NewsEdit Η ανάλυση του Giuliano da Empoli στους Financial Times ρίχνει φως σε μια νέα μορφή συμμαχίας που αναδιαμορφώνει τον παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων: τη συνεργασία ανάμεσα στους τεχνολογικούς μεγιστάνες και τους λαϊκιστές ηγέτες.
Δεν πρόκειται, όπως επισημαίνει, για δύο ξεχωριστές δυνάμεις που λειτουργούν ανεξάρτητα, αλλά για μια σύμπραξη που στοχεύει στην ανατροπή της παλιάς φιλελεύθερης δημοκρατικής τάξης. Η «ανίερη συμμαχία» μεταξύ Silicon Valley και λαϊκισμού δεν είναι πλέον υπόγεια· έχει βγει στο προσκήνιο, διακηρύσσοντας την πρόθεσή της να ξαναγράψει τους κανόνες του παιχνιδιού.
Από τη συναίνεση του Νταβός στη ρήξη με το κατεστημένο
Για δεκαετίες, οι πολιτικές και οικονομικές ελίτ συναντιούνταν στο Νταβός, οικοδομώντας μια συναίνεση που βασιζόταν στη μετριοπάθεια, την τεχνοκρατία και την πίστη στη φιλελεύθερη δημοκρατία. Η πολιτική περιοριζόταν σε παρουσιάσεις PowerPoint και η διαφορά ανάμεσα στη δεξιά και την αριστερά έμοιαζε περισσότερο με ζήτημα ύφους παρά ουσίας. Η κοινωνία λειτουργούσε σε ένα πλαίσιο όπου η σταθερότητα και η προβλεψιμότητα θεωρούνταν οι ύψιστες αρετές. Όμως αυτή η ισορροπία έχει πλέον διαρραγεί.
Οι νέοι πρωταγωνιστές – Musk, Zuckerberg, Altman – δεν έχουν καμία σχέση με το τεχνοκρατικό μοντέλο. Αντίθετα, προβάλλουν ως διαταράκτες που απορρίπτουν τους παλιούς κανόνες. Οδηγούνται από μια σχεδόν υπαρξιακή ανάγκη να «σπάσουν τα πράγματα» και να ξαναχτίσουν τον κόσμο με τους δικούς τους όρους. Αυτή η διάθεση για ανατροπή τους φέρνει πιο κοντά σε πολιτικούς ηγέτες που ενσαρκώνουν τον λαϊκισμό, την αμφισβήτηση και την περιφρόνηση προς την καθιερωμένη τάξη.
Η καμπή με την επανεκλογή Τραμπ
Καθοριστική στιγμή υπήρξε, σύμφωνα με τον Empoli, η επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Τότε οι τεχνολογικοί κολοσσοί αισθάνθηκαν αρκετά ισχυροί για να αμφισβητήσουν ανοιχτά τις «παλιές ελίτ». Μέχρι εκείνη την περίοδο, οι τιτάνες της Silicon Valley προσπαθούσαν να ισορροπήσουν, αποφεύγοντας τη ρήξη με το κατεστημένο. Αλλά η δυναμική παρουσία του Τραμπ, που εκφράζει τον αντισυστημισμό και την αδιαφορία για τους παραδοσιακούς κανόνες, τους πρόσφερε το πολιτικό περιβάλλον για να εκφράσουν τη δύναμή τους πιο απροκάλυπτα.
Ο Empoli κάνει και μια ενδιαφέρουσα ιστορική σύγκριση: πριν από τον Musk, ο Eric Schmidt της Google είχε συμβάλει, μέσω της τεχνολογικής στόχευσης ψηφοφόρων, στην επανεκλογή του Μπαράκ Ομπάμα το 2012. Ωστόσο, παρέμεινε στα παρασκήνια. Αντίθετα, ο Musk δεν διστάζει να εμφανιστεί στο προσκήνιο ως παίκτης που δεν υποστηρίζει απλώς, αλλά διαμορφώνει το πολιτικό σκηνικό, ενισχύοντας ενεργά την επανεκλογή του Τραμπ.
Η μάχη για το μέλλον των ελίτ
Η ουσία, σύμφωνα με την ανάλυση, δεν βρίσκεται μόνο στη συνεργασία πολιτικών και τεχνολογικών δυνάμεων, αλλά στην αντιπαράθεση διαφορετικών ελίτ για τον έλεγχο του μέλλοντος. Από τη μία πλευρά, η παλιά τάξη – οι ακαδημαϊκοί, οι χρηματοδότες, οι διευθυντές πολυεθνικών – που υπερασπίζονται το φιλελεύθερο, τεχνοκρατικό μοντέλο. Από την άλλη, οι «αναρχικοί» της τεχνολογίας, που περιφρονούν την τάξη και τη σύνεση, και προτιμούν την ταχύτητα, την καινοτομία και τη ριζική ανατροπή.
Η μάχη αυτή δεν είναι θεωρητική· εκφράζεται σε πολιτικές επιλογές, σε επενδυτικές στρατηγικές, σε δημόσιες τοποθετήσεις. Ο Musk και οι όμοιοί του δεν διστάζουν να ταυτιστούν με εξτρεμιστικούς ηγέτες, θεωρώντας ότι έτσι θα διαμορφώσουν ένα περιβάλλον όπου οι δικοί τους κανόνες – και η δική τους ισχύς – θα επικρατήσουν.
Το διακύβευμα της επόμενης μέρας
Η ανάλυση των Financial Times υπογραμμίζει πως βρισκόμαστε μπροστά σε μια ριζική αναδιάταξη ισχύος. Αν οι τεχνολογικοί τιτάνες και οι λαϊκιστές ηγέτες καταφέρουν να εδραιώσουν τη συμμαχία τους, τότε η φιλελεύθερη δημοκρατική τάξη, που οικοδομήθηκε μεταπολεμικά και ανανεώθηκε στη συναίνεση του Νταβός, απειλείται με κατάρρευση. Το ερώτημα δεν είναι πια αν η «ανίερη συμμαχία» υφίσταται, αλλά πώς θα διαμορφώσει το πολιτικό, κοινωνικό και οικονομικό μέλλον.
Η εποχή των μετριοπαθών τεχνοκρατών δίνει τη θέση της σε μια περίοδο συγκρούσεων ελίτ, όπου το διακύβευμα είναι ο ίδιος ο έλεγχος της παγκόσμιας τάξης. Και σε αυτή τη σύγκρουση, η τεχνολογία δεν είναι απλώς εργαλείο· είναι το όπλο με το οποίο οι νέοι παίκτες επιχειρούν να ξαναγράψουν τους κανόνες.
- Q Train: Μητέρα και Κόρες
- Η ανίερη συμμαχία: Τεχνολογικοί τιτάνες και λαϊκιστές ηγέτες απέναντι στη φιλελεύθερη τάξη
- Παγκόσμιος Στέφανος Ντούσκος: Χρυσός στη Σανγκάη
- Μητσοτάκης: Η φωνή της Ελλάδας ακούγεται δυνατά – Το ενοίκιο που επιστρέφεται σε ένα εκατομμύριο ενοικιαστές
- Ένα ΑΠΛΟ ερώτημα ζητάει ΛΟΓΙΚΗ εξήγηση: Γιατί δεν επιτρέπουν τις τοξικολογικές και ιστολογικές εξετάσεις;