NewsEdit Η ελληνική και διεθνής αρχαιολογική κοινότητα αποχαιρετά τη Λίλα Μαραγκού, μια σπουδαία επιστήμονα που άφησε ανεξίτηλο αποτύπωμα στη μελέτη της αρχαιοελληνικής τέχνης και, κυρίως, στην αρχαιολογική έρευνα των Κυκλάδων.
Η ομότιμη καθηγήτρια Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 87 ετών, έχοντας συνδέσει όσο λίγοι την επιστημονική της διαδρομή με την ιδιαίτερη πατρίδα της, την Αμοργό.
Από την Αμοργό στα μεγάλα πανεπιστήμια της Ευρώπης
Γεννημένη στην Αμοργό, η Λίλα Μαραγκού κουβάλησε το νησί της όχι μόνο ως τόπο καταγωγής, αλλά ως διαρκές επιστημονικό σημείο αναφοράς. Σπούδασε Αρχαιολογία στην Ελλάδα και συνέχισε μεταπτυχιακές και διδακτορικές σπουδές στη Γερμανία, σε μια περίοδο όπου η συστηματική αρχαιολογική έρευνα απαιτούσε αυστηρή μεθοδολογία, διεθνή διάλογο και βαθιά θεωρητική κατάρτιση.
Η σχέση της με τη γερμανική επιστημονική παράδοση επισφραγίστηκε και θεσμικά, καθώς υπήρξε μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου, τιμή που αποδίδεται σε επιστήμονες με διεθνώς αναγνωρισμένο έργο.
Η Αμοργός και οι Κυκλάδες στο επίκεντρο της έρευνάς της
Το αρχαιολογικό έργο της Λίλας Μαραγκού επικεντρώθηκε επί δεκαετίες στην Αμοργό, αλλά και ευρύτερα στις Κυκλάδες. Με επιτόπια έρευνα, συστηματική μελέτη υλικού και ερμηνευτική τόλμη, ανέδειξε πτυχές της αρχαϊκής και κλασικής τέχνης που μέχρι τότε παρέμεναν αποσπασματικά γνωστές.
Η συμβολή της στην κατανόηση της κυκλαδικής αρχαιολογίας υπήρξε ανεκτίμητη. Από τις τοπικές λατρείες και τη γλυπτική έως τη ζωγραφική και τα ταφικά σύνολα, το έργο της λειτούργησε ως γέφυρα ανάμεσα στο τοπικό και το οικουμενικό, μετατρέποντας την Αμοργό σε κόμβο επιστημονικού ενδιαφέροντος.
Ένα πλούσιο συγγραφικό έργο με διεθνή απήχηση
Η μακρόχρονη έρευνά της αποτυπώθηκε σε ένα ογκώδες και πολυεπίπεδο συγγραφικό έργο. Μελέτες, μονογραφίες και επιστημονικά άρθρα της δεν περιορίστηκαν στην τοπική αρχαιολογία, αλλά εξακτινώθηκαν σε μια συνολική εποπτεία της αρχαιοελληνικής τέχνης, με έμφαση στην εικονογραφία, τη μορφολογία και τις πολιτισμικές ανταλλαγές στο Αιγαίο.
Τα κείμενά της χαρακτηρίζονταν από επιστημονική αυστηρότητα, καθαρό λόγο και μια σπάνια ικανότητα σύνθεσης, στοιχεία που τα καθιστούν έως σήμερα βασικά σημεία αναφοράς για ερευνητές και φοιτητές.
Η δασκάλα που διαμόρφωσε γενιές αρχαιολόγων
Ως καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, το οποίο υπηρέτησε με αφοσίωση, η Λίλα Μαραγκού διακρίθηκε εξίσου στη διδασκαλία όσο και στην έρευνα. Υπήρξε δασκάλα απαιτητική αλλά εμπνευστική, με σαφή στοχοθεσία και βαθιά πίστη στη σημασία της μεθοδικής σκέψης.
Διέπλασε γενιές νέων αρχαιολόγων, μεταδίδοντάς τους όχι μόνο γνώση, αλλά και ένα ήθος επιστημονικής ευθύνης και αγάπης για το αντικείμενο.
Η συμβολή της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης
Ιδιαίτερη υπήρξε και η συμβολή της στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, όπου χρημάτισε η πρώτη επιστημονική υπεύθυνη. Κατέγραψε, μελέτησε και ανέδειξε συστηματικά πλήθος αντικειμένων από τις συλλογές του, συμβάλλοντας καθοριστικά στη μουσειολογική και επιστημονική του ταυτότητα.
Η δουλειά της στο Μουσείο υπήρξε καθοριστική για τη διεθνή αναγνώριση της κυκλαδικής τέχνης ως ξεχωριστού και δυναμικού πεδίου μελέτης.
Η αποχαιρετιστήρια δήλωση της Λίνας Μενδώνη
Την απώλεια της Λίλας Μαραγκού αποτύπωσε με συγκίνηση η δήλωση της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, η οποία έκανε λόγο για μια επιστήμονα «που διακρίθηκε εξίσου στην έρευνα και τη διδασκαλία» και για μια συμβολή «ανεκτίμητη και διαρκή» στην αρχαιολογική έρευνα της Αμοργού και των Κυκλάδων.
Η προσωπική αναφορά της υπουργού στη γνωριμία τους από τα φοιτητικά χρόνια φωτίζει και μια άλλη διάσταση της εκλιπούσας: τη δύναμη χαρακτήρα, τη στοχοθεσία και το «ξεχωριστό βλέμμα» που σημάδεψε όσους συνεργάστηκαν ή μαθήτευσαν δίπλα της.
Μια παρακαταθήκη που ξεπερνά τον χρόνο
Η Λίλα Μαραγκού ανήκει σε εκείνη τη σπάνια γενιά επιστημόνων που συνέδεσαν την ακαδημαϊκή αριστεία με βαθιά προσωπική σχέση με τον τόπο. Η Αμοργός, οι Κυκλάδες και η αρχαιοελληνική τέχνη φέρουν ανεξίτηλα το αποτύπωμά της.
Το έργο, οι μαθητές και η επιστημονική της παρακαταθήκη διασφαλίζουν ότι η παρουσία της θα παραμείνει ζωντανή, πολύ πέρα από τη βιολογική της απουσία.