Ο Δημήτρης Σταμάτης, μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φυσιογνωμίες της νεότερης ιστορίας της Νέας Δημοκρατίας, έφυγε από τη ζωή στα 75 του χρόνια, κλείνοντας έναν κύκλο δεκαετιών στη δημόσια ζωή. Η πορεία του συνδέθηκε με κομβικές στιγμές της παράταξης και της χώρας, αφήνοντας πίσω του ένα αποτύπωμα που πολλοί περιγράφουν ως νηφάλιο, θεσμικό και βαθιά πολιτικό
Γεννημένος και μεγαλωμένος στη Θεσσαλονίκη, ο Δημήτρης Σταμάτης ακολούθησε τον κλασικό δρόμο πολλών στελεχών της γενιάς του: Νομική Σχολή ΑΠΘ, μάχιμη δικηγορία και, λίγο αργότερα, είσοδος στην πολιτική. Στην προσωπική του ζωή παρέμενε πάντα χαμηλών τόνων, ζώντας με τη σύζυγο και τα δύο παιδιά τους στην πόλη όπου γεννήθηκε.
Η πρώτη του εκλογή το 1985 ως βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης σηματοδότησε την αρχή μιας πορείας που κράτησε ως το 1993 σε εκείνη την κοινοβουλευτική περίοδο. Από νωρίς θεωρήθηκε άνθρωπος με οργανωτική σκέψη και ικανότητα διαχείρισης δύσκολων χαρτοφυλακίων.
Σημαντικές θέσεις ευθύνης και θεσμικός ρόλος
Ο Σταμάτης υπηρέτησε σε κρίσιμες θέσεις της διοίκησης:
- Γενικός Γραμματέας του πρώην Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών.
- Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης την περίοδο 2005–2009, σε μια εποχή αυξημένων προκλήσεων για την περιφερειακή ανάπτυξη.
- Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων, θέση που απαιτούσε λεπτό χειρισμό σε θέματα χρηματοδοτήσεων και δημοσίου συμφέροντος.
Η τραπεζική και διοικητική του εμπειρία, σε συνδυασμό με τον κομματικό του ρόλο, τον κατέστησαν ένα από τα σταθερά στηρίγματα της παράταξης σε μεταβατικές περιόδους.
Η υπουργική περίοδος και ο ρόλος του στην τρικομματική κυβέρνηση
Το 2012, σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, ορκίστηκε υπουργός Επικρατείας στην κυβέρνηση συνεργασίας υπό τον Αντώνη Σαμαρά. Το χαρτοφυλάκιο της «συνεννόησης των κυβερνητικών εταίρων» ήταν ίσως από τα πιο απαιτητικά εκείνης της περιόδου, καθώς η χώρα βρισκόταν σε βαθιά κρίση και οι πολιτικές ισορροπίες ήταν εύθραυστες.
Όσοι συνεργάστηκαν μαζί του μιλούν για έναν άνθρωπο με ψυχραιμία, πειθαρχία και ικανότητα να λειτουργεί ως δίαυλος επικοινωνίας σε συνθήκες καθημερινής έντασης.
Το 2015 εξελέγη βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας, επιβεβαιώνοντας την εμπιστοσύνη που του είχε η ηγεσία του κόμματος.
Το ανθρώπινο αποτύπωμα και η πολιτική του κληρονομιά
Παρά το έντονα πολιτικό του προφίλ, ο Δημήτρης Σταμάτης δεν ανήκε στους «θορυβώδεις» του πολιτικού συστήματος. Δεν ήταν άνθρωπος των μεγάλων δημοσίων αντιπαραθέσεων· προτιμούσε το παρασκήνιο, τις λεπτομερείς διαπραγματεύσεις, τις θεσμικές λύσεις.
Οι επικριτές του συχνά του χρέωναν υπερβολική κομματική πίστη ή έλλειψη ανοίγματος σε νέες πολιτικές προσεγγίσεις. Οι υποστηρικτές του, από την άλλη, μιλούσαν για σταθερότητα, συνέπεια και αφοσίωση σε έναν συγκεκριμένο τρόπο άσκησης πολιτικής που θεωρούσε το κράτος και τους θεσμούς πυλώνες της δημοκρατίας.
«Η οικογένεια της Νέας Δημοκρατίας αποχαιρετά με θλίψη τον πρώην Βουλευτή και Υπουργό Δημήτρη Σταμάτη» αναφέρει σε ανακοίνωσή του το γραφείο Τύπου της ΝΔ για τον θάνατο του Δημήτρη Σταμάτη.
Όπως αναφέρει στην ίδια ανακοίνωση ο πρώην Βουλευτής του κόμματος «γεννήθηκε το 1950 στη Θεσσαλονίκη, σπούδασε στη Νομική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και ασκούσε ενεργά το επάγγελμα του δικηγόρου.
Από το 1985 έως και το 1993 διατέλεσε Βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης και επανεξελέγη Βουλευτής Επικρατείας την τετραετία 2015-2019. Από το 2012 έως το 2015 ήταν Υπουργός Επικρατείας στην Κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά. Διατέλεσε επίσης Γενικός Γραμματέας του πρώην Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, Γενικός Γραμματέας της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης και Πρόεδρος του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων».
Και καταλήγει η ανακοίνωσή αναφέροντας ότι «ο Δημήτρης Σταμάτης υπηρέτησε την πατρίδα και την παράταξη με αφοσίωση, μαχητικότητα, ήθος και εντιμότητα και άφησε έντονο το αποτύπωμά του στη δημόσια ζωή.
Απευθύνουμε τα ειλικρινή μας συλλυπητήρια στην οικογένεια και τους οικείους του».
Το συγκινητικό «αντίο» του Αντώνη Σαμαρά
Ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, στενός φίλος και πολιτικός σύμμαχος του Σταμάτη, τον αποχαιρέτησε με λόγια βαθιάς προσωπικής συγκίνησης. Τον χαρακτήρισε «υπερήφανο, ακέραιο, έντιμο και ανιδιοτελή πατριώτη», σημειώνοντας:
«Αντίο Δημήτρη μου! Έφυγες όπως έζησες. Υπήρξες πάντοτε ένας μεγάλος και ανιδιοτελής Πατριώτης. Αντίο φίλε! Αντίο αδελφέ!».
Η δήλωση αυτή αποτυπώνει μια σχέση δεκαετιών, αλλά και τον τρόπο με τον οποίο ο Σταμάτης εντάχθηκε στη συλλογική μνήμη της ΝΔ: ως άνθρωπος της παράταξης, της προσήλωσης και της ευθύνης.
Ο θάνατος του Δημήτρη Σταμάτη σηματοδοτεί το τέλος μιας γενιάς στελεχών που βίωσε από κοντά τις μεγάλες μεταβολές της Μεταπολίτευσης, τη μετάβαση σε πιο σύγχρονα μοντέλα διακυβέρνησης και τις προκλήσεις της κρίσης.
Η παρακαταθήκη του δεν είναι μόνο οι θέσεις που κατείχε, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόταν την πολιτική: ως άσκηση καθήκοντος, όχι ως προσωπικό βήμα προβολής. Μια προσέγγιση που, είτε συμφωνεί κανείς είτε διαφωνεί με την πορεία του, αφήνει ένα σαφές ίχνος στην πολιτική ιστορία της χώρας.