Ο πρώην υπουργός Εργασίας των ΗΠΑ μιλά για τα λάθη της γενιάς του, την άνοδο του Τραμπ και το τί σημαίνει να αγωνίζεσαι ενάντια στην ανισότητα σήμερα.
Για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες, ο Ρόμπερτ Ράιχ προειδοποιεί για τη ραγδαία αύξηση της ανισότητας στην Αμερική. Το έκανε ως μέλος τριών προεδρικών διοικήσεων, συμπεριλαμβανομένης της θητείας του ως υπουργός Εργασίας υπό τον Μπιλ Κλίντον. Το έκανε επίσης ως καταξιωμένος καθηγητής στα Πανεπιστήμια Berkeley, Brandeis και Harvard. Σήμερα, το συνεχίζει διαδικτυακά, έχοντας εξελιχθεί σε έναν απρόσμενο σταρ των νέων μέσων, με εκατομμύρια αφοσιωμένους ακολούθους σε Substack, TikTok και Instagram.
Σε όλη αυτή την πορεία, το μήνυμά του παραμένει σταθερό: η ανισότητα — είτε οικονομική, φυλετική είτε πολιτική — διαβρώνει την κοινωνική εμπιστοσύνη, αποδυναμώνει την πίστη στη δημοκρατία και ανοίγει τον δρόμο για δημαγωγούς.
Η τρέχουσα πολιτική συγκυρία και το χάσμα
Για αυτόν τον λόγο θέλησα να συζητήσω με τον Ράιχ για τη σημερινή πολιτική στιγμή, που χαρακτηρίζεται τόσο από τη διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα σε όσους έχουν και όσους δεν έχουν, όσο και από την αυξανόμενη αντίσταση σε αυτή την τάση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η οικονομικά λαϊκιστική ρητορική κάποιων Ρεπουμπλικανών όπως ο Τζος Χόλεϊ, αλλά και η άνοδος νέων, χαρισματικών πολιτικών που εστιάζουν στην εισοδηματική ανισότητα, όπως οι δημοκρατικοί σοσιαλιστές Αλεξάντρια Οκάσιο-Κορτέζ και Ζόραν Μάμντανι, ο οποίος κέρδισε πρόσφατα τις δημοτικές εκλογές των Δημοκρατικών στη Νέα Υόρκη λίγες μέρες μετά τη συνομιλία μας με τον Ράιχ.
Ήθελα όμως να μιλήσω στον Ράιχ και για το προσωπικό του σημείο καμπής. Πρόσφατα αποσύρθηκε από τη διδασκαλία μετά από πάνω από 40 χρόνια. Μάλιστα, η προετοιμασία της τελευταίας του διάλεξης αποτελεί το θέμα του ντοκιμαντέρ «The Last Class», που προβάλλεται αυτή την περίοδο στους κινηματογράφους. Παράλληλα, ετοιμάζει τα απομνημονεύματά του με τίτλο «Coming Up Short», τα οποία θα κυκλοφορήσουν στις 5 Αυγούστου. Στο βιβλίο αυτό — όπως και στη συζήτησή μας — κάνει έναν απολογισμό των πολιτικών αποτυχιών της γενιάς των baby boomers, της ανόδου μιας κουλτούρας σκληρότητας και εκφοβισμού και εξηγεί γιατί οι Δημοκρατικοί δεν κατάφεραν να αγγίξουν τους Αμερικανούς που παλεύουν καθημερινά.
Απολογισμός μιας γενιάς – Τι πήγε στραβά;
Ο τίτλος των απομνημονευμάτων σας αποτελεί λογοπαίγνιο σχετικά με το ύψος σας, αλλά αναφέρεται επίσης στο επιχείρημά σας ότι η γενιά σας απέτυχε να ενισχύσει τη δημοκρατία, να μειώσει την οικονομική ανισότητα και γενικότερα να συγκρατήσει «τους νταήδες». Τι πήγε στραβά; «Πήραμε ως δεδομένο όσα μας κληροδότησαν οι γονείς και οι παππούδες μας», απαντά ο Ράιχ. «Γεννήθηκα το 1946, όπως οι Τζορτζ Μπους ο νεότερος, Μπιλ Κλίντον και Ντόναλντ Τραμπ. Η λεγόμενη ‘μεγαλύτερη γενιά’ μάς χάρισε όχι μόνο ειρήνη και ευημερία αλλά και τη μεγαλύτερη μεσαία τάξη που είχε δει ποτέ ο κόσμος. Αυτό που προσπαθώ να καταλάβω είναι πώς φτάσαμε στον Ντόναλντ Τραμπ. Ο Τραμπ είναι το αποτέλεσμα — όχι η αιτία — αυτού που ζούμε σήμερα. Είναι η κορύφωση τουλάχιστον 50 χρόνων μιας συγκεκριμένης αμέλειας. Και το λέω πολύ προσωπικά, γιατί ήμουν μέρος αυτής της αποτυχίας. Είναι ένας βαθιά προσωπικός απολογισμός».
Διαβάστε το αρχικό άρθρο στους NYT.