NewsEdit Δεκάδες ηγέτες συγκεντρώθηκαν χθες, Δευτέρα, στον ΟΗΕ, σηματοδοτώντας μια ιστορική διπλωματική στροφή: τη στήριξη στη δημιουργία παλαιστινιακού κράτους, σχεδόν δύο χρόνια μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα.
Η πρωτοβουλία αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ, τα οποία μποϊκόταραν τη σύνοδο, επιμένοντας ότι το ζήτημα θα πρέπει να λυθεί αποκλειστικά μέσω διαπραγματεύσεων.
Μακρόν: «Να κρατήσουμε ζωντανή τη λύση των δύο κρατών»
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε επίσημα ότι το Παρίσι αναγνωρίζει το κράτος της Παλαιστίνης, προκαλώντας θερμό χειροκρότημα στην αίθουσα. «Πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διατηρήσουμε τη δυνατότητα μιας λύσης δύο κρατών, με το Ισραήλ και την Παλαιστίνη να ζουν δίπλα-δίπλα με ειρήνη και ασφάλεια», τόνισε, ανοίγοντας τη σύνοδο που συνδιοργάνωσε η Γαλλία με τη Σαουδική Αραβία.
Ο Μακρόν παρουσίασε ένα πλαίσιο μεταρρυθμίσεων για μια ανανεωμένη Παλαιστινιακή Αρχή, ενώ έθεσε ως προϋποθέσεις για την έναρξη λειτουργίας γαλλικής πρεσβείας στην Παλαιστίνη την επίτευξη εκεχειρίας και την απελευθέρωση των Ισραηλινών ομήρων της Χαμάς.
Νέο κύμα αναγνωρίσεων στην Ευρώπη και πέραν αυτής
Τις τελευταίες εβδομάδες, χώρες όπως η Βρετανία, ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Πορτογαλία έχουν αναγνωρίσει παλαιστινιακό κράτος, ενώ τη Δευτέρα στη Νέα Υόρκη Λουξεμβούργο, Μάλτα, Βέλγιο και Μονακό προστέθηκαν στη λίστα. Συνολικά, περισσότερα από τα τρία τέταρτα των κρατών-μελών του ΟΗΕ έχουν προβεί στην ίδια κίνηση.
Ο Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ, μιλώντας στο Reuters, υπογράμμισε τη σημασία της «κρίσιμης μάζας» αναγνωρίσεων, τονίζοντας ότι δύο μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας –Βρετανία και Γαλλία– έχουν πλέον λάβει αυτήν την απόφαση.
Η στάση της Παλαιστινιακής ηγεσίας
Ο πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς απηύθυνε ομιλία μέσω βιντεοσύνδεσης, καθώς οι ΗΠΑ αρνήθηκαν να του χορηγήσουν βίζα. «Ζητάμε την υποστήριξή σας ώστε η Παλαιστίνη να γίνει πλήρες μέλος του ΟΗΕ», δήλωσε, δεσμευόμενος ότι θα προκηρύξει εκλογές εντός ενός έτους μετά την επίτευξη εκεχειρίας. Σήμερα, η Παλαιστίνη διατηρεί καθεστώς παρατηρητή, χωρίς δικαίωμα ψήφου, ενώ η ένταξή της εξαρτάται από το Συμβούλιο Ασφαλείας όπου οι ΗΠΑ διατηρούν δικαίωμα βέτο.
Αντίδραση Ισραήλ και ΗΠΑ
Το Ισραήλ και οι ΗΠΑ μποϊκόταραν τη σύνοδο, με τον Ισραηλινό πρεσβευτή στον ΟΗΕ Ντάνι Ντανόν να δηλώνει ότι τέτοιες αποφάσεις θα έπρεπε να είναι προϊόν διαπραγματεύσεων και όχι μονομερών κινήσεων. Η ισραηλινή κυβέρνηση, η πιο ακροδεξιά στην ιστορία της χώρας, έχει ήδη προειδοποιήσει ότι δεν θα δεχτεί παλαιστινιακό κράτος, ενώ εξετάζει ακόμη και την προσάρτηση τμημάτων της Δυτικής Όχθης.
Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου αναμένεται να συναντηθεί με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στις 29 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον, με την ατζέντα να περιλαμβάνει απαντήσεις στις ευρωπαϊκές κινήσεις.
Η ευρωπαϊκή διάσταση και οι διχασμοί
Παρά την αυξανόμενη στήριξη στην αναγνώριση, η Ευρώπη παραμένει διχασμένη. Η Γερμανία και η Ιταλία ξεκαθαρίζουν ότι δεν προτίθενται να προβούν σε αυτή την κίνηση άμεσα. Το Βερολίνο, αν και κλιμακώνει την κριτική του απέναντι στην ισραηλινή πολιτική, θεωρεί ότι η αναγνώριση πρέπει να είναι το αποτέλεσμα μιας ειρηνευτικής διαδικασίας. Η Ρώμη εκτιμά ότι κάτι τέτοιο θα ήταν «αντιπαραγωγικό».
Την ίδια στιγμή, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα –σημαντικός εταίρος του Ισραήλ μετά τις Συμφωνίες του Αβραάμ– προειδοποιούν ότι ενδεχόμενες νέες προσαρτήσεις θα υπονομεύσουν την περιφερειακή σταθερότητα.
Ο απολογισμός του πολέμου στη Γάζα
Η συζήτηση διεξάγεται ενώ η Γάζα συνεχίζει να πληρώνει βαρύ φόρο αίματος: περισσότεροι από 65.000 Παλαιστίνιοι έχουν σκοτωθεί από τον Οκτώβριο του 2023, ενώ ο ισραηλινός στρατός προχωρά σε χερσαίες επιχειρήσεις για την κατάληψη της πόλης της Γάζας. Οι διεθνείς επικρίσεις για την κλίμακα των επιχειρήσεων πληθαίνουν, ενισχύοντας το αίτημα για πολιτική λύση.
Ένα δύσκολο στοίχημα για την ειρήνη
Η χθεσινή σύνοδος στον ΟΗΕ ανέδειξε το χάσμα ανάμεσα στη διεθνή κοινότητα και το Ισραήλ-ΗΠΑ. Για πολλούς, η μαζική αναγνώριση της Παλαιστίνης δεν αλλάζει άμεσα την πραγματικότητα επί του πεδίου, αλλά δημιουργεί ισχυρό πολιτικό και ηθικό συμβολισμό. Το ερώτημα παραμένει εάν αυτή η δυναμική θα μπορέσει να μετατραπεί σε μοχλό πίεσης για ειρήνη, ή αν θα αποτελέσει άλλη μια διπλωματική χειρονομία χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.