Πολιτική ρευστότητα και κοινωνική δυσαρέσκεια: Η άνοδος της Ακροδεξιάς και το αβέβαιο μέλλον της Κεντροαριστεράς

Το ρευστό πολιτικό σκηνικό, η φθορά των κομμάτων και η εντεινόμενη κοινωνική δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση αλλά και την Κεντροαριστερά, βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης του δημοσιογράφου Γιώργου Μελιγγώνη με τον Παναγιώτη Κουστένη, επίκουρο καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης και πολιτικό αναλυτή στον Αθήνα 9,84.

Με αφορμή το φαινόμενο Τραμπ στις ΗΠΑ και την κατάρρευση του κυβερνητικού συνασπισμού στην Ολλανδία, ο Κουστένης ανέλυσε τον ρόλο της Ακροδεξιάς στην Ευρώπη και τις νέες μορφές πολιτικής αστάθειας που διαμορφώνονται διεθνώς.

Η νομιμοποίηση της υπερσυντήρησης μετά τον Τραμπ

Ο καθηγητής σημείωσε πως η εκλογή Τραμπ στις ΗΠΑ συνέβαλε στη νομιμοποίηση των υπερσυντηρητικών δυνάμεων και στην Ευρώπη:

«Παραδοσιακά, οι χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης κινούνταν εντός ενός πλαισίου διπολικής αντιπαράθεσης μεταξύ Κεντροδεξιάς και Κεντροαριστεράς – κάτι που πλέον υποχωρεί. Ενδεικτική η περίπτωση της Σουηδίας, όπου το κυβερνητικό σχήμα εξαρτάται από τη στήριξη της Ακροδεξιάς, με παρόμοια φαινόμενα σε άλλες Σκανδιναβικές χώρες».

Η φθορά της σοσιαλδημοκρατίας, ιδίως στην κοινωνική της ατζέντα, άφησε χώρο στις ακροδεξιές δυνάμεις να καλύψουν το κενό. Όπως επισήμανε:

«Η αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία περιορίζει τις φιλολαϊκές πολιτικές και διαβρώνει τις βάσεις της Σοσιαλδημοκρατίας. Στις ΗΠΑ, παρότι δεν υπάρχει παραδοσιακή Ακροδεξιά, ο Τραμπ ενσωμάτωσε υπερσυντηρητικά φαινόμενα στο Ρεπουμπλικανικό κόμμα, με συνέπειες που αγγίζουν ακόμη και αυτονόητα κεκτημένα δικαιώματα. Πρόκειται για ένα ευρύτερο πολιτικό πισωγύρισμα».

Η μεταναστευτική πολιτική ως εργαλείο συσπείρωσης

Ο Κουστένης στάθηκε και στις εξελίξεις στην Ελλάδα, με αφορμή την τοποθέτηση του Μάκη Βορίδη στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, την επομένη της εκλογής Τραμπ:

«Η επιλογή αυτή εκπέμπει το μήνυμα μιας δεξιόστροφης στροφής της κυβέρνησης, με στόχο να περιορίσει τη διαρροή ψηφοφόρων προς τη Δεξιά. Ωστόσο, μέχρι στιγμής, τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής κρίνονται πενιχρά».

Το φλερτ της ΝΔ με τους ψηφοφόρους της Ακροδεξιάς

Η προσπάθεια επαναπατρισμού των ψηφοφόρων της Αφροδίτης Λατινοπούλου φαίνεται να επηρεάζει τη δημοσκοπική εικόνα της ΝΔ:

«Η προσωρινή άνοδος της “Φωνής Λογικής” φάνηκε να ατονεί, γεγονός που συνδέεται με τη σταθεροποίηση της Νέας Δημοκρατίας, η οποία προσπαθεί να ανακτήσει επαφή με το πιο συντηρητικό της ακροατήριο».

Το αβέβαιο μέλλον της Κεντροαριστεράς

Ο πολιτικός αναλυτής τοποθετήθηκε και για τον ρόλο των δυνάμεων της Κεντροαριστεράς:

«Η Πλεύση Ελευθερίας φαίνεται να έχει φτάσει στα όρια της δυνητικής της επιρροής, κάτι που φαινόταν ήδη από την περίοδο πριν από το Πάσχα. Παρόλα αυτά, διατηρεί την αντοχή της, γεγονός που οφείλεται εν μέρει στο υπόστρωμα της κοινωνικής δυσαρέσκειας, ακόμη και μετά την κάμψη της δυναμικής των Τεμπών».

Στο ερώτημα για το εάν υπάρχει κενό στον χώρο της Κεντροαριστεράς, η απάντηση παραμένει ανοιχτή:

«Υπάρχει ερωτηματικό για το αν και πώς μπορεί να καλυφθεί το πολιτικό κενό στο ευρύτερο προοδευτικό φάσμα. Το φούσκωμα των ποσοστών ορισμένων σχηματισμών ήταν συγκυριακό ή ενδεικτικό ευρύτερων τάσεων; Θα το δείξει η πορεία».

Προς μια νέα εποχή πολιτικής αβεβαιότητας

Η συζήτηση κατέληξε σε μια γενικότερη διαπίστωση για τη νέα περίοδο παγκόσμιας πολιτικής αβεβαιότητας, με την άνοδο της Ακροδεξιάς να αποτυπώνει τη διάχυτη ανασφάλεια και την απογοήτευση από το υπάρχον πολιτικό σύστημα. Ένα πολιτικό τοπίο υπό ανακατασκευή, με την κοινωνική δυσαρέσκεια ως καταλύτη.