Αναταράξεις στο παγκόσμιο εμπόριο φέρνει νέο διάταγμα του προέδρου των ΗΠΑ. Διπλωματικές εντάσεις, αντιποίνων πολιτική και ανοιχτό μέτωπο με τη Δικαιοσύνη.
Νέο εκτελεστικό διάταγμα με φόντο τις αμερικανικές εκλογές
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε νέο εκτελεστικό διάταγμα που επιβάλλει δραστικά αυξημένους τελωνειακούς δασμούς σε δεκάδες χώρες, προαναγγέλλοντας ουσιαστικά μια νέα περίοδο εμπορικού προστατευτισμού. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, το μέτρο αποσκοπεί στην «αναδόμηση του παγκόσμιου εμπορίου προς όφελος των Αμερικανών εργαζομένων», αν και οι οικονομολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για πληθωριστικές πιέσεις και νέα εμπόδια στην οικονομική ανάκαμψη.
Οι δασμοί θα τεθούν σε εφαρμογή την 7η Αυγούστου – με μία εβδομάδα καθυστέρηση σε σχέση με τον αρχικό προγραμματισμό – δίνοντας μικρό χρονικό περιθώριο σε κυβερνήσεις και εταιρείες να προετοιμαστούν.
Διπλωματικές διακρίσεις και απρόβλεπτες εξαιρέσεις
Η νέα δασμολογική πολιτική του Τραμπ δεν εφαρμόζεται ομοιόμορφα. Οι χώρες που είχαν συνάψει συμφωνίες με την Ουάσιγκτον πριν από την ανακοίνωση του μέτρου υπόκεινται σε δασμούς ύψους 15% – μεταξύ αυτών η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία και η Νότια Κορέα. Η Βρετανία θα επιβαρυνθεί με δασμούς 10%, ενώ ο Καναδάς, παρά τη συμμετοχή του στη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου USMCA, θα δει τους δασμούς σε εξαγόμενα προϊόντα του να αυξάνονται από το 25% στο 35%.
Ο μόνος «κερδισμένος» της πρώτης φάσης φαίνεται να είναι το Μεξικό, που εξασφάλισε 90ήμερη αναστολή αύξησης των δασμών στα προϊόντα του, εντός και εκτός USMCA.
Η λογική των αντιποίνων και οι γεωπολιτικές σκοπιμότητες
Σε αρκετές περιπτώσεις, οι νέοι δασμοί αποκτούν έντονο πολιτικό χαρακτήρα. Ο Καναδάς τιμωρείται, σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, επειδή «δεν συνεργάστηκε» για τη μείωση της ροής φαιντανύλης προς τις ΗΠΑ και επειδή «έλαβε μέτρα αντιποίνων» κατά αμερικανικών προϊόντων.
Η Βραζιλία, σύμμαχος του Τραμπ επί ημερών Μπολσονάρου, αντιμετωπίζει δασμούς 50% ως «αντίποινα» για τη δίκη του ακροδεξιού πρώην προέδρου της με την κατηγορία της απόπειρας πραξικοπήματος.
Η Ινδία, από την άλλη, τιμωρείται για τις αγορές ρωσικού πετρελαίου με δασμούς 25%, οι οποίοι πιθανόν να ενισχυθούν στο μέλλον με πρόσθετες «ποινές».
Δασμοί έως 41% για όσες δεν «συνεργάστηκαν»
Για τις χώρες που δεν υπέγραψαν εμπορικές συμφωνίες, οι δασμοί θα κυμαίνονται από 10% (ως κατώτατο όριο) έως και 41%, όπως στην περίπτωση της Συρίας. Σε «μαύρη λίστα» φαίνεται να μπαίνουν επίσης η Νότια Αφρική (30%), η Σερβία (35%) και η Ελβετία (39%), με τις εξηγήσεις της Ουάσιγκτον να παραμένουν γενικόλογες.
Η κατάσταση προκαλεί ιδιαίτερη ανησυχία σε πολυεθνικές εταιρείες που εξάγουν μεγάλο όγκο προϊόντων προς τις ΗΠΑ. Ενδεικτικά, η Apple ανακοίνωσε ότι το νέο πακέτο δασμών θα επιβαρύνει το λειτουργικό της κόστος κατά 1,1 δισ. ευρώ στο τρέχον τρίμηνο.
Συνταγματικό μέτωπο: Προσφυγή για υπέρβαση εξουσίας
Την ίδια ώρα, ένα ακόμη μέτωπο ανοίγει για τον Ντόναλντ Τραμπ εντός των ΗΠΑ. Ομοσπονδιακό εφετείο στην Ουάσιγκτον άρχισε να εξετάζει προσφυγή που κατατέθηκε από συμμαχία μικρομεσαίων επιχειρήσεων και πολιτειών, οι οποίες υποστηρίζουν ότι ο πρώην πρόεδρος υπερέβη τις εξουσίες του επιβάλλοντας «καθολικούς δασμούς» χωρίς έγκριση του Κογκρέσου. Οι ενάγοντες υποστηρίζουν πως πρόκειται για «ιδιοποίηση εξουσιών του Κογκρέσου» – κάτι «άνευ προηγουμένου εδώ και 200 χρόνια», όπως τόνισε ο νομικός τους εκπρόσωπος.
Ο Λευκός Οίκος, από την πλευρά του, έχει καταστήσει σαφές πως θα προσφύγει στο Ανώτατο Δικαστήριο, εάν υπάρξει δυσμενής απόφαση.
Οικονομικοί κραδασμοί και προεκλογικά στοιχήματα
Παρά τη ρητορική περί «αμερικανικής ανάκαμψης», η οικονομική επίπτωση των δασμών προκαλεί προβληματισμό. Ο πληθωρισμός – που έφτασε στο 2,6% τον Ιούνιο – αναμένεται να δεχθεί νέα ώθηση, ενώ αναλυτές προειδοποιούν ότι η ανάπτυξη της αμερικανικής οικονομίας ενδέχεται να επιβραδυνθεί.
Ωστόσο, για τον Τραμπ, η κίνηση αυτή εντάσσεται σε μια ευρύτερη στρατηγική εσωτερικής συσπείρωσης, στηριγμένη στον εθνικισμό και την προστασία της εγχώριας παραγωγής – μια γραμμή που είχε υιοθετήσει και κατά την πρώτη του θητεία.
Το ερώτημα πλέον είναι αν η στρατηγική αυτή μπορεί να κερδίσει πάλι την εμπιστοσύνη των Αμερικανών.
Δασμοί Τραμπ: H λίστα όπως την παραθέτει το Bloomberg

- Βάραγγοι: Πολεμιστές, προστάτες και τυχοδιώκτες
- Επαναπατρισμός 86 ελληνικών αρχαιοτήτων από ιδιώτη συλλέκτη
- Η Παλαιστινιακή σημαία υψώθηκε στο Λονδίνο μετά την αναγνώριση από τη Βρετανία
- Βήμα-βήμα η διαδικασία για την επιστροφή ενοικίου – Καταβολή έως τέλος Νοεμβρίου
- Φήμες για δηλητηρίαση του Μπασάρ αλ Άσαντ στη Μόσχα