NewsEdit Συλλογική δέσμευση 29 χωρών υπέρ της ελευθερίας του Τύπου και της ανεξάρτητης ενημέρωσης
Η Ελλάδα προσχώρησε στη «Διακήρυξη του Παρισιού για την Πολυμερή Δράση υπέρ της Ακεραιότητας της Πληροφόρησης και των Ανεξάρτητων Μέσων Ενημέρωσης», μια διεθνή πρωτοβουλία που φιλοξενήθηκε στις 29 Οκτωβρίου 2025 στο Παρίσι, παρουσία του προέδρου της Γαλλίας, Εμανουέλ Μακρόν. Τη χώρα εκπροσώπησε η Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, στο πλαίσιο της Διεθνούς Διάσκεψης Υψηλού Επιπέδου, με τη συμμετοχή συνολικά 29 κρατών.
Η ενημέρωση ως παγκόσμιο δημόσιο αγαθό
Η Διακήρυξη αναγνωρίζει ότι η αξιόπιστη και ανεξάρτητη ενημέρωση αποτελεί θεμελιώδες δημόσιο αγαθό, απαραίτητο για τη δημοκρατία, την κοινωνική συνοχή και την ανάπτυξη. Σε μια εποχή όπου η παραπληροφόρηση, η χειραγώγηση της πληροφορίας και η ρητορική μίσους εξαπλώνονται ταχύτατα –ιδίως μέσω του διαδικτύου– οι υπογράφουσες κυβερνήσεις δεσμεύονται να προστατεύσουν την ελευθερία του Τύπου και να ενισχύσουν τη διεθνή συνεργασία για τη βιωσιμότητα των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης.
Απέναντι στην παραπληροφόρηση και τις ξένες παρεμβάσεις
Οι χώρες που συνυπέγραψαν το κείμενο αναλαμβάνουν να αντιμετωπίσουν τις απειλές κατά της ακεραιότητας της πληροφόρησης –όπως η ξένη παρέμβαση, η πολιτική προπαγάνδα και η συστηματική χειραγώγηση– ως ζητήματα εθνικής και συλλογικής ασφάλειας. Επίσης, δεσμεύονται να υποστηρίξουν τη δημιουργία του Διεθνούς Ταμείου για τα Μέσα Δημόσιου Συμφέροντος (International Fund for Public Interest Media), ενός πολυμερούς μηχανισμού χρηματοδότησης της ανεξάρτητης δημοσιογραφίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Η ελληνική συμμετοχή και οι διεθνείς δεσμεύσεις
Σύμφωνα με ανακοίνωση της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης, η Ελλάδα συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες που ενισχύουν την ενημερωμένη δημοκρατία, την ανθεκτικότητα απέναντι στην παραπληροφόρηση και την ακεραιότητα του δημόσιου διαλόγου. Μέσα από συνεργασίες με πανεπιστήμια, δημοσιογραφικούς οργανισμούς, ερευνητικά ιδρύματα και την κοινωνία των πολιτών, η χώρα επιδιώκει να συμβάλει στη διαφύλαξη της αξιόπιστης ενημέρωσης ως παγκόσμιου δημόσιου αγαθού.
Η Διακήρυξη του Παρισιού συνδέεται άμεσα με προϋπάρχουσες διεθνείς πρωτοβουλίες, όπως η Διεθνής Εταιρική Σχέση για την Πληροφόρηση και τη Δημοκρατία, οι Παγκόσμιες Αρχές του ΟΗΕ για την Ακεραιότητα της Πληροφόρησης και η Windhoek +30 Declaration, ενισχύοντας το πλαίσιο πολυμερούς συνεργασίας για τη διαφάνεια και τη λογοδοσία στον χώρο των μέσων.
Μακρόν: «Να ανακτήσουμε τον έλεγχο της δημοκρατικής μας ζωής»
Κατά την ομιλία του στο Φόρουμ του Παρισιού για την Ειρήνη, ο Εμανουέλ Μακρόν κάλεσε σε μια «πολύ ισχυρότερη ατζέντα προστασίας και ρύθμισης στην Ευρώπη» απέναντι στις ξένες παρεμβάσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τη διάδοση παραπληροφόρησης μέσω ειδησεογραφικών πλατφορμών.
