της Monique Chemillier-Gendreau*
Οι αναγνωρίσεις της Παλαιστίνης από μια σειρά χωρών έρχονται πολύ αργά, καθώς το Ισραήλ έχει καταστρέψει μεθοδικά, εδώ και δεκαετίες, τις βάσεις αυτού του κράτους. Η συμβολική χειρονομία θα προκαλέσει ασφαλώς μια επιφανειακή ικανοποίηση, αλλά δεν θα αλλάξει πολλά πράγματα. Επιπλέον, για να εκπληρωθούν όλες οι δεσμεύσεις προς τους Παλαιστινίους που περιλαμβάνονται στο διεθνές δίκαιο, θα χρειαστούν κι άλλες πρωτοβουλίες.
Το παλαιστινιακό κράτος σήμερα είναι ένα φάντασμα. Για να αναγνωρίσεις ένα πραγματικό κράτος, πρέπει να του ξαναδώσεις τις βάσεις της ύπαρξής του. Ένα κράτος ορίζεται από ένα βιώσιμο έδαφος, έναν πληθυσμό που ζει εκεί ελεύθερα, θεσμούς που επιτελούν συγκεκριμένες λειτουργίες, μια πρωτεύουσα που έχει επιλεγεί με κυρίαρχο τρόπο. Το Ισραήλ έχει βαλθεί ήδη από τη δημιουργία του να καταστρέψει όλα αυτά τα στοιχεία και οι άλλες χώρες δεν έχουν κάνει τίποτα. Το μόνο που δεν έχει καταστρέψει το Ισραήλ είναι η παλαιστινιακή εθνική συνείδηση.
Το Διεθνές Δικαστήριο έκρινε τον Ιούλιο του 2024 ότι η κατοχή των παλαιστινιακών εδαφών παραβιάζει το διεθνές δίκαιο. Η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, με ψήφισμά της στις 18 Σεπτεμβρίου του 2024, ζήτησε από το Ισραήλ να διαλύσει τους εβραϊκούς οικισμούς, να επιστρέψει τη γη και να αποζημιώσει τους Παλαιστίνιους για όσα έχουν υποστεί. Δεν έγινε τίποτα.
Μετά την αναγνώριση της Παλαιστίνης από τη Γαλλία, η παλαιστινιακή αντιπροσωπεία στο Παρίσι θα γίνει πρεσβεία. Και η αντιπροσωπεία της Γαλλίας στην Παλαιστίνη; Θα εγκαταστήσει την πρεσβεία της στη Ραμάλα; Ή θα μετατρέψει το προξενείο στην Ιερουσαλήμ σε πρεσβεία; Κάτι τέτοιο θα χαρακτηριζόταν από το Ισραήλ μείζων πρόκληση, παρόλο που δεν αποτελεί παρά εφαρμογή των θεμιτών δικαιωμάτων των Παλαιστινίων.
Τα κράτη που αναγνώρισαν την Παλαιστίνη μπορούν να αλλάξουν τα δεδομένα με την προϋπόθεση να ρίξουν το βάρος τους στις διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή του διεθνούς δικαίου. Η Παλαιστίνη βρίσκεται σε θέση αδυναμίας λόγω πέντε δεκαετιών κατοχής και όσων έχουν συμβεί στη Γάζα. Πρέπει λοιπόν τρίτα μέρη με πολιτικό βάρος να αναλάβουν αυτές τις διαπραγματεύσεις. Όσο πρωταγωνιστούν σε αυτές οι Ηνωμένες Πολιτείες, το αποτέλεσμα είναι προδιαγεγραμμένο.
Εν τέλει, για να έχουν νόημα αυτές οι αναγνωρίσεις, πρέπει να συνοδευτούν από κυρώσεις κατά του Ισραήλ και από την εγκατάσταση στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη μιας πολυεθνικής δύναμης. Αυτό μπορεί να γίνει στο πλαίσιο του ψηφίσματος 377: το 1950, όταν η Σοβιετική Ένωση έβαλε βέτο στη διάρκεια του πολέμου της Κορέας, το Συμβούλιο Ασφαλείας μεταβίβασε τις εξουσίες για τη διατήρηση της ειρήνης στη Γενική Συνέλευση. Θα βρεθούν αρκετές χώρες στα Ηνωμένα Έθνη να υποστηρίξουν σήμερα κάτι τέτοιο;
(*) Η Monique Chemillier-Gendreau είναι Γαλλίδα νομικός, ειδικός για το διεθνές δίκαιο
(Πηγή: συνέντευξη στη Monde)