες πρακτικές για να περιοριστεί το κόστος του γιορτινού τραπεζιού.
Παρά τη δυσκολία της συγκυρίας, εκφράζεται και μια συγκρατημένη ελπίδα ότι το 2026 θα φέρει μια πιο αισιόδοξη προοπτική, τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για την αγορά. Μέχρι τότε, όμως, τα φετινά Χριστούγεννα φαίνεται πως θα είναι πιο «μαζεμένα», με λιγότερη κατανάλωση και περισσότερη προσοχή σε κάθε ευρώ που δαπανάται.