Κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις για τη συρρίκνωση του δικτύου – Παρέμβαση Πιερρακάκη και συνεδρίαση-«φωτιά» την Τρίτη στη Βουλή
Το κλείσιμο 204 καταστημάτων φέρνει πολιτική θύελλα
Νέο κύμα αντιδράσεων προκαλεί το αιφνίδιο κλείσιμο ακόμη 204 καταστημάτων των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ), το οποίο έρχεται να προστεθεί στα 345 «λουκέτα» της τελευταίας διετίας, αφήνοντας ολόκληρες περιοχές χωρίς φυσική παρουσία του ιστορικού οργανισμού. Η απόφαση έχει προκαλέσει αναστάτωση στην κοινωνία, πολιτική αντιπαράθεση και κινητοποίηση των τοπικών αρχών, ενώ το ζήτημα θα απασχολήσει εκτάκτως τις κοινοβουλευτικές επιτροπές την Τρίτη 4 Νοεμβρίου.
Το αίτημα για συζήτηση κατέθεσε ο ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκοντας τη στήριξη και άλλων κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και βουλευτών της ΝΔ. Η κυβέρνηση αποδέχθηκε το αίτημα, με τον υπουργό Οικονομικών Κυριάκο Πιερρακάκη να προαναγγέλλει την παρουσία της διοίκησης των ΕΛΤΑ και του Υπερταμείου στην ειδική συνεδρίαση.
Πιερρακάκης: «Δύσκολες αποφάσεις για την επιβίωση των ΕΛΤΑ»
Μιλώντας στη Βουλή, ο κ. Πιερρακάκης αναγνώρισε ότι τα ΕΛΤΑ αντιμετωπίζουν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, υπογραμμίζοντας ωστόσο πως οι αποφάσεις είναι αναγκαίες για τη διάσωση του οργανισμού.
«Τα ΕΛΤΑ έχουν πρόβλημα, αλλά πρέπει να επιβιώσουν. Η αλληλογραφία είναι σήμερα μόλις το 10% αυτού που ήταν. Πρέπει να ληφθούν δύσκολες αποφάσεις», τόνισε, προσθέτοντας πως «τα χρήματα που έχουν μπει είναι για να επιβιώσει ο οργανισμός – όχι το αντίθετο».
Ο υπουργός υπενθύμισε ότι η κυβέρνηση έχει ήδη ενισχύσει τα ΕΛΤΑ με αύξηση μετοχικού κεφαλαίου άνω των 250 εκατ. ευρώ και έχει εφαρμόσει πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου εργαζομένων, στο πλαίσιο εξυγίανσης και εξορθολογισμού του κόστους.
Αντιδράσεις από κόμματα και αυτοδιοίκηση
Από την πλευρά της αντιπολίτευσης, ο Νίκος Παππάς (ΣΥΡΙΖΑ) έκανε λόγο για «ζήτημα μείζονος κοινωνικής σημασίας», ζητώντας πλήρη ενημέρωση και λογοδοσία της κυβέρνησης και της διοίκησης των ΕΛΤΑ. Ο Μιχάλης Κατρίνης (ΠΑΣΟΚ) επισήμανε ότι «το κλείσιμο εγείρει σοβαρά ζητήματα ισότητας και πρόσβασης στις δημόσιες υπηρεσίες», ενώ ανησυχία εξέφρασαν και κυβερνητικοί βουλευτές.
Ο Στέλιος Πέτσας υπογράμμισε ότι «το θέμα δεν είναι μόνο τεχνοκρατικό αλλά και κοινωνικό», κάνοντας αναφορά στα προβλήματα εξυπηρέτησης ηλικιωμένων και κατοίκων απομακρυσμένων περιοχών. Ο Θανάσης Καββαδάς, πρόεδρος της Βουλής, σημείωσε πως έχει δεχθεί «πάνω από εκατό τηλεφωνήματα πολιτών» από τη Λευκάδα και το Νυδρί, όπου επίσης αναστέλλεται η λειτουργία ταχυδρομείων.
ΚΕΔΕ: «Η εξυγίανση δεν μπορεί να γίνει εις βάρος των πολιτών»
Με ιδιαίτερα σκληρή γλώσσα τοποθετήθηκε και η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ), η οποία κατηγορεί την κυβέρνηση και τη διοίκηση των ΕΛΤΑ για έλλειψη διαβούλευσης και αδιαφορία απέναντι στις τοπικές κοινωνίες.
«Η απόφαση ελήφθη χωρίς καμία επίσημη ενημέρωση της Αυτοδιοίκησης και πλήττει πρωτίστως τους κατοίκους της ελληνικής περιφέρειας, ηλικιωμένους και εργαζόμενους που βασίζονταν στις υπηρεσίες των ΕΛΤΑ για τις βασικές συναλλαγές τους», σημειώνει η ανακοίνωση.
Η ΚΕΔΕ χαρακτηρίζει «προσχηματικό» τον κυβερνητικό ισχυρισμό περί νέου επιχειρησιακού σχεδίου και υπογραμμίζει ότι ο λειτουργικός εξορθολογισμός «δεν μπορεί να υλοποιηθεί εις βάρος της εξυπηρέτησης χιλιάδων πολιτών».
Η θέση των ΕΛΤΑ: «Στοχευμένη αναδιάρθρωση για βιωσιμότητα»
Από την πλευρά της, η διοίκηση των ΕΛΤΑ υπεραμύνεται των αποφάσεων, κάνοντας λόγο για «στοχευμένη αναδιάρθρωση» που θα ενισχύσει τη βιωσιμότητα και αποδοτικότητα του οργανισμού. Όπως αναφέρει, 800 σημεία εξυπηρέτησης θα συνεχίσουν να λειτουργούν, συμπεριλαμβανομένων των ΕΛΤΑ Courier, ενώ οι υπηρεσίες θα παρέχονται μέσω 1.400 ταχυδρόμων και 500 συνεργατών, με έμφαση στις ψηφιακές συναλλαγές και την εξυπηρέτηση κατ’ οίκον.
Η διοίκηση επικαλείται την κατάρρευση της επιστολικής αλληλογραφίας, που έχει μειωθεί κατά 90% την τελευταία δεκαετία, και σημειώνει ότι τα φυσικά καταστήματα παράγουν λιγότερο από το 10% των εσόδων, απορροφώντας όμως πάνω από το 50% των εξόδων.
Παράλληλα, δίνει έμφαση στη χρήση φορητών POS και συσκευών PDA από τους διανομείς και στην τηλεφωνική εξυπηρέτηση μέσω του αριθμού 212 0000 700, όπου οι πολίτες μπορούν να «κλείσουν ραντεβού με τον ταχυδρόμο τους».
Οι εργαζόμενοι σε θέση μάχης
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ταχυδρομικών (ΠΟΣΤ) καταγγέλλει πως «απουσιάζει το μεταρρυθμιστικό στοιχείο και περισσεύει το στοιχείο της συρρίκνωσης». Όπως αναφέρει, «οι αλλαγές κινούνται όλες προς την ίδια κατεύθυνση: εκχώρηση έργου σε ιδιώτες και αποδιάρθρωση του δημόσιου ταχυδρομείου».
Η Ομοσπονδία προαναγγέλλει κινητοποιήσεις και δράσεις την επόμενη εβδομάδα, διεκδικώντας σταθερό πλαίσιο για τη βιώσιμη καθολική ταχυδρομική υπηρεσία, η οποία – όπως τονίζει – «έχει εγκαταλειφθεί από το κράτος εδώ και δύο δεκαετίες».
Ένας οργανισμός σε κρίση
Παρά τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης, τα ΕΛΤΑ εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σοβαρότατες οικονομικές δυσκολίες. Οι καθαρές ζημίες για το 2024 ανήλθαν σε 8,3 εκατ. ευρώ (έναντι 28,7 εκατ. το 2023), ωστόσο η καθαρή θέση του οργανισμού παραμένει αρνητική κατά 140 εκατ. ευρώ, ενώ το κεφάλαιο κίνησης είναι επίσης αρνητικό κατά περίπου 162 εκατ. ευρώ.
Η νέα συρρίκνωση του δικτύου – η μεγαλύτερη των τελευταίων δεκαετιών – έρχεται σε μια στιγμή που ο ρόλος των ταχυδρομείων μετασχηματίζεται ριζικά υπό την πίεση της ψηφιοποίησης και της ιδιωτικοποίησης μέρους των υπηρεσιών. Για τους πολίτες, όμως, ειδικά στις απομονωμένες περιοχές, τα ΕΛΤΑ παραμένουν σύμβολο κοινωνικής παρουσίας του κράτους.
Η πολιτική και κοινωνική αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει δείχνει ότι το ερώτημα δεν είναι μόνο οικονομικό, αλλά βαθιά πολιτικό και κοινωνικό:
πώς μπορεί να επιβιώσει ένας δημόσιος οργανισμός χωρίς να χαθεί η δημόσια αποστολή του.