NewsEdit Μια εναλλακτική φάτνη από υφάσματα, που στήθηκε φέτος στην εμβληματική Γκραν Πλας των Βρυξελλών, έχει μετατραπεί σε επίκεντρο πολιτικής αντιπαράθεσης, πολιτισμικής διαμάχης και –πλέον– αστυνομικής έρευνας, μετά την κλοπή του κεφαλιού της μορφής του Θείου Βρέφους.
Η εγκατάσταση «Étoffes de la Nativité», έργο της καλλιτέχνιδας Βικτόρια-Μαρία Γκάγιερ, παρουσιάζει πέντε ενήλικες φιγούρες και ένα βρέφος χωρίς διακριτά χαρακτηριστικά προσώπου, κατασκευασμένα από ανακυκλωμένα υφάσματα. Η πρόταση εγκρίθηκε από τις τοπικές εκκλησιαστικές αρχές και το δημοτικό συμβούλιο, ωστόσο η αισθητική της προκάλεσε από την πρώτη στιγμή θυελλώδεις αντιδράσεις.
«Πρέπει να ηρεμήσουμε», λέει ο δήμαρχος
Ο δήμαρχος των Βρυξελλών, Φιλίπ Κλοζ, κάλεσε τους πολίτες «να ηρεμήσουν», τονίζοντας ότι η φάτνη πληροί όλες τις εγκρίσεις και δεν έχει σκοπό να προσβάλει τις χριστιανικές παραδόσεις. «Η ιδέα είναι να αφήσει χώρο στη φαντασία», ανέφερε η δημιουργός, δηλώνοντας μάλιστα πιστή καθολική. «Δεν αποκλείουμε καμία κοινότητα, ούτε επιδιώκουμε να σπάσουμε τις παραδόσεις».
Παρά την επίσημη στήριξη, η φάτνη έχει γίνει στόχος κριτικής σε Βέλγιο και Γαλλία, με επικριτές να υποστηρίζουν ότι «ακυρώνει» τη Γέννηση και «παραμορφώνει» τον δυτικό πολιτισμό.
Δεξιά αντιδράσεις και χιλιάδες υπογραφές
Πρωτοστάτης στις αντιδράσεις είναι ο ηγέτης της γαλλόφωνης βελγικής δεξιάς, Ζορζ-Λουί Μπουσέ, ο οποίος χαρακτήρισε τις φιγούρες «απρεπείς» και «μόνο για τα ζόμπι». Παράλληλα, ξεκίνησε διαδικτυακή συλλογή υπογραφών ζητώντας την αντικατάσταση της φάτνης μέχρι τα Χριστούγεννα του 2026. Μέσα σε τρεις ημέρες, το ψήφισμα συγκέντρωσε πάνω από 33.000 υπογραφές.
Ο Μπουσέ κατηγορεί τον δημοτικό συνασπισμό ότι επέτρεψε την εγκατάσταση χωρίς να σεβαστεί την παράδοση, παρά το γεγονός ότι το κόμμα του (MR) συμμετείχε στη διαδικασία έγκρισης.
Κλοπή του κεφαλιού του Θείου Βρέφους
Η αντιπαράθεση κορυφώθηκε το Σάββατο 29 Νοεμβρίου, όταν δημοτικοί υπάλληλοι εντόπισαν ότι το υφασμάτινο κεφάλι του Θείου Βρέφους είχε κλαπεί κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η αστυνομία ειδοποιήθηκε άμεσα και διερευνά το περιστατικό ως βανδαλισμό δημόσιας χριστουγεννιάτικης εγκατάστασης.
Ο εκπρόσωπος του δημάρχου, Βίκτορ Κανιανζίρα, υποβάθμισε το γεγονός, λέγοντας πως «τέτοια περιστατικά συμβαίνουν κάθε χρόνο» και διαβεβαίωσε ότι το κεφάλι θα αντικατασταθεί. Παράλληλα, ο δήμος ενίσχυσε τα μέτρα ασφαλείας γύρω από τη φάτνη.
Έργο με τετραετή διάρκεια
Η φάτνη της Γκάγιερ, η οποία θα παραμείνει στη Γκραν Πλας έως το 2029, αντικαθιστά την παραδοσιακή ξύλινη κατασκευή που κοσμούσε την πλατεία επί 25 χρόνια. Παρά τη δέσμευση των αρχών ότι η εγκατάσταση θα παραμείνει στη θέση της, η δημόσια συζήτηση παραμένει οξεία.
Η αντιπαράθεση γύρω από το έργο αποτυπώνει τις εντάσεις μιας σύγχρονης, πολυπολιτισμικής πόλης, όπου η καλλιτεχνική ελευθερία, οι θρησκευτικές ευαισθησίες και οι πολιτικές σκοπιμότητες συγκρούονται σε μια εποχή έντονου δημόσιου διαλόγου.
Προς το παρόν, η φάτνη συνεχίζει να προκαλεί συζητήσεις, φωτογραφίες και… έντονα συναισθήματα, επιβεβαιώνοντας ότι ακόμη και ένα χριστουγεννιάτικο σύμβολο μπορεί να γίνει αφορμή για βαθύτερες πολιτισμικές και πολιτικές διαμάχες στο κέντρο της Ευρώπης.