NewsEdit Σαράντα χιλιάδες θερμοκρασία, εκατοντάδες χιλιάδες νεκροί και χιλιάδες ζωές που άλλαξαν για πάντα. Ο κόσμος τιμά 80 χρόνια από τη ρίψη των ατομικών βομβών στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι, με επετειακές τελετές, διεθνή συμμετοχή και μια ανανεωμένη έκκληση για έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα.
Ήταν 6 Αυγούστου 1945 όταν το αμερικανικό βομβαρδιστικό B-29 έριξε πάνω από τη Χιροσίμα την πρώτη ατομική βόμβα της ιστορίας. Τρεις ημέρες αργότερα, το ίδιο συνέβη στο Ναγκασάκι. Τα δύο χτυπήματα στοίχισαν τη ζωή σε περισσότερους από 210.000 ανθρώπους και άφησαν πίσω τους μια βαριά πολιτισμική και ανθρώπινη κληρονομιά.
Η βόμβα «Little Boy», με ισχύ 15.000 τόνων TNT, εξερράγη πάνω από τη Χιροσίμα, ενώ η «Fat Man», ακόμα ισχυρότερη (21.000 τόνοι TNT), σάρωσε το Ναγκασάκι. Η θερμοκρασία στο επίκεντρο της έκρηξης έφτασε τους 7.000°C, μετατρέποντας την πόλη σε φλεγόμενο εφιάλτη.
«Μαύροι βράχοι»: Μαρτυρίες από την κόλαση
Ο Κοΐτσι Ουάντα, αυτόπτης μάρτυρας στο Ναγκασάκι, θυμάται απανθρακωμένα παιδικά σώματα «σαν μαύρους βράχους». Η φρίκη δεν περιορίστηκε στις εκρήξεις: οι πυρκαγιές, τα εγκαύματα, η ακτινοβολία και η «νόσος των ακτίνων» σκότωναν για μήνες και χρόνια μετά.
Οι επιζήσαντες, οι λεγόμενοι χιμπακούσα, αντιμετώπισαν διακρίσεις, κοινωνικό αποκλεισμό και ψυχολογικά τραύματα. Για δεκαετίες, πολλοί Ιάπωνες πίστευαν – εσφαλμένα – ότι η ακτινοβολία ήταν μεταδοτική ή κληρονομική.
Το κόστος της ειρήνης – και η ηθική συζήτηση
Η διπλή πυρηνική επίθεση οδήγησε στην παράδοση της Ιαπωνίας στις 15 Αυγούστου 1945, σηματοδοτώντας το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως η ηθική της χρήσης των βομβών παραμένει αντικείμενο συζήτησης: ήταν αναγκαίες για να αποφευχθεί μεγαλύτερη αιματοχυσία ή πρόωρη επίδειξη δύναμης;
Σύμφωνα με την έρευνα του αμερικανοϊαπωνικού RERF, από τους 50.000 επιζήσαντες που παρακολουθήθηκαν, εκατοντάδες έχασαν τη ζωή τους λόγω καρκίνων σχετιζόμενων με την ακτινοβολία.
Οι χιμπακούσα έγιναν η φωνή της ειρήνης
Παρά τον πόνο, πολλοί χιμπακούσα αφιέρωσαν τη ζωή τους στην ειρηνιστική δράση. Η Nihon Hidankyo, η οργάνωση των επιζώντων, βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ειρήνης το 2024, ως αναγνώριση του αγώνα τους κατά των πυρηνικών όπλων.
Παγκόσμια συμμετοχή και διπλωματικά μηνύματα
Εκατό χώρες — ανάμεσά τους και η Ρωσία — θα συμμετάσχουν φέτος στις επετειακές εκδηλώσεις σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι. Είναι η πρώτη πρόσκληση προς τη Μόσχα μετά την εισβολή στην Ουκρανία, δείχνοντας τη σημασία της ιστορικής μνήμης ακόμη και σε περιόδους διεθνούς έντασης.
Το 2016, ο Μπαράκ Ομπάμα έγινε ο πρώτος εν ενεργεία Αμερικανός πρόεδρος που επισκέφθηκε τη Χιροσίμα, ενώ το 2019, ο Πάπας Φραγκίσκος επανέλαβε το ηχηρό «όχι» στα πυρηνικά.
Η μνήμη ως αντίδοτο στη λήθη
Οκτώ δεκαετίες μετά, η Χιροσίμα και το Ναγκασάκι θυμίζουν πως η ανθρωπότητα έχει ήδη γνωρίσει το πρόσωπο του απόλυτου όλεθρου. Και όσο τα πυρηνικά όπλα παραμένουν σε ετοιμότητα, η ιστορική μνήμη παραμένει το ισχυρότερο όπλο για την αποτροπή της επανάληψης.