Αίγυπτος: Κορυφώνονται οι έμμεσες διαπραγματεύσεις για τη Γάζα

Η Ουάσιγκτον, η Άγκυρα και η Ντόχα επιχειρούν να φέρουν την πολυπόθητη κατάπαυση του πυρός – Σχέδιο 20 σημείων από τον Τραμπ στο επίκεντρο των συνομιλιών

Ανώτεροι αξιωματούχοι από τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Κατάρ και την Τουρκία αναμένεται να ενταχθούν σήμερα στις έμμεσες διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη Χαμάς και το Ισραήλ στο Σαρμ ελ Σέιχ, σε μια προσπάθεια να τεθεί τέλος στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. Οι πιέσεις για συμφωνία εντείνονται, καθώς η ανθρωπιστική κρίση βαθαίνει και οι διεθνείς μεσολαβητές αναζητούν ένα σταθερό πλαίσιο εκεχειρίας.

Παρουσία κορυφαίων απεσταλμένων
Σύμφωνα με τη διπλωματία του Κατάρ, ο πρωθυπουργός του εμιράτου, Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν αλ Θάνι, βρίσκεται ήδη στο Σαρμ ελ Σέιχ για να συμμετάσχει αυτοπροσώπως στις συνομιλίες. Από αμερικανικής πλευράς, ο ειδικός απεσταλμένος του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, και ο σύμβουλος και γαμπρός του Τζάρεντ Κούσνερ, αναμένονται επίσης σήμερα στην αιγυπτιακή πόλη, όπως επιβεβαίωσε ο υπουργός Εξωτερικών της Αιγύπτου, Μπαντρ Αμπντελάτι. Στις διαπραγματεύσεις συμμετέχει και τουρκική αντιπροσωπεία υπό τον επικεφαλής της ΜΙΤ, Ιμπραήμ Καλίν, επιβεβαιώνοντας τον ρόλο της Άγκυρας ως ενδιάμεσου με τη Χαμάς.

Το σχέδιο Τραμπ στο τραπέζι
Οι συνομιλίες, που ξεκίνησαν τη Δευτέρα, βασίζονται σε σχέδιο 20 σημείων που προωθεί ο Αμερικανός πρόεδρος. Το σχέδιο προβλέπει κατάπαυση του πυρός, απελευθέρωση των ομήρων και αποφυλάκιση Παλαιστινίων κρατουμένων, σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και αφοπλισμό της Χαμάς. Ο Τραμπ, που μίλησε χθες για «αληθινή πιθανότητα ειρήνης», εκτιμά ότι οι συνθήκες ωρίμασαν για ένα τέλος στις εχθροπραξίες, δύο χρόνια μετά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.

Παρά τις επανειλημμένες μεσολαβήσεις από τις ΗΠΑ, το Κατάρ και την Αίγυπτο, οι προηγούμενες προσπάθειες για μακροχρόνια εκεχειρία –τον Νοέμβριο του 2023 και στις αρχές του 2025– κατέρρευσαν λίγες ημέρες μετά την εφαρμογή τους.

Η θέση της Χαμάς και τα «αγκάθια» της διαπραγμάτευσης
Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι θεωρεί το σχέδιο Τραμπ βάση για συμφωνία, ζητώντας όμως «εγγυήσεις από τον Τραμπ» ότι ο πόλεμος θα τερματιστεί οριστικά. Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της, Χαλίλ αλ Χάγια, που βρίσκεται στην Αίγυπτο, ξεκαθάρισε ότι το κίνημα «δεν εμπιστεύεται» το Ισραήλ και απαιτεί διεθνή εποπτεία για την εφαρμογή της συμφωνίας. Σύμφωνα με πηγές της Χαμάς, η ισραηλινή πλευρά παρουσίασε ήδη τους πρώτους χάρτες για τη σταδιακή απόσυρση των στρατευμάτων, καθώς και το χρονοδιάγραμμα ανταλλαγής ομήρων και κρατουμένων.

Η οργάνωση έχει επίσης ζητήσει την απελευθέρωση του Μαρουάν Μπαργούτι, του πιο γνωστού Παλαιστίνιου ηγέτη που παραμένει φυλακισμένος στο Ισραήλ, ενώ επαναλαμβάνει ότι είναι έτοιμη να απελευθερώσει όλους τους ομήρους υπό τον όρο της «πλήρους αποχώρησης» του ισραηλινού στρατού. Ωστόσο, αποφεύγει να δεσμευθεί στον αφοπλισμό της – ζήτημα που το Ισραήλ θεωρεί αδιαπραγμάτευτο.

Η διπλή ρητορική Νετανιάχου
Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου επιμένει πως στηρίζει το σχέδιο Τραμπ, αλλά δηλώνει παράλληλα ότι ο ισραηλινός στρατός θα παραμείνει «στο μεγαλύτερο μέρος» της Λωρίδας της Γάζας μέχρι να διασφαλιστεί η εξουδετέρωση της Χαμάς. Στη χθεσινή του δήλωση, την ημέρα της δεύτερης επετείου της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, δεσμεύθηκε εκ νέου ότι το Ισραήλ θα επιτύχει «όλους τους στόχους του πολέμου», συμπεριλαμβανομένης της «καταστροφής της εξουσίας της Χαμάς».

Ανθρωπιστικός εφιάλτης χωρίς τέλος
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, τουλάχιστον 67.160 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στη Γάζα από την έναρξη των ισραηλινών επιχειρήσεων, οι περισσότεροι άμαχοι – απολογισμός που θεωρεί αξιόπιστο και ο ΟΗΕ. Από την ισραηλινή πλευρά, 1.219 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, ενώ 47 όμηροι παραμένουν ακόμη στη Γάζα, με τους 25 από αυτούς να θεωρούνται νεκροί.

Ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών έχει κηρύξει κατάσταση λιμού σε περιοχές της Γάζας, ενώ ανεξάρτητοι ερευνητές του κατηγορούν το Ισραήλ για γενοκτονία — κατηγορίες που το Τελ Αβίβ απορρίπτει. Στην πράξη, οι διαπραγματεύσεις στο Σαρμ ελ Σέιχ δεν στοχεύουν μόνο σε μια πολιτική συμφωνία, αλλά και σε μια ανάσα για έναν πληθυσμό που ζει υπό ασφυκτικό αποκλεισμό επί δύο χρόνια.

Η λεπτή ισορροπία της διπλωματίας
Η συμμετοχή των ΗΠΑ, του Κατάρ και της Τουρκίας αναδεικνύει τη γεωπολιτική βαρύτητα της κρίσης. Η Ντόχα φιλοξενεί ηγετικά στελέχη της Χαμάς αλλά και την ισχυρότερη αμερικανική βάση στη Μέση Ανατολή, λειτουργώντας ως κρίσιμος ενδιάμεσος. Η Ουάσιγκτον, από την πλευρά της, προσπαθεί να επιβάλει μια ειρηνευτική λύση που θα δώσει πολιτικό κεφάλαιο στον Τραμπ, ενώ η Άγκυρα επανεμφανίζεται ως παράγοντας επιρροής στον μουσουλμανικό κόσμο.

Παρά τα αντικρουόμενα συμφέροντα, όλοι οι μεσολαβητές φαίνεται να συγκλίνουν σε έναν στόχο: να δοθεί ένα τέλος σε έναν πόλεμο που έχει ήδη στοιχίσει δεκάδες χιλιάδες ζωές και απειλεί να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Το ερώτημα που μένει να απαντηθεί είναι αν η «αληθινή πιθανότητα ειρήνης» που επικαλείται ο Τραμπ μπορεί να γίνει πράξη μέσα από ένα τραπέζι γεμάτο αντιθέσεις, καχυποψία και αίμα.

• Χατζηδάκης: «Με σοβαρότητα και σεμνότητα, προχωρούμε τις μεταρρυθμίσεις» – Αιχμές για Τσίπρα και λαϊκισμό
• Αίγυπτος: Κορυφώνονται οι έμμεσες διαπραγματεύσεις για τη Γάζα
• ΔΕΗ και Euroleague συνεχίζουν μαζί για 2η χρονιά
• Η (βιβλιο-)”φιλική” συνύπαρξη του νυν με τους πρώην πρωθυπουργούς και το πολιτικό της βάρος
• Αγωγή-σοκ για το έγκλημα των Τεμπών: Στο εδώλιο οι Bayer, Siemens, ΟΣΕ και Hellenic Train