NewsEdit Σαφή προειδοποίηση για τις διαρθρωτικές αδυναμίες της ευρωπαϊκής οικονομίας απηύθυνε η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, καλώντας τις Βρυξέλλες να προχωρήσουν σε γενναίες μεταρρυθμίσεις προκειμένου η ΕΕ να ανακτήσει ρυθμούς ανάπτυξης σε ένα περιβάλλον αυξανόμενου προστατευτισμού και γεωπολιτικών πιέσεων.
Η ευρωπαϊκή οικονομία «είναι προσανατολισμένη σε έναν κόσμο που σταδιακά εξαφανίζεται», προειδοποίησε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Κριστίν Λαγκάρντ, μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Τραπεζικό Συνέδριο στη Φρανκφούρτη. Όπως τόνισε, το οικονομικό μοντέλο της ΕΕ, βαθιά εξαρτημένο από το διεθνές εμπόριο, αποδεικνύεται σήμερα ιδιαίτερα ευάλωτο καθώς οι παγκόσμιοι συσχετισμοί αλλάζουν ραγδαία.
Η Λαγκάρντ σημείωσε ότι ο αυξανόμενος προστατευτισμός, τον οποίο έχει πυροδοτήσει κυρίως ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με την επιβολή υψηλών δασμών σχεδόν σε όλους τους εμπορικούς εταίρους της Ουάσιγκτον, έχει πλήξει την καρδιά του ευρωπαϊκού οικονομικού μοντέλου. Την ίδια στιγμή, η Κίνα αξιοποιεί τον έλεγχο κρίσιμων πρώτων υλών και υλικών –από τις σπάνιες γαίες έως εξειδικευμένα μικροτσίπ– προκειμένου να ασκήσει γεωοικονομική πίεση.
«Η Ευρώπη είναι ευάλωτη λόγω της εξάρτησης από τρίτες χώρες για την ασφάλειά μας και για την προμήθεια κρίσιμων πρώτων υλών», υπογράμμισε. Η ίδια ανέφερε χαρακτηριστικά την κυριαρχία της Κίνας στην παραγωγή σπάνιων γαιών, απαραίτητων για ηλεκτροκινητήρες και ανεμογεννήτριες, καθώς και το “σημείο ασφυξίας” που δημιουργεί η εξάρτηση της παγκόσμιας αυτοκινητοβιομηχανίας από τα power chips της Nexperia, κινεζικής ιδιοκτησίας.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ άσκησε αυστηρή αυτοκριτική και για τις εσωτερικές αδυναμίες της Ευρώπης. «Η ενιαία αγορά έχει μείνει στάσιμη, ειδικά στους τομείς που θα καθορίσουν την ανάπτυξη του μέλλοντος, όπως η ψηφιακή τεχνολογία και η τεχνητή νοημοσύνη, καθώς και στους τομείς που θα τη χρηματοδοτήσουν, όπως οι κεφαλαιαγορές», τόνισε.
Ένα ακόμη πρόβλημα, σύμφωνα με την ίδια, είναι ο «φαύλος κύκλος» της φυγής ευρωπαϊκών αποταμιεύσεων προς τις ΗΠΑ. Η διοχέτευση ευρωπαϊκών κεφαλαίων σε αμερικανικές μετοχές συμβάλλει στην ταχύτερη ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας, αφήνοντας πίσω μια Ευρώπη με στάσιμη παραγωγικότητα και αυξανόμενη εξάρτηση.
Ωστόσο, η Λαγκάρντ αναγνώρισε και σημεία ανθεκτικότητας: μια ισχυρή αγορά εργασίας, αυξημένες επενδύσεις στον ψηφιακό τομέα και άνοδο των δημόσιων δαπανών –ιδίως στην άμυνα λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία– που λειτουργούν ως αντίβαρο στην επιβράδυνση.
Οι προτάσεις Λαγκάρντ για μια νέα ευρωπαϊκή ατζέντα ανάπτυξης
Κεντρικό σημείο της παρέμβασής της ήταν η ανάγκη για ουσιαστική εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς. Η πρόεδρος της ΕΚΤ παρουσίασε στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τα εμπόδια στο ενδοευρωπαϊκό εμπόριο ισοδυναμούν με δασμούς 100% στις υπηρεσίες και 65% στα αγαθά. Η μείωση αυτών των εμποδίων σε επίπεδο αντίστοιχο της Ολλανδίας θα επαρκούσε, όπως είπε, για να αντισταθμίσει πλήρως το πλήγμα από τους αμερικανικούς δασμούς.
Η Λαγκάρντ πρότεινε:
- Αμοιβαία αναγνώριση των αδειοδοτημένων εταιρειών, ώστε η έγκριση σε ένα κράτος-μέλος να επιτρέπει δραστηριοποίηση σε ολόκληρη την ΕΕ.
- Θέσπιση ειδικής πλειοψηφίας στη φορολογία, καταργώντας την ανάγκη ομοφωνίας που συχνά μπλοκάρει τις μεταρρυθμίσεις.
- Εναρμόνιση του ΦΠΑ, προκειμένου να αποκτήσουν μικρότερες επιχειρήσεις πρόσβαση σε μια πραγματικά ενιαία αγορά χωρίς 27 διαφορετικά φορολογικά καθεστώτα.
Οι μεταρρυθμίσεις αυτές, σημείωσε, αποτελούν προϋπόθεση για να μπορέσει η Ευρώπη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις μιας νέας παγκόσμιας τάξης, όπου η γεωπολιτική και ο προστατευτισμός αναδιαμορφώνουν την παγκόσμια οικονομία.