Ο Γάλλος πρόεδρος προειδοποίησε ότι οι μεγάλες διαδικτυακές πλατφόρμες «καθοδηγούνται από την εντυπωσιοθηρία και τη μεγιστοποίηση της διαφημιστικής επισκεψιμότητας», γεγονός που –όπως είπε– «υπονομεύει την αξιοκρατική τάξη του ορθού λόγου και της αλήθειας πάνω στην οποία βασίζονται οι δημοκρατίες μας».
Επισήμανε μάλιστα ότι «οι μεγαλύτεροι αγοραστές ψεύτικων λογαριασμών είναι οι Ρώσοι, που επιχειρούν να αποσταθεροποιήσουν τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες», υπογραμμίζοντας πως «πρέπει να ανακτήσουμε τον έλεγχο της δημοκρατικής και ενημερωτικής μας ζωής μέσω της ρύθμισης».
Η ακεραιότητα της πληροφόρησης ως νέα πολιτική προτεραιότητα
Η Διακήρυξη του Παρισιού θέτει την «ακεραιότητα της πληροφόρησης» στο επίκεντρο της διεθνούς πολιτικής ατζέντας, συνδέοντάς τη με τους στόχους της κοινωνικής συνοχής, της ισότητας, της διαφάνειας και της αντιμετώπισης της διαφθοράς. Παράλληλα, επισημαίνει ότι οι νέες τεχνολογίες, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, αλλάζουν ριζικά το οικοσύστημα πληροφόρησης και καθιστούν αναγκαία τη ρύθμιση, τη διαφάνεια και τη λογοδοσία των παγκόσμιων ψηφιακών πλατφορμών.
Η υπογραφή της Διακήρυξης σηματοδοτεί ένα νέο στάδιο διεθνούς συνεργασίας για την προστασία της ελεύθερης, ανεξάρτητης και πλουραλιστικής δημοσιογραφίας – ενός θεμελίου λίθου για τη δημοκρατία στην εποχή της πληροφορίας.
H Διακήρυξη του Παρισιού για την πολυμερή δράση για την ακεραιότητα της ενημέρωσης και τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης:
Με την ευκαιρία της υψηλού επιπέδου Διεθνούς Διάσκεψης για την Ακεραιότητα της Ενημέρωσης και τα Ανεξάρτητα Μέσα Ενημέρωσης, εμείς, τα υπογράφοντα κράτη, δεσμευόμαστε να ενισχύσουμε τη πολυμερή δράση για την υποστήριξη της ακεραιότητας της ενημέρωσης και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης.
Σε μια περίοδο που χαρακτηρίζεται από αυξανόμενη πόλωση, από παραβιάσεις του δικαιώματος στην ελευθερία της έκφρασης, τις ψευδείς ειδήσεις, την παραπληροφόρηση, τη χειραγώγηση της πληροφορίας και τη ρητορική μίσους, δεσμευόμαστε να εργαστούμε από κοινού ώστε να διατηρήσουμε την πορεία μας και να προσφέρουμε περισσότερη στήριξη και μέσα –συμπεριλαμβανομένης της χρηματοδότησης, όπου αυτό απαιτείται– για τη διατήρηση της ελεύθερης και αξιόπιστης ενημέρωσης σε ολόκληρο τον κόσμο.
Αναγνωρίζοντας ότι μία ανεξάρτητη και αξιόπιστη ενημέρωση αποτελεί κοινό δημόσιο αγαθό, απαραίτητο για την οικονομική και κοινωνική πρόοδο, καθώς και θεμελιώδη πηγή των οικονομιών και κοινωνιών του 21ου αιώνα, και ότι χωρίς αυτήν δεν θα ήμασταν σε θέση να αντιμετωπίσουμε τα πιο επείγοντα οικονομικά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά θέματα·
Αναγνωρίζοντας ότι η διασπορά της παραπληροφόρησης, της χειραγώγησης της πληροφορίας και της ρητορικής μίσους, ιδίως στο διαδίκτυο, έχει αρνητικές επιπτώσεις στην άσκηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών και ότι, όπως επισημαίνει η Ομάδα Υψηλού Επιπέδου για τα Μέσα Δημοσίου Συμφέροντος, οι απειλές κατά της πρόσβασης σε αξιόπιστη ενημέρωση υπονομεύουν τη διεθνή οικονομική ευημερία·
Δηλώνοντας ότι η ανεξάρτητη, αξιόπιστη και πλουραλιστική δημοσιογραφία αποτελεί το πρώτο ανάχωμα κατά της παραπληροφόρησης και της χειραγώγησης·
Τονίζοντας ότι τα ελεύθερα και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στη μετάδοση αξιόπιστης πληροφόρησης, ότι η χρηματοοικονομική κρίση που πλήττει τα ανεξάρτητα μέσα έχει επιφέρει υποβάθμιση της ακεραιότητας της ενημέρωσης και ότι απαιτείται δημόσια στήριξη για τη διατήρηση αξιόπιστης ενημέρωσης·
Θεωρώντας ότι η αξιόπιστη και τεκμηριωμένη ενημέρωση είναι ακόμη πιο αναγκαία, δεδομένου του καθοριστικού ρόλου αφενός των ψηφιακών πλατφορμών και των παγκόσμιων κοινωνικών δικτύων στο σημερινό πληροφοριακό οικοσύστημα, και αφετέρου των αναδυόμενων τεχνολογιών όπως η γενετική τεχνητή νοημοσύνη, και ότι, παρ’ ό,τι η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να αποτελέσει πολύτιμο εργαλείο, ενέχει επίσης τον κίνδυνο ενίσχυσης της διάδοσης της παραπληροφόρησης·
Αναγνωρίζοντας ότι ο παγκόσμιος χώρος πληροφόρησης και επικοινωνίας αποτελεί κοινό αγαθό της ανθρωπότητας, ότι η υποβάθμιση της ακεραιότητας της ενημέρωσης σε μία περιοχή του κόσμου έχει συνέπειες για όλους, και ότι η αντιμετώπιση των απειλών κατά του πληροφοριακού μας οικοσυστήματος απαιτεί εθνική και διεθνή δράση καθώς και πολυμερή συνεργασία·
Υπενθυμίζοντας την προσήλωσή μας στα ανθρώπινα δικαιώματα και στις διεθνείς αρχές για την ακεραιότητα της ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων οι Παγκόσμιες Αρχές των Ηνωμένων Εθνών για την Ακεραιότητα της Ενημέρωσης, το Παγκόσμιο Ψηφιακό Σύμφωνο, η Διακήρυξη του Windhoek +30, η Παγκόσμια Διακήρυξη για την Ακεραιότητα της Ενημέρωσης στο Διαδίκτυο και η Διεθνής Σύμπραξη για την Ενημέρωση και τη Δημοκρατία·
Επαναβεβαιώνοντας ότι οι αλληλένδετες προκλήσεις μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο μέσω ενός ενισχυμένου πολυμερούς συστήματος, αναγνωρίζοντας τον κεντρικό ρόλο των πολυμερών θεσμών και πρωτοβουλιών στην υποστήριξη της ακεραιότητας της ενημέρωσης, όπως η Διεθνής Σύμπραξη για την Ενημέρωση και τη Δημοκρατία, ο ΟΗΕ, η UNESCO, η Συμμαχία για την Ελευθερία των Μέσων και η Συμμαχία για την Ελευθερία στο Διαδίκτυο, και χαιρετίζοντας, μεταξύ άλλων πρωτοβουλιών, τη δημιουργία του Διεθνούς Ταμείου για τα Μέσα Δημοσίου Συμφέροντος ως πολυμερούς εργαλείου που έχει σχεδιαστεί για τη χρηματοδότηση της παροχής αξιόπιστης και ανεξάρτητης πληροφόρησης σε μεγάλη κλίμακα, εμπνεόμενοι από παρόμοιους μηχανισμούς που έχουν ως στόχο την αποτελεσματική στήριξη των βασικών παγκόσμιων δημόσιων αγαθών·
**Δεσμευόμαστε να:**
* Υπερασπιστούμε την αρχή ότι μία ανεξάρτητη, πλουραλιστική και αξιόπιστη ενημέρωση αποτελεί θεμελιώδες δημόσιο αγαθό της ανθρωπότητας και να επιβάλουμε τον σεβασμό των δημοκρατικών αρχών στο παγκόσμιο στερέωμα της ενημέρωσης, όπως ορίζεται στη Διεθνή Σύμπραξη για την Ενημέρωση και τη Δημοκρατία·
* Αναγνωρίσουμε την αξιόπιστη ενημέρωση ως παγκόσμιο δημόσιο αγαθό που απαιτεί σταθερή δημόσια στήριξη, να ενισχύσουμε τη διαθεσιμότητά του και να προστατεύσουμε την ανεξάρτητη δημοσιογραφία μέσω πολυμερούς δράσης, προωθώντας παράλληλα καινοτόμα και βιώσιμα οικονομικά μοντέλα για την παραγωγή και διανομή αξιόπιστης πληροφόρησης·
* Αναγνωρίσουμε ότι οι απειλές κατά της ακεραιότητας της ενημέρωσης, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται η χειραγώγηση και η ξένη παρέμβαση, σχετίζονται με την εθνική και συλλογική ασφάλεια, και να επενδύσουμε στην ανθεκτικότητα των κοινωνιών, στα ανεξάρτητα μέσα και στα πληροφοριακά συστήματα, στο πλαίσιο ευρύτερων προσπαθειών για την προστασία των χωρών μας·
* Ενισχύσουμε τη πολυμερή και πολυμετοχική συνεργασία ως αναγκαίο και αποτελεσματικό μέσο για τη διατήρηση της ακεραιότητας της ενημέρωσης και των ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης σε παγκόσμιο επίπεδο, και να ενδυναμώσουμε τη συλλογική δράση μέσω ενός συνασπισμού κρατών που μοιράζονται κοινές αξίες και στηρίζουν τα ανεξάρτητα μέσα·
* Ενθαρρύνουμε την ανάπτυξη του Διεθνούς Ταμείου για τα Μέσα Δημοσίου Συμφέροντος, ενός πολυμερούς μηχανισμού αφιερωμένου στην προστασία και την υποστήριξη των ελεύθερων και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης παγκοσμίως, ώστε να αντιμετωπιστούν στις διαστάσεις τους οι προκλήσεις προς την ανεξάρτητη δημοσιογραφία και οι επενδύσεις για τη χειραγώγηση της πληροφορίας·
* Ενθαρρύνουμε συνέργειες και ενισχυμένο συντονισμό μεταξύ των πολυμερών, διακυβερνητικών και πολυμετοχικών θεσμών και πρωτοβουλιών που εργάζονται για την ακεραιότητα της ενημέρωσης, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητά τους και αντιμετωπίζοντας τον κατακερματισμό των προσπαθειών·
* Αναδείξουμε την ακεραιότητα της ενημέρωσης ως διατομεακού ζητήματος, αναγνωρίζοντας ότι η πρόσβαση σε αξιόπιστη πληροφόρηση αποτελεί προϋπόθεση για την επίτευξη ευρύτερων στρατηγικών στόχων, όπως η κοινωνική προστασία, η ισότητα μεταξύ των γυναικών και των ανδρών, η διευθέτηση κρίσεων και συγκρούσεων, η μείωση των ανισοτήτων, η ενίσχυση των δημοκρατικών κανόνων, η εθνική ασφάλεια, η προώθηση της διαφάνειας, η καταπολέμηση των παράνομων ροών του χρήματος και η μάχη κατά της διαφθοράς, καθώς και η αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής·
* Εργαστούμε σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, τα μέσα ενημέρωσης, την ακαδημαϊκή κοινότητα και ολόκληρο το οικοσύστημα, για την ανάπτυξη και εφαρμογή υπαρχουσών και καινοτόμων λύσεων που στηρίζουν την ακεραιότητα της ενημέρωσης και προστατεύουν τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, στο πλαίσιο των σχετικών πολυμερών και πολυμετοχικών φορέων, συμπεριλαμβανομένου του Φόρουμ για την Ενημέρωση και τη Δημοκρατία.
**Τα υπογράφοντα την παρούσα Διακήρυξη κράτη:**
Αλβανία, Αρμενία, Αυστραλία, Αυστρία, Βραζιλία, Βουλγαρία, Χιλή, Κροατία, Δανία, Εσθονία, Γαλλία, Γκάνα, Ελλάδα, Ισλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Μολδαβία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σιέρα Λεόνε, Ισπανία, Ελβετία, Ουκρανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Ουρουγουάη.