Σφοδρές αντιδράσεις για τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ κατά της Ελλάδας

Η Λιβύη προχώρησε σε ρηματική διακοίνωση προς τον ΟΗΕ, με την οποία αμφισβητεί ευθέως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) νότια και δυτικά της Κρήτης.

Στο επίμαχο έγγραφο, η Τρίπολη κατηγορεί την Ελλάδα για παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου και καλεί τη διεθνή κοινότητα να διασφαλίσει την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή, αποτρέποντας ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κλιμάκωση.

Η ρηματική διακοίνωση βασίζεται στο παράνομο, κατά την ελληνική πλευρά, Τουρκολιβυκό Μνημόνιο του 2019, το οποίο η Λιβύη επικαλείται για να διεκδικήσει θαλάσσια δικαιώματα σε βάρος της ελληνικής ΑΟΖ, ακόμα και νότια της Κρήτης, όπου έχουν ήδη παραχωρηθεί άδειες έρευνας σε αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς.

Η απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης και οι διπλωματικές αντιδράσεις

Διπλωματικές πηγές της Αθήνας χαρακτηρίζουν τη λιβυκή ενέργεια ως επανάληψη ήδη γνωστών θέσεων, χωρίς να προσθέτει κάτι νέο στην επιχειρηματολογία της Ελλάδας. Η ελληνική πλευρά απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε ενέργεια που βασίζεται σε ανυπόστατες συμφωνίες και τονίζει την ετοιμότητά της να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις βάσει του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.

Κριτική από την αντιπολίτευση

Το ΠΑΣΟΚ, δια του τομεάρχη εξωτερικών, Δημήτρη Μάντζου, κάνει λόγο για συντονισμένη τουρκολιβυκή προκλητικότητα, κάτι για το οποίο «η κυβέρνηση οφείλει αφενός να μην απόσχει από την ενάσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, αφετέρου να απαντήσει άμεσα και αποφασιστικά στη νέα αυτή πρόκληση, αποτρέποντας νέα “παιχνίδια επί χάρτου” είτε από την Τρίπολη είτε από τη Βεγγάζη, η οποία πρόσφατα εμφανίζεται φιλική προς τις τουρκικές θέσεις.

Αναλυτικά η δήλωση του κ. Μάντζου

Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης, που έχει υποβληθεί από τις 20 Ιουνίου 2025 στον ΟΗΕ, συνιστά πράξη επίσημης επιβεβαίωσης της επίμονης και συντονισμένης τουρκολιβυκής προκλητικότητας.

Δυστυχώς για τα εθνικά μας συμφέροντα, η Κυβέρνηση της Τρίπολης δεν φαίνεται να «σέβεται τη μέση γραμμή», όπως αρχικά εμφανιζόταν από την Ελληνική Κυβέρνηση, αλλά αντιθέτως, να αμφισβητεί ευθέως τα εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας, σε εφαρμογή του διεθνούς δικαίου.

Αντίθετα σε όσα υποστηρίζει η Κυβέρνηση της Τρίπολης, το τουρκολιβυκό «μνημόνιο» που υπογράφηκε το 2019, είναι άκυρο και ανυπόστατο άρα δεν παράγει έννομες συνέπειες, πολλώ δε μάλλον στο επίπεδο των Ηνωμένων Εθνών, του θεματοφύλακα της Σύμβασης του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας που εν προκειμένω απροκάλυπτα παραβιάζεται.

Η Ελληνική Κυβέρνηση οφείλει αφενός να μην απόσχει από την ενάσκηση των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην περιοχή της δυνητικής ελληνικής ΑΟΖ, αφετέρου να απαντήσει άμεσα και αποφασιστικά στη νέα αυτή πρόκληση, αποτρέποντας νέα «παιχνίδια επί χάρτου» είτε από την Τρίπολη είτε από τη Βεγγάζη, η οποία πρόσφατα εμφανίζεται φιλική προς τις τουρκικές θέσεις.

Ο ΣΥΡΙΖΑ σε ανακοίνωσή του κάνει λόγο για ακόμη ένα φιάσκο στην εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, επισημαίνοντας πως η στάση τη φανερώνει υποχώρηση της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την κυριαρχία της και την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ κατηγορεί ευθέως τον πρωθυπουργό για απουσία εθνικής στρατηγικής αλλά κα για επικίνδυνη ΙΧ εξωτερική πολιτική.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΣΥΡΙΖΑ

Το έλλειμμα σαφούς, συνεκτικής εθνικής στρατηγικής της ΙΧ εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, το οποίο συστηματικά καταγγέλλει ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ, πολλαπλασιάζει τις αστοχίες και τις ήττες της χώρας μας, με το ένα φιάσκο να διαδέχεται το άλλο, σηματοδοτώντας συρρίκνωση του διεθνούς αποτυπώματος της χώρας. Και παράλληλα – σε αντίθεση με ό,τι, ψευδώς επαίρεται το ΥΠΕΞ -, φανερώνει υποχώρηση της Ελλάδας σε ό,τι αφορά την κυριαρχία της και την άσκηση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων: είτε έναντι της Λιβύης είτε έναντι της Τουρκίας…

Η περίπτωση της τελευταίας Ρηματικής Διακοίνωσης της Λιβύης στον ΟΗΕ αποδεικνύει, φευ, του λόγου το αληθές.

Η Λιβύη, που πλέον κινείται στη σφαίρα επιρροής της Τουρκίας, απορρίπτει επισήμως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα, δυτικά αλλά πλέον και νότια της Κρήτης, διατυπώνοντας σαφή διεκδίκηση σε βάρος της χώρας μας στη βάση του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου, εξαφανίζοντας την ελληνική ΑΟΖ νότια της Κρήτης. Παράλληλα κατηγορεί προκλητικά την… Ελλάδα για παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη είναι υπόλογη απέναντι στον ελληνικό λαό.

Θα συνεχίσει να πορεύεται χωρίς εθνική στρατηγική σε έναν πολυπολικό κόσμο με δραστικές ανακατατάξεις και νέες συμμαχίες, εκθέτοντας τη χώρα σε απειλές κατά της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων, εργαλειοποιώντας παράλληλα το μεταναστευτικό – προσφυγικό ζήτημα προς άγραν ακροδεξιών ψήφων; Θα αρθεί επιτέλους στο ύψος των περιστάσεων που απαιτούν ενεργητική, πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, που ασκούσε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, με την Αθήνα πόλο πρωτοβουλιών ειρήνης και συνεργασίας; Ή θα συνεχίσει τη σημερινή επικίνδυνη ΙΧ εξωτερική πολιτική με την κλιμακούμενη περιθωριοποίηση της Ελλάδας και ό,τι αρνητικό συνεπάγεται αυτό για τη χώρα μας;

Κόλαφος ήταν και η ανακοίνωση του ΚΚΕ το οποίο αναφέρει πως η ενέργεια της Λιβύης εκθέτει για ακόμη μια φορά την κυβέρνηση της ΝΔ, ενώ λοιδορεί τη κυβερνητική ρητορική για τη διασφάλιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων από την παραχώρηση των οικοπέδων στους αμερικανικούς ενεργειακούς κολοσσούς.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του ΚΚΕ

Η υποβολή εκ μέρους του καθεστώτος της Λιβύης Ρηματικής Διακοίνωσης στον ΟΗΕ κατά της Ελλάδας, στη βάση του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου, εκθέτει για μια ακόμη φορά την κυβέρνηση της ΝΔ και τον εφησυχασμό που καλλιεργούσε ότι δήθεν η Λιβύη, με τη χάραξη των δικών της οικοπέδων, δεν στρέφεται κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας. Για μια ακόμη φορά διαψεύδονται όλοι εκείνοι που μιλούσαν για δήθεν διασφάλιση των ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, ποντάροντας στην εμπλοκή αμερικανικών μονοπωλίων στις εξορύξεις και παραγνωρίζοντας τόσο το πλαίσιο των αντιθέσεων και των ανταγωνισμών στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, που οξύνονται το τελευταίο διάστημα, όσο και τις σχέσεις που ανέπτυξε η Τουρκία με το καθεστώς της Τρίπολης. Στο πλαίσιο αυτό το καθεστώς της Λιβύης εργαλειοποιεί τα προσφυγικά ρεύματα, όπως άλλωστε κάνει και η κυβέρνηση της ΝΔ με βάση τις αντιδραστικές και αδιέξοδες πολιτικές της ΕΕ. Υπενθυμίζουμε ότι η σημερινή χαοτική κατάσταση στη Λιβύη προέκυψε μετά από τη στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ το 2011, με την ολόπλευρη στήριξη της τότε κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ και τη σύμπλευση και των άλλων κομμάτων του ευρωατλαντισμού, ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ κ.λπ. Όπως ακριβώς έγινε πρόσφατα και στην περίπτωση της Συρίας με τη στήριξη της πτώσης της κυβέρνησης Άσαντ από τους τρομοκράτες τζιχαντιστές. Αποδεικνύεται για μια ακόμη φορά ότι η συμμετοχή της Ελλάδας στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς -και μάλιστα με ρόλο σημαιοφόρου- σε καμία περίπτωση δεν συνεπάγεται κατοχύρωση των κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά ευθεία υπονόμευσή τους.

Η Νέα Αριστερά επισημαίνει πως η κυβέρνηση Μητσοτάκη βρίσκεται πίσω από τις εξελίξείς κατηγορώντας την κυβέρνηση για σπασμωδική διπλωματία χωρίς βάθος, συνέπεια και κυρίως χωρίς προοπτική.

Στην συνέχεια τονίζει ότι η Ελλάδα πρέπει να μην λειτουργεί ως περιφερειακός εργολάβος των ισχυρών αλλά ως δημοκρατική δύναμη ειρήνης.

Αναλυτικά η ανακοίνωση της Νέας Αριστεράς

Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ξανά πίσω από τις εξελίξεις.

Τον Νοέμβριο του 2019, η κυβέρνηση Μητσοτάκη πιάστηκε στον ύπνο με την υπογραφή του παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Σήμερα, σχεδόν έξι χρόνια μετά, η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης προς τον ΟΗΕ όχι μόνο επιβεβαιώνει τη συνέχιση της γραμμής που χαράχθηκε τότε από την Τρίπολη, αλλά υπογραμμίζει και την πλήρη απουσία αποτελεσματικής ελληνικής στρατηγικής. Για έξι συνεχή χρόνια η κυβέρνηση Μητσοτάκη δεν κατάφερε να οικοδομήσει ουσιαστικές σχέσεις με τη Λιβύη – ούτε με την Τρίπολη, ούτε με τη Βεγγάζη. Παρά τα επικοινωνιακά πυροτεχνήματα και τις μεγαλοστομίες προς το ακροδεξιό ακροατήριο, η ελληνική εξωτερική πολιτική συνεχίζει να κινείται με όρους σπασμωδικής διπλωματίας, χωρίς βάθος, χωρίς συνέπεια και κυρίως χωρίς προοπτική.

Η Νέα Αριστερά επιμένει σε μια διαφορετική εξωτερική πολιτική:

Ενεργή πολιτική ειρήνης και συνεργασίας, με πυξίδα το διεθνές δίκαιο και τη πολυμέρεια, όχι την τυφλή στοίχιση σε ηγεμονικά σχέδια ή γεωστρατηγικές ψευδαισθήσεις.
Διπλωματία των λαών και των θεσμών, όχι των συμφερόντων και των εξοπλισμών. Μόνο μια στρατηγική εμπιστοσύνης, θεσμικού διαλόγου και εξωστρεφών συμμαχιών, μπορεί να αποτελέσει τον πυλώνα μιας σταθερής πολιτικής ειρήνης στη Μεσόγειο.
Ανασυγκρότηση της πολιτικής προς τη Βόρεια Αφρική και τον Αραβικό με την αποδέσμευση από τη λογική των προσωρινών “φίλων” και επιστροφή στην παραδοσιακή, πολυδιάστατη ελληνική διπλωματία, που είχε ως επίκεντρο την ειρηνική επίλυση διαφορών, τον σεβασμό των αποφάσεων του ΟΗΕ, την εμπέδωση σταθερών σχέσεων με όλες τις περιφερειακές χώρες. Οι συμμαχίες που βασίζονται σε στιγμιαίες απειλές καταρρέουν όταν εκλείψει ο εξωτερικός “άλλος”, κι αυτό αποδείχθηκε στην περίπτωση του Χαφτάρ.

Η Ελλάδα οφείλει να επανατοποθετήσει τη στρατηγική της όχι ως κράτος -φρούριο ούτε ως περιφερειακός υπεργολάβος των ισχυρών. Το μοντέλο αυτό δοκιμάστηκε από την κυβέρνηση Μητσοτάκη και απέτυχε παταγωδώς. Η Ελλάδα οφείλει να λειτουργεί ως δημοκρατική δύναμη ειρήνης, με σταθερή προσήλωση στο διεθνές δίκαιο, τις αρχές της συνεργασίας και της ισότητας. Η σημερινή συγκυρία επιτάσσει στρατηγική αναθεώρηση, θεσμική εμβάθυνση και πολιτικό θάρρος.

Η Νέα Αριστερά θα συνεχίσει να εργάζεται για μια ελληνική εξωτερική πολιτική με αξίες, όραμα και συνοχή.

Το Κίνημα Δημοκρατίας με τη σειρά του κάλεσε την κυβέρνηση να απαντήσει άμεσα με επίσημη κατάθεση αντίρρησης (counter-memorandum) στον ΟΗΕ, με πλήρη χαρτογραφική και νομική τεκμηρίωση, καθώς και να ασκήσει πίεση στην ΕΕ για επιβολή κυρώσεων στη Λιβύη, μεταξύ άλλων.

Αναλυτικά η ανακοίνωση του Κινήματος Δημοκρατίας

Κάθε μέρα απραξίας είναι μια ακόμη ήττα. Η ελληνική πολιτεία δεν έχει την πολυτέλεια της σιωπής ή της καθυστέρησης, όταν αμφισβητείται ευθέως η κυριαρχία της.

Η ρηματική διακοίνωση που απέστειλε η Λιβύη προς τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών, με την οποία αμφισβητεί απροκάλυπτα τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα για την οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) νότια και δυτικά της Κρήτης, συνιστά κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και ευθεία πρόκληση κατά της εθνικής μας κυριαρχίας.

Η Ελλάδα έχει ορίσει τεκμηριωμένα τις συντεταγμένες της ΑΟΖ της βάσει της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), την οποία η Λιβύη δεν έχει κυρώσει. Το γεγονός ότι μια χώρα χωρίς σταθερή και ενιαία κυβέρνηση, με εσωτερικές διασπάσεις, χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση και διεθνή αναγνώριση, επιλέγει να καταθέτει μονομερείς αιτιάσεις στον ΟΗΕ, δεν είναι απλώς απαράδεκτο — είναι επικίνδυνα αποσταθεροποιητικό.

Η ρηματική διακοίνωση της Λιβύης (A/79/860/3.7.2025) δεν μπορεί και δεν πρέπει να μείνει αναπάντητη.

Καλούμε την ελληνική κυβέρνηση να προβεί άμεσα:

σε επίσημη κατάθεση αντίρρησης (counter-memorandum) στον ΟΗΕ, με πλήρη χαρτογραφική και νομική τεκμηρίωση,
σε άμεση ενημέρωση όλων των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας και των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης,
σε αίτημα προς την Ε.Ε. για επιβολή οικονομικών κυρώσεων κατά της Λιβύης, που αμφισβητεί και διεκδικεί θαλάσσια κυριαρχικά δικαιώματα ευρωπαϊκής χώρας,
σε άμεση οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου, ώστε να κλείσει κάθε παράθυρο αμφισβήτησης τρίτων σε ελληνικά δικαιώματα,
και, τέλος, σε περίπτωση συνέχισης της λιβυκής προκλητικότητας, σε ενεργοποίηση της διαδικασίας παραπομπής στη Χάγη, αποκλειστικά ως προς τη διαφορά με τη Λιβύη, προκειμένου να καταδειχθεί με σαφήνεια ποια χώρα σέβεται και ποια παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Το Κίνημα Δημοκρατίας τάσσεται σταθερά υπέρ της ειρήνης, του διαλόγου και της διεθνούς νομιμότητας.

Όμως, δεν πρόκειται να σιωπήσουμε όταν διακυβεύεται η κυριαρχία της χώρας μας.

Η προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων είναι αδιαπραγμάτευτη.