NewsEdit Η πρόσφατη συμφωνία Τουρκίας–Ηνωμένου Βασιλείου για την αγορά μαχητικών Eurofighter Typhoon επαναφέρει στο προσκήνιο το διαχρονικό ερώτημα: αλλάζει κάτι στους συσχετισμούς ισχύος στην περιοχή;
Ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Κωνσταντίνος Φίλης, μιλώντας στο Πρώτο Πρόγραμμα της ΕΡΑ, καθησυχάζει όσους ανησυχούν για μια αλλαγή των ισορροπιών, υπογραμμίζοντας πως «η Ελλάδα διατηρεί την αεροπορική της υπεροχή».
Οι χρόνοι δείχνουν ισορροπία
Όπως εξηγεί ο κ. Φίλης, οι παραδόσεις των Eurofighter στην Τουρκία θα συμπέσουν χρονικά με την άφιξη των F-35 στην Ελλάδα. «Άρα πρακτικά, δεν αλλάζει κάτι ουσιαστικό. Η Ελλάδα θα συνεχίσει να προηγείται τεχνολογικά», σημειώνει.
Η πρώτη ευρωπαϊκή αγορά της Τουρκίας
Η συμφωνία όμως δεν είναι αμελητέα. Είναι η πρώτη φορά που η Τουρκία προχωρά σε αγορά ευρωπαϊκών μαχητικών αεροσκαφών. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Φίλη, καταδεικνύει μια νέα φάση στη στρατηγική της Άγκυρας, η οποία εμβαθύνει τις σχέσεις της με το Ηνωμένο Βασίλειο μετά το Brexit, αξιοποιώντας τις γεωπολιτικές «γκρίζες ζώνες» προς όφελός της.
Οι Ευρωπαίοι «κατανοούν» αλλά δεν αντιδρούν
Το κρίσιμο, όπως τονίζει ο ίδιος, είναι ότι οι ευρωπαϊκοί εταίροι δεν δείχνουν να συμμερίζονται τις ελληνικές ανησυχίες για τον τουρκικό αναθεωρητισμό. Παρά τις προκλήσεις –το casus belli, οι παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ, το τουρκολιβυκό σύμφωνο– η Τουρκία προσεγγίζεται πλέον από τους Ευρωπαίους περισσότερο ως εταίρος παρά ως ταραξίας.
«Τους εξηγούμε τις απειλές που αντιμετωπίζουμε, αλλά η απάντηση είναι έμμεσα “δεν μας αφορά”», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φίλης. Η Άγκυρα παρουσιάζεται ως σταθεροποιητική δύναμη για την ευρωπαϊκή ασφάλεια, λόγω της στάσης της στην Ουκρανία, των σχέσεών της με τη Ρωσία και της ικανότητάς της να παίζει τον ρόλο του διαμεσολαβητή.
Δημόσια διπλωματία: η μόνη διέξοδος
Ο καθηγητής επισημαίνει ότι η Ελλάδα οφείλει να εντείνει τη δημόσια διπλωματία της για να καταστήσει σαφές στους συμμάχους της ότι η Τουρκία δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά στάση. «Από το “θα έρθουμε μια νύχτα ξαφνικά” περάσαμε στη ρητορική της αποκλιμάκωσης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο πυρήνας του τουρκικού αναθεωρητισμού έχει αλλάξει», υπογραμμίζει.
Το διπλό παιχνίδι της Άγκυρας
Η Τουρκία, σύμφωνα με τον κ. Φίλη, παίζει σε πολλά ταμπλό. Έχει αποκαταστήσει τις σχέσεις της με την Αίγυπτο, κρατά επιφυλακτική στάση έναντι του Ισραήλ και προβάλλεται διεθνώς ως ουδέτερη δύναμη. «Είναι ενοχλητικό ότι ανταμείβεται για στάσεις που δεν ευθυγραμμίζονται με τη Δύση. Αλλά αυτό δεν συνέβη χωρίς κόστος. Η Τουρκία έχασε τα F-35, έχασε επιρροή, είχε επιπτώσεις. Απλώς, επέμεινε στη στρατηγική της και αυτή απέδωσε σε βάθος χρόνου», σημειώνει.
Η ανάγκη για πολυεπίπεδη ελληνική στρατηγική
Η Ελλάδα, καταλήγει ο κ. Φίλης, οφείλει να προσεγγίζει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις με στρατηγική βάθους, χτίζοντας συμμαχίες, ενισχύοντας την αποτρεπτική ισχύ της και διατηρώντας σταθερές γραμμές επικοινωνίας με εταίρους. «Δεν είναι όλα μαύρα ή άσπρα. Δεν υπάρχει τέλεια πολιτική. Αλλά χρειαζόμαστε μια σταθερή, ευέλικτη και μακροπρόθεσμη προσέγγιση».
Η συμφωνία Τουρκίας–Βρετανίας για τα Eurofighter είναι ένα κομμάτι ενός πολύπλοκου γεωπολιτικού παζλ. Η Ελλάδα διατηρεί το στρατηγικό πλεονέκτημα, αλλά καλείται να μείνει σε εγρήγορση. Η διπλωματία και η ισχυρή αποτροπή παραμένουν οι κύριες άμυνες σε ένα περιβάλλον γεωπολιτικής ρευστότητας.
- Algospeak: Η νέα γλώσσα του ίντερνετ απέναντι στη λογοκρισία του αλγόριθμου
- Ιαματικός τουρισμός στην Ελλάδα: Πολιτιστικές πρακτικές και οικονομικές ευκαιρίες
- Κωνσταντίνος Φίλης: Προβληματισμός από τη νέα συμφωνία Τουρκίας–Βρετανίας για τα Eurofighter
- Η Τήνος ξαναϋφαίνει την ιστορία της: Η παραδοσιακή τέχνη του αργαλειού επιστρέφει δυναμικά μέσα από την έκθεση «Στα βήματά τους…127 χρόνια μετά»
- Σκάνδαλο ΟΠΕΚΕΠΕ: Από τα συγχαρητήρια στην αποπομπή – Στη δημοσιότητα επιστολές Σημανδράκου