NewsEdit Το πρωί της Τρίτης, ο Σεμπαστιάν Λεκορνί θα επιχειρήσει μια τελευταία προσπάθεια να σχηματίσει κυβέρνηση, συναντώντας τους αρχηγούς των κομμάτων και τους προέδρους των δύο σωμάτων του Κοινοβουλίου. Όμως, όλα δείχνουν πως η προσπάθεια αυτή θα είναι μάταιη.
Η παραίτησή του, μόλις 27 ημέρες μετά τον διορισμό του, σηματοδοτεί το αποκορύφωμα μιας πολιτικής κρίσης που ξεκίνησε από το βράδυ των Ευρωεκλογών του Ιουνίου 2024, όταν ο Εμανουέλ Μακρόν, σοκαρισμένος από τη νίκη της Μαρίν Λεπέν, επέλεξε να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές. Η απόφασή του εκείνη υπήρξε το πρώτο από μια σειρά σφαλμάτων που έχουν οδηγήσει τη Γαλλία –και κατ’ επέκταση την Ευρώπη– σε βαθιά αβεβαιότητα.
Το πολιτικό αδιέξοδο της Πέμπτης Δημοκρατίας
Οι εκλογές του Ιουλίου του 2024 άφησαν πίσω τους μια Εθνοσυνέλευση χωρισμένη σε τρία αντίπαλα μπλοκ: την Αριστερά του Νέου Λαϊκού Μετώπου, το κεντρώο στρατόπεδο του Μακρόν και την ακροδεξιά Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν. Κανένα δεν μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση, και καμία συνεργασία δεν έμοιαζε δυνατή. Εν τω μεταξύ, η χώρα ασφυκτιούσε κάτω από τα βάρη ενός εκρηκτικού δημοσίου χρέους και μιας κοινωνίας κουρασμένης από τις μεταρρυθμίσεις στα συντάξιμα και τη φορολογία.
Ο Μακρόν, επιμένοντας να αγνοεί τη δυναμική των πολιτικών ισορροπιών, διέπραξε σειρά λαθών: πρώτα επέλεξε τον Μισέλ Μπαρνιέ, έναν παραδοσιακό δεξιό γκωλικό, του οποίου η κυβέρνηση δεν άντεξε ούτε τρεις μήνες· έπειτα τον Φρανσουά Μπαϊρού, μια φιγούρα παλαιάς κοπής που αποδείχθηκε ανίκανος να εμπνεύσει συναίνεση. Ο Μπαϊρού καταψηφίστηκε ακόμη και από τη Δεξιά που υποτίθεται ότι τον στήριζε.
Η αποτυχία Λεκορνί και το «εγώ» του Μακρόν
Η τρίτη προσπάθεια, με τον Σεμπαστιέν Λεκορνί, αποδείχθηκε η πιο σύντομη και ίσως η πιο ταπεινωτική. Ο Λεκορνί, ένας τεχνοκράτης χαμηλών τόνων αλλά πιστός στον πρόεδρο, διορίστηκε για να αποδείξει ότι η Γαλλία μπορεί να κυβερνηθεί χωρίς ιδεολογικές εμμονές. Όμως, οι Σοσιαλιστές, που ήταν οι μόνοι πιθανοί εταίροι, αρνήθηκαν να προσφέρουν στήριξη, καθώς δεν έλαβαν καμία διαβεβαίωση για κοινωνικές πολιτικές και φορολόγηση των μεγάλων εισοδημάτων.
Όταν ο Λεκορνί δήλωσε ότι δεν θα χρησιμοποιήσει το περιβόητο άρθρο 49.3, που επιτρέπει την ψήφιση νομοσχεδίων χωρίς κοινοβουλευτική έγκριση, η δήλωσή του ήρθε αργά και φάνηκε κενή περιεχομένου. Η κυβέρνησή του κράτησε μόλις δεκατέσσερις ώρες. Και πίσω από την αποτυχία αυτή, οι περισσότεροι βλέπουν το ίδιο πρόβλημα: το «εγώ» του Μακρόν.
Η Γαλλία χωρίς πυξίδα και η Ευρώπη χωρίς πυρήνα
Η χώρα βρίσκεται πλέον σε κατάσταση πολιτικής παράλυσης. Ο Μακρόν έχει μπροστά του τρεις επιλογές: να διορίσει νέο πρωθυπουργό, να οδηγήσει τη χώρα σε νέες εκλογές ή να παραιτηθεί. Όποια και αν επιλέξει, η ζημιά έχει ήδη γίνει. Η Γαλλία –δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πυρηνική δύναμη και μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας– μοιάζει να έχει χάσει τον ρόλο της ως ευρωπαϊκού πυλώνα σταθερότητας.
Η κρίση αυτή δεν αφορά μόνο το Παρίσι. «Η Γαλλία είναι πολύ μεγάλη για να αποτύχει», δηλώνουν στις Βρυξέλλες διπλωμάτες, προειδοποιώντας ότι η πολιτική αστάθεια απειλεί το σύνολο της ευρωζώνης. Οι αγορές ήδη αντέδρασαν: ο δείκτης CAC 40 υποχώρησε κατά 1,4%, το ευρώ εξασθένησε έναντι του δολαρίου, και τα γαλλικά ομόλογα έχασαν αξία. Η εικόνα μιας χώρας χωρίς κυβέρνηση, εν μέσω ενός διεθνούς περιβάλλοντος όπου οι ΗΠΑ του Ντόναλντ Τραμπ επιβάλλουν δασμούς και η Ρωσία συνεχίζει τον πόλεμο στην Ουκρανία, δημιουργεί κλίμα αβεβαιότητας σε ολόκληρη την ήπειρο.
Η σκιά της Λεπέν και το τέλος μιας εποχής
Η Μαρίν Λεπέν καραδοκεί. Οι δημοσκοπήσεις της δίνουν προβάδισμα γύρω στο 32%, και κάθε νέο πολιτικό αδιέξοδο λειτουργεί υπέρ της. Στις Βρυξέλλες και στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, αξιωματούχοι εκτιμούν πως αν ο Μακρόν προκηρύξει νέες εκλογές, η ακροδεξιά θα αγγίξει για πρώτη φορά την εξουσία στη Γαλλία. Η εξέλιξη αυτή θα συνιστούσε σεισμό για την Ευρώπη: μια Γαλλία υπό Λεπέν θα μπορούσε να τινάξει στον αέρα τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό, να υπονομεύσει τη στήριξη στην Ουκρανία και να φέρει σε δοκιμασία το ίδιο το ευρωπαϊκό οικοδόμημα.
Ο Μακρόν, που το 2017 εμφανίστηκε ως ανανεωτής της πολιτικής, μοιάζει σήμερα απομονωμένος, αποδυναμωμένος και παγιδευμένος σε μια προεδρία χωρίς συμμάχους. Η φιλοδοξία του να κυβερνήσει «πάνω από τα κόμματα» κατέληξε σε θεσμική παράλυση. Η «αυτοκρατορική προεδρία» του φαίνεται τώρα περισσότερο ως σύμβολο της αδυναμίας του παρά της δύναμής του.
Μια Ευρώπη χωρίς Γαλλία
Η απουσία της Γαλλίας από τα μεγάλα ευρωπαϊκά τραπέζια συμπίπτει με μια στιγμή που η ήπειρος χρειάζεται σταθερή ηγεσία: πόλεμος στην Ουκρανία, άνοδος της ακροδεξιάς, αβεβαιότητα στις σχέσεις με τις ΗΠΑ και οικονομική πίεση από την Κίνα. «Η ηγεσία της Γαλλίας θα λείψει», σχολιάζει Γάλλος αξιωματούχος. «Είναι αδύνατο για τη χώρα να δώσει αυτό που έχει να δώσει υπό αυτές τις συνθήκες».
Κάποτε, ο Μακρόν μιλούσε για μια «στρατηγική αυτονομία» της Ευρώπης, για την ανάγκη να σταθεί στα πόδια της χωρίς την αμερικανική ομπρέλα. Σήμερα, η ίδια αυτή ιδέα μοιάζει να σβήνει μαζί με την πολιτική του επιρροή. Και όσο η Γαλλία βυθίζεται στο δικό της τέλμα, η Ευρώπη κοιτά γύρω της, αναζητώντας ηγεσία – και δεν βρίσκει κανέναν.
- 7η Οκτωβρίου: Η μέρα που άλλαξε τη Μέση Ανατολή
- Ανάλυση / Η κατάρρευση του Μακρόν: Η Γαλλία σε κρίση, η Ευρώπη σε αμηχανία
- Έντονες αντιδράσεις σε Πολωνία και Βαλτική για τις δηλώσεις Μέρκελ περί Ουκρανίας
- Συνεχίζεται η απεργία πείνας του Πάνου Ρούτσι
- Γκρέτα Τούνμπεργκ από την Αθήνα: «Μπροστά στα μάτια μας διαπράττεται γενοκτονία – Κανείς δεν μπορεί να πει ότι δεν ήξερε»