Με επίσημη Ρηματική Διακοίνωση προς τον ΟΗΕ, η Λιβύη αμφισβητεί για πρώτη φορά ευθέως τη μέση γραμμή που έχει ορίσει η Ελλάδα για την οριοθέτηση των θαλάσσιων οικοπέδων νότια και δυτικά της Κρήτης, επικαλούμενη το παράνομο Τουρκολιβυκό Μνημόνιο και θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ελληνική ΑΟΖ στην περιοχή.
Στις 20 Ιουνίου 2025, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον ΟΗΕ κατέθεσε ρηματική διακοίνωση προς τον Γενικό Γραμματέα, η οποία δημοσιεύθηκε στις 3 Ιουλίου. Σε αυτήν, η Λιβύη εκφράζει «βαθιά ανησυχία» για τον διεθνή διαγωνισμό που ανακοίνωσε η Ελλάδα για παραχώρηση αδειών υδρογονανθράκων σε περιοχές νότια της Κρήτης, περιοχές που χαρακτηρίζει «λιβυκές θαλάσσιες ζώνες» και «αντικείμενο άλυτης διαφοράς» μεταξύ των δύο χωρών.
Η Τρίπολη καταγγέλλει την Ελλάδα για μονομερή ενέργεια που παραβιάζει το διεθνές δίκαιο, ειδικά τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και υπονομεύει τις αρχές αμοιβαίου σεβασμού και ειρηνικής επίλυσης διαφορών.
Οι χάρτες που «σβήνουν» την ελληνική ΑΟΖ
Συνοδευτικά στη διακοίνωση επισυνάπτονται χάρτες που αποτυπώνουν την οριοθετική γραμμή της Λιβύης, η οποία αποτελεί συνέχεια του Τουρκολιβυκού Μνημονίου του 2019. Η γραμμή αυτή ουσιαστικά εξαφανίζει την ελληνική ΑΟΖ νότια της Κρήτης, αμφισβητώντας ακόμη και την επήρεια της Κρήτης στην περιοχή.
Η Λιβυκή Κρατική Εταιρεία Πετρελαίου (NOC), σε έκθεση που συνοδεύει τη διακοίνωση, τονίζει ότι η Ελλάδα επιχειρεί τετελεσμένα εις βάρος των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Λιβύης, καθώς οι περιοχές «Κρήτη 1» και «Κρήτη 2» που περιλαμβάνονται στον διαγωνισμό βρίσκονται εντός των λιβυκών διεκδικήσεων, καλύπτοντας έκταση 23.300 τ.χλμ., εκ των οποίων πάνω από το 85% είναι νότια της λιβυκής οριοθετικής γραμμής.
Διεθνείς προκλήσεις και ελληνικές απαντήσεις
Η Λιβύη καλεί τη διεθνή κοινότητα, υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών, να διαφυλάξει την ειρήνη και τη σταθερότητα στη Μεσόγειο και να αποτρέψει ενέργειες που θα μπορούσαν να κλιμακώσουν την ένταση.
Από ελληνικής πλευράς, ο Υπουργός Εξωτερικών έχει ήδη προτείνει τη σύσταση τεχνοκρατικών ομάδων για την έναρξη διαπραγματεύσεων με την ανατολική λιβυκή κυβέρνηση, ενώ σχεδιάζεται αντίστοιχη προσέγγιση και προς την κυβέρνηση της Τρίπολης.
Παράλληλα, επισημαίνεται ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα παραχωρεί άδειες σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί δικές της, καθώς στο παρελθόν έχουν δοθεί άδειες σε εταιρείες που έχουν πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες και προγραμματίζουν γεωτρήσεις.
Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια κρίσιμη φάση στις ελληνολιβυκές σχέσεις και στην ευρύτερη γεωπολιτική ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου τα ενεργειακά συμφέροντα και οι θαλάσσιες ζώνες παραμένουν πεδίο έντονων διενