Την Τρίτη ο εγκλεισμός του μετά την καταδίκη για τη χρηματοδότηση από το καθεστώς Καντάφι
Ο άλλοτε ισχυρός άνδρας της Γαλλικής Δημοκρατίας, Νικολά Σαρκοζί, αναμένεται να περάσει αύριο, Τρίτη, την πόρτα της φυλακής του Παρισιού. Η απόφαση της Δικαιοσύνης, που του επιβάλλει ποινή πέντε ετών για τη χρηματοδότηση της προεκλογικής του εκστρατείας του 2007 από το καθεστώς του Μουαμάρ Καντάφι, γράφει ένα πρωτοφανές κεφάλαιο στη σύγχρονη πολιτική ιστορία της Γαλλίας.
Η πτώση ενός προέδρου
Η υπόθεση που απασχόλησε για πάνω από μια δεκαετία τα γαλλικά δικαστήρια και τα μέσα ενημέρωσης οδήγησε τελικά τον Σαρκοζί στην πιο σκληρή δοκιμασία της πολιτικής του ζωής: την απώλεια της ελευθερίας του. Οι δικαστές έκριναν ότι η προεκλογική του εκστρατεία είχε λάβει παράνομη χρηματοδότηση από το καθεστώς της Λιβύης, μια υπόθεση που είχε προκαλέσει διεθνή θόρυβο ήδη από την ανατροπή και τον θάνατο του Καντάφι το 2011.
Παρά τις συνεχείς αρνήσεις του, ο Σαρκοζί δεν κατάφερε να πείσει το δικαστήριο. Οι αποκαλύψεις για βαλίτσες γεμάτες μετρητά, μεσολαβήσεις επιχειρηματιών και μυστικές επαφές με λιβυκές αρχές δημιούργησαν μια εικόνα πολιτικού που αξιοποίησε τις σχέσεις του με ένα αυταρχικό καθεστώς για προσωπικό όφελος.
Το κελί των 11 τετραγωνικών
Σύμφωνα με τα γαλλικά μέσα ενημέρωσης, ο πρώην πρόεδρος θα κρατηθεί σε κελί 11 τετραγωνικών μέτρων. Ο χώρος διαθέτει παράθυρο και τηλεόραση, αλλά όχι τη δυνατότητα χρήσης κινητού τηλεφώνου. Για λόγους ασφαλείας, ο Σαρκοζί δεν θα έχει επαφή με άλλους κρατούμενους, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι αρχές αντιμετωπίζουν τον εγκλεισμό του με εξαιρετική προσοχή.
Αν και η ποινή του είναι πενταετής, το χρονικό διάστημα παραμονής του στη φυλακή παραμένει αβέβαιο. Από τη στιγμή του εγκλεισμού του και μετά, έχει το δικαίωμα να υποβάλει αίτημα έκτισης της ποινής κατ’ οίκον, με ηλεκτρονικό βραχιολάκι. Μια τέτοια εξέλιξη θεωρείται πιθανή, δεδομένου του ηλικιακού του προφίλ και της ιδιότητάς του ως πρώην αρχηγού κράτους.
Η πολιτική και θεσμική αμηχανία
Η καταδίκη και ο επικείμενος εγκλεισμός του Σαρκοζί προκαλούν βαθύ πολιτικό ρίγος στη Γαλλία. Ποτέ άλλοτε, στη σύγχρονη περίοδο, πρώην πρόεδρος της Πέμπτης Δημοκρατίας δεν είχε οδηγηθεί στη φυλακή για διαφθορά και παράνομη χρηματοδότηση. Το γεγονός θέτει υπό δοκιμασία όχι μόνο την αξιοπιστία του πολιτικού συστήματος, αλλά και την αντοχή του θεσμικού κύρους της Προεδρίας.
Η πρόσφατη συνάντηση του Εμανουέλ Μακρόν με τον Σαρκοζί, λίγες ημέρες πριν από τον εγκλεισμό του, ερμηνεύτηκε από πολλούς ως μια χειρονομία «ανθρώπινης αλληλεγγύης» αλλά και πολιτικού ρεαλισμού. Ο Σαρκοζί, άλλωστε, παραμένει μια επιρροή στους κύκλους της δεξιάς και η στάση του Μακρόν υποδηλώνει ότι επιδιώκει να κρατήσει ανοιχτούς διαύλους με τη συντηρητική παράταξη.
Οι επισκέψεις και το πολιτικό μήνυμα
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Ζεράλντ Νταρμανέν, προσκείμενος στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, έχει ήδη δηλώσει ότι προτίθεται να επισκεφθεί τον Σαρκοζί στη φυλακή, μια κίνηση που φανερώνει τον σεβασμό και τη συναισθηματική σύνδεση ενός πολιτικού κόσμου με έναν άλλοτε ηγεμόνα του. Η εικόνα, ωστόσο, ενός πρώην προέδρου πίσω από τα κάγκελα, έστω και υπό «ιδιαίτερο καθεστώς», αποτελεί ισχυρό σύμβολο της ισονομίας και της δύναμης της δικαιοσύνης σε μια δημοκρατία.
Το τέλος μιας εποχής
Για πολλούς Γάλλους, η φυλάκιση του Νικολά Σαρκοζί σηματοδοτεί το τέλος μιας ολόκληρης πολιτικής γενιάς, εκείνης που συνδύασε την εξουσία με την προσωπική προβολή και τα δίκτυα επιρροής. Η Γαλλία παρακολουθεί τώρα, με ανάμεικτα συναισθήματα, την πτώση ενός ανθρώπου που υπήρξε σύμβολο της φιλοδοξίας και του πολιτικού δυναμισμού — αλλά και της αλαζονείας που συχνά συνοδεύει την εξουσία.