Η υπόθεση δωροδοκιών ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων φέρνει στο προσκήνιο το δίκτυο διαφθοράς γύρω από την κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom.
Σοβαρούς κραδασμούς προκαλεί στην ουκρανική κυβέρνηση νέα υπόθεση διαφθοράς που αγγίζει τα ανώτερα κλιμάκια της διοίκησης. Η πρωθυπουργός Γιούλια Σβιριντένκο ανακοίνωσε σήμερα την παύση του υπουργού Δικαιοσύνης, Γκέρμαν Γκαλουστσένκο, ο οποίος τελεί υπό διερεύνηση στο πλαίσιο πολύκροτης έρευνας για διαφθορά στον ενεργειακό τομέα και ειδικότερα στην κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας Energoatom.
Η Σβιριντένκο, σε ανάρτησή της στο Telegram, τόνισε ότι η απόφαση ελήφθη «προκειμένου να διασφαλιστεί η διαφάνεια και η αξιοπιστία της έρευνας» που διεξάγει το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς (ΕΓΚΔ). Η έρευνα αφορά δωροδοκίες ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων, στις οποίες φέρεται να εμπλέκονται υψηλόβαθμα στελέχη του ενεργειακού τομέα και κρατικοί αξιωματούχοι.
Σύμφωνα με τις αρχές, επτά άτομα έχουν ήδη κατηγορηθεί, ενώ στα χέρια των ερευνητών υπάρχει ηχογραφημένη συνομιλία στην οποία ακούγεται η φωνή του Γκαλουστσένκο να συνομιλεί με κάποιους από τους βασικούς υπόπτους. Αν και το υπουργείο του είχε προαναγγείλει από χθες ότι ο ίδιος είναι αντικείμενο έρευνας, δεν διευκρίνισε αν πρόκειται για την ίδια υπόθεση.
Ο Γκαλουστσένκο, πρώην υπουργός Ενέργειας με μακρά θητεία σε καίριες θέσεις του κρατικού μηχανισμού, προσπάθησε να εμφανιστεί συνεργάσιμος, δηλώνοντας μέσω Facebook ότι «η αναστολή των καθηκόντων μου για όσο διαρκεί η έρευνα είναι ένα πολιτισμένο και θεσμικά ορθό βήμα». Προσέθεσε ότι σκοπεύει να υπερασπιστεί τον εαυτό του «στη νομική αρένα» και να αποδείξει τη θέση του, χωρίς να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες για τη φύση των κατηγοριών.
Η υπόθεση έχει λάβει ήδη μεγάλες διαστάσεις, καθώς αγγίζει έναν από τους πιο νευραλγικούς τομείς της ουκρανικής οικονομίας, την πυρηνική ενέργεια, η οποία καλύπτει πάνω από το 50% των ενεργειακών αναγκών της χώρας. Η Energoatom, η κρατική εταιρεία που λειτουργεί όλους τους πυρηνικούς σταθμούς της Ουκρανίας, βρίσκεται υπό αυξημένο διεθνή έλεγχο λόγω του ρόλου της τόσο στην ενεργειακή αυτάρκεια όσο και στην ασφάλεια εν μέσω πολέμου.
Η Σβιριντένκο δεσμεύτηκε ότι «κανένα πολιτικό ή οικονομικό πρόσωπο δεν θα σταθεί πάνω από τον νόμο» και πως η κυβέρνηση θα συνεχίσει «την εκκαθάριση των εστιών διαφθοράς που υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και των συμμάχων μας».
Η υπόθεση Γκαλουστσένκο προστίθεται σε μια σειρά αποκαλύψεων για διαφθορά που έχουν φέρει σε δύσκολη θέση το Κίεβο τα τελευταία χρόνια, παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις για διαφάνεια και μεταρρυθμίσεις. Από το 2022, η Ουκρανία έχει εντείνει τους ελέγχους σε κρατικούς φορείς με στόχο να εναρμονίσει τα θεσμικά της πρότυπα με εκείνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της πορείας ένταξής της.
Ωστόσο, σύμφωνα με δυτικούς διπλωμάτες, το πολιτικό κόστος τέτοιων σκανδάλων είναι τεράστιο. Σε μια περίοδο που η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη διεθνή οικονομική και στρατιωτική στήριξη, κάθε υπόνοια διαφθοράς ενδέχεται να πλήξει την αξιοπιστία της ουκρανικής κυβέρνησης απέναντι στους εταίρους της.
Η προσωρινή παύση του Γκαλουστσένκο θεωρείται από πολιτικούς αναλυτές προσπάθεια προληπτικής διαχείρισης της κρίσης, ώστε να αποτραπεί περαιτέρω φθορά του κυβερνητικού προφίλ. Όμως, αν οι αποκαλύψεις επαληθευτούν, δεν αποκλείεται να ακολουθήσουν και άλλες παραιτήσεις – σε μια υπόθεση που ήδη απειλεί να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο πολιτικό σκάνδαλο της Ουκρανίας μετά το 2022.