NewsEdit Πόσο μπορεί να αξίζει ένα πορτρέτο που συνδέεται με την ιστορία, τη φρίκη του πολέμου και την κορυφαία τέχνη; Το «Πορτρέτο της Elisabeth Lederer», ένα επιβλητικό, εξαπόλετο έργο του Gustav Klimt, αναμένεται να απαντήσει με έναν αριθμό που θα ξεπεράσει κάθε προηγούμενο στην ιστορία των δημοπρασιών. Το έργο, ύψους δύο μέτρων, απεικονίζει τη νεαρή κληρονόμο Elisabeth Lederer και έχει καταφέρει να επιβιώσει από τη λεηλασία των Ναζί και τις φωτιές του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ποιο είναι το έργο που αναμένεται να σπάσει το ρεκόρ;
Η τελευταία μεγάλη πώληση έργου του Κλιμτ είχε σημειώσει νέο ρεκόρ πριν από δύο χρόνια, με ένα πορτρέτο άγνωστης γυναίκας να πωλείται για 108 εκατομμύρια δολάρια. Το «Πορτρέτο της Elisabeth Lederer» αναμένεται τώρα να υπερβεί τα 150 εκατομμύρια, αποτελώντας την κορυφαία δημοπρασία της συλλογής του Leonard A. Lauder, κληρονόμου της Estée Lauder, που περιλαμβάνει επίσης δύο τοπία του Κλιμτ με εκτιμώμενη αξία πάνω από 70 και 80 εκατομμύρια δολάρια το καθένα. Συνολικά, η συλλογή μπορεί να φτάσει αξία άνω των 400 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ποια είναι η ιστορία πίσω από την πορτρέτα;
Η Elisabeth Lederer, κόρη των πιο πλούσιων Πατρόνων του Κλιμτ στη Βιέννη, ποζάρει σε ηλικία 20 ετών φορώντας μια διαφανή, διακοσμητική ρόμπα, με μοτίβα επηρεασμένα από κινεζική τέχνη. Το πορτρέτο δημιουργήθηκε δύο χρόνια πριν από τον θάνατο του Κλιμτ το 1918. Για δεκαετίες, η εικόνα αυτή παρέμεινε σχεδόν αόρατη για το κοινό, εκτίθεντο περιστασιακά στο Museum of Modern Art και στο Neue Galerie της Νέας Υόρκης, ενώ το 2017 δανείστηκε για πρώτη φορά για εκτεταμένη περίοδο στη National Gallery of Canada.
Πώς επέζησε από τον πόλεμο;
Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι Ναζί κατάσχεσαν τη συλλογή της οικογένειας Lederer, αλλά τα πορτρέτα, λόγω της εβραϊκής καταγωγής τους, εξαιρέθηκαν από τις εκθέσεις και τελικά σώθηκαν από την καταστροφή του Immendorf Castle. Η ίδια η Elisabeth, η οποία είχε χάσει τα πάντα πριν τον πόλεμο, πέθανε πριν το τέλος του πολέμου, σε ηλικία 50 ετών, υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες. Η ιστορία της, όπως σημειώνει η ιστορικός τέχνης Emily Braun, χαρακτηρίζεται από τραγικότητα, και η διατήρηση του πορτρέτου αποτελεί ένα μικρό θαύμα.
Ποια είναι η σημασία του πορτρέτου για την τέχνη του Κλιμτ;
Το έργο αυτό ανήκει στα τελευταία αριστουργήματα του Κλιμτ, όταν η γεωμετρική του τεχνική έγινε πιο ρευστή και οι πινελιές του πιο ελεύθερες, ενώ η επιρροή της Ανατολής και των κινεζικών μοτίβων είναι εμφανής. Η ρόμπα με τον κινέζικο δράκο που φορούσε η Lederer συμβολίζει δύναμη και κύρος. Η ίδια η Braun σημειώνει ότι ο Κλιμτ επένδυσε χρόνια στη δημιουργία του πορτρέτου, τόσο που φημολογείται ότι δεν ήθελε καν να το πουλήσει.
Ποιο ήταν το προσωπικό ενδιαφέρον του Leonard Lauder;
Το πορτρέτο παρέμεινε στο σπίτι του Lauder στη Fifth Avenue, όπου ο συλλέκτης το θεωρούσε κόσμημα της συλλογής του. Σύμφωνα με την Braun, ο Lauder, πέρα από συλλέκτης, ήταν ιστορικός: η ενασχόλησή του με την τέχνη του Κλιμτ συνδέεται με την ευρωπαϊκή του κληρονομιά, την προσωπική του ιστορία και την καλλιτεχνική του κρίση. Ο ίδιος άρχισε να συλλέγει έργα του Κλιμτ τη δεκαετία του 1970, ενώ ο ζωγράφος στην Αμερική ήταν ακόμη σχετικά άγνωστος.
Η επιστροφή στον αρχικό τίτλο
Παράλληλα, το έργο επέστρεψε στον αρχικό του τίτλο, «Πορτρέτο της Elisabeth Lederer», αντί για τον μεταγενέστερο τίτλο «Portrait of Baroness Elisabeth Bachofen-Echt», που είχε δοθεί λόγω του γάμου της. Όπως εξηγεί η Braun, ήταν μια επιλογή για να τιμηθεί η πραγματική ιστορία της νεαρής κληρονόμου και το έργο που παραγγέλθηκε ενώ ήταν ανύπαντρη.
Η δημοπρασία της Sotheby’s αναμένεται να γράψει μια ακόμη σελίδα στην ιστορία της τέχνης, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να δει ένα από τα σημαντικότερα και πιο συναρπαστικά έργα του Gustav Klimt να επιστρέφει στην πρώτη γραμμή του διεθνούς ενδιαφέροντος.
