ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΚΟΤΡΩΤΣΟΣ Oι αποκλειστικώς φορολογικές οφειλές «φούσκωσαν» σε ένα μήνα κατά 1,441 δισ. ευρώ (τα υπόλοιπα 567 εκατ. είναι χρέη από δάνεια, εισφορές κ.λπ.), σύμφωνα με τα στοιχεία της ΑΑΔΕ για τον Ιούλιο. Το δεύτερο είναι ότι από αυτά τα χρέη, πάνω από τα μισά δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ, όπως επισημαίνει η ίδια η ΑΑΔΕ!
Προκύπτει ένας δυσθεώρητος όγκος φορολογικών οφειλών, που ξεπερνούν τα 97 δις. ευρώ. Πόσα από αυτά μπορούν να εισπραχθούν; Περίπου το 1/10!
Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η ΑΑΔΕ για τις οφειλές τον Ιούλιο, η αύξηση τους κατά 1,441 δισ. ευρώ οφείλεται κυρίως σε 3 ακραίες υποθέσεις ελέγχου μηδενικής εισπρακτικής απόδοσης, με βεβαίωση 746 εκατ. ευρώ. Συνεπώς- καταλήγει η ανακοίνωση- το καθαρό νέο φορολογικό ληξιπρόθεσμο αυξήθηκε κατά 695 εκατομμύρια ευρώ.
Βλέποντας τη συνολική εικόνα τα πράγματα είναι ακόμα χειρότερα, καθώς από τους υπολογισμούς της Φορολογικής Διοίκησης είναι ζήτημα αν μπορούν να καταλήξουν στα κρατικά ταμεία 12- 13 δισ. ευρώ από το stock των παλιών και νέων οφειλών ύψους 97 δισ. ευρώ. Στην πραγματικότητα, το βάρος των εισπρακτικών προσπαθειών έχει πέσει στις οφειλές της τελευταίας 5ετίας, όπου με τις ευλογίες των ξένων τεχνοκρατών εντείνεται το μπαράζ των κατασχέσεων σε όσους δεν έχουν προχωρήσει σε κάποιου είδους ρύθμιση.
Με ανακοίνωση που εξέδωσε αργά χθες το βράδυ, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων επιχειρεί να δικαιολογήσει την κατακόρυφη αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών προς το δημόσιο κατά δύο δισ. ευρώ μέσα σε μόλις έναν μήνα.
Το ποσό μαμούθ, μαζεύτηκε, σύμφωνα με την ΑΑΔΕ επειδή βεβαιώθηκαν 746 εκατ. ευρώ (!) «από τρεις υποθέσεις ελέγχου μηδενικής εισπρακτικής απόδοσης». Η ΑΑΔΕ περιορίζει το καθαρό νέο φορολογικό ληξιπρόθεσμο χρέος στα 695 εκατ. ευρώ καθώς αφαιρεί και 567 εκατ. ευρώ τα οποία οφείλονται σε «μη φορολογικές κατηγορίες εσόδων όπως δάνεια, λοιπές εισφορές και μη φορολογικά πρόστιμα». Τι δεν αμφισβητεί η ΑΑΔΕ; Την εκ νέου αύξηση στον αριθμό των οφειλετών κατά 172.704 άτομα μέσα σε μόλις έναν μήνα, το γεγονός ότι περίπου ένα εκατομμύριο φορολογούμενοι βρίσκονται με δεσμευμένους τραπεζικούς λογαριασμούς και το ότι συνολικά 1,678 εκατομμύρια πολίτες απειλούνται ανοικτά με την εφαρμογή αναγκαστικών μέτρων.
Με την ανακοίνωσή της, η ΑΑΔΕ πιστοποιεί αυτό που όλοι πλέον γνωρίζουν ακόμη και στην κυβέρνηση: η εφορία βεβαιώνει οφειλές δεκάδων δις. ευρώ οι οποίες δεν πρόκειται να εισπραχθούν ποτέ. Το ξεκαθάρισμα των ληξιπρόθεσμων οφειλών, παραμένει μια μεγάλη εκκρεμότητα η οποία έχει τεθεί στο τραπέζι και από τη σημερινή κυβέρνηση η οποία όμως δεν κάνει το επόμενο βήμα. Οι Έλληνες φορολογούμενοι εμφανίζονται να χρωστούν κοντά στα 100 δις. ευρώ, τη στιγμή που από αυτό το ποσό είναι ζήτημα αν μπορούν να εισπραχθούν τα 10 δις. ευρώ. Έτσι, όσο και αν η κυβέρνηση θέλει να εμφανίσει τη χθεσινή κατακόρυφη αύξηση των ληξιπρόθεσμων οφειλών ως μια «συνήθη» και μην ανησυχητική μεταβολή, τα πράγματα δεν είναι έτσι για τους ακόλουθους λόγους:
1. Με τη λήψη αναγκαστικών μέτρων, εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι βγαίνουν ουσιαστικά εκτός αγοράς. Πέρυσι, τον Ιούλιο, αναγκαστικά μέτρα είχαν ληφθεί εις βάρος 774 χιλιάδων φορολογούμενων. Φέτος τον Ιούλιο, φτάσαμε στους 974 χιλιάδες. Δηλαδή, μέσα σε έναν χρόνο, 200.000 άνθρωποι ουσιαστικά στερήθηκαν του δικαιώματος να κάνουν «φανερές» οικονομικές συναλλαγές μέσω των λογαριασμών τους. Το γεγονός αυτό έχει επιπτώσεις οι οποίες έχουν ήδη φανεί. Οι επαγγελματίες καταφεύγουν στα μαύρα για να αποφύγουν την κατάσχεση και το δηλωθέν εισόδημά τους περιορίζεται ταχύτατα. Μόνο τυχαίο δεν είναι το εύρημα της μείωσης του δηλωθέντος εισοδήματος κατά 20% από το 2015 στο 2016 ενώ για το 2017 επικρατεί ανησυχία ότι η μείωση θα είναι ακόμη μεγαλύτερη.
2. Πρόσκαιρα, τα φορολογικά έσοδα ενισχύονται λόγω των κατασχέσεων, κυρίως μικροποσών. Αυτή όμως η πρακτική η οποία συνέβαλε τα μέγιστα στο να εμφανιστεί και πέρυσι το τεράστιο πρωτογενές πλεόνασμα, έχει ημερομηνία λήξεως. Είναι αμφίβολο αν το κρίσιμο 2018, η κυβέρνηση θα μπορεί να προσβλέπει σε τόσο μεγάλη ενίσχυση των εσόδων από τους «φόρους παρελθόντων ετών» κάτι που συνέβη και το 2016 αλλά φέτος.
3. Το γεγονός ότι φέτος ο συντελεστής εισπραξιμότητας του φόρου εισοδήματος παραμένει στα ίδια επίπεδα με πέρυσι (περίπου 70%) δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κόστος για τα φορολογικά έσοδα. Το 2017, θα πρέπει να εισπραχθούν πάνω από ένα δισ. ευρώ επιπλέον από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων. Και προς το παρόν, και η βεβαίωση του φόρου δεν αφήνει περιθώρια για αισιοδοξία και ο συντελεστής εισπραξιμότητας παραμένει χαμηλά.