NewsEdit Υπάρχουν στιγμές στη δημόσια ζωή που ένα φαινομενικά ασήμαντο αντικείμενο γίνεται σύμβολο. Η ανάρτηση του δημάρχου Αθηναίων, Χάρη Δούκα, για το αυτοκίνητο του Αντώνη Τρίτση δεν είναι απλώς μια τρυφερή ιστορία μνήμης· είναι ένα πολιτικό σχόλιο για το πώς μια πόλη συνομιλεί με το παρελθόν της — ή πώς το αφήνει να σκονίζεται σε υπόγεια πάρκινγκ.
Το Renault Espace του Αντώνη Τρίτση, παρκαρισμένο από τον Απρίλιο του 1992 στα γραφεία της Λιοσίων, έμεινε εκεί για 33 χρόνια. Ένα αυτοκίνητο-φάντασμα, ακίνητο στον χρόνο, όπως και πολλές από τις ιδέες του δημάρχου που οραματίστηκε μια άλλη Αθήνα: πράσινη, ανθρώπινη, ευρωπαϊκή. Το γεγονός ότι βρέθηκε τυχαία, πλύθηκε από έναν υπάλληλο που αγνοούσε την ιστορία του και τελικά αποφασίστηκε να εκτεθεί ως «ίχνος μνήμης» λέει περισσότερα απ’ όσα φαίνονται με την πρώτη ματιά.
Η μνήμη ως πολιτική πράξη
Η απόφαση να εκτεθεί το αυτοκίνητο στο ανακαινισμένο πάρκινγκ της πλατείας Κοτζιά δεν είναι απλώς συμβολική. Είναι μια δήλωση για το τι σημαίνει δημόσια μνήμη. Σε μια χώρα που συχνά τιμά τους νεκρούς της με λόγια, αλλά ξεχνά το έργο τους στην πράξη, το Renault Espace του Τρίτση λειτουργεί ως ήσυχη υπενθύμιση: ότι η πολιτική δεν είναι μόνο εξουσία, αλλά και όραμα, συνέχεια, ευθύνη.
Ο Τρίτσης δεν ήταν ένας δήμαρχος «της καθημερινότητας» με τη στενή έννοια. Ήταν ένας πολιτικός μπροστά από την εποχή του, που μίλησε για βιώσιμη ανάπτυξη, ελεύθερους χώρους και ποιότητα ζωής όταν η Αθήνα πνιγόταν στο τσιμέντο και στην αυθαιρεσία. Το αυτοκίνητό του, εκτεθειμένο πλέον ως μνημείο, μοιάζει να ρωτά σιωπηλά: τι κάναμε με αυτή την παρακαταθήκη;
Από τη λήθη στη συνέχεια
Η ανάρτηση του Χάρη Δούκα έχει σημασία γιατί δεν εξαντλείται στη νοσταλγία. «Το κάναμε πράξη και προχωράμε», γράφει. Εκεί βρίσκεται το κρίσιμο σημείο. Η μνήμη δεν έχει αξία αν δεν λειτουργεί ως γέφυρα προς το παρόν και το μέλλον. Αν δεν εμπνέει πολιτικές επιλογές, αν δεν επαναφέρει στο τραπέζι ερωτήματα για το πώς θέλουμε να ζούμε στην πόλη.
Το Renault Espace του Αντώνη Τρίτση δεν είναι απλώς ένα παλιό αυτοκίνητο. Είναι ένα αντικείμενο που κουβαλά μια διακοπείσα διαδρομή — και ταυτόχρονα μια ανοιχτή πρόσκληση. Να ξαναδούμε την Αθήνα όχι μόνο όπως είναι, αλλά όπως θα μπορούσε να γίνει. Και αυτή, τελικά, είναι η πιο ουσιαστική μορφή τιμής.
Η ανάρτηση του Χάρη Δούκα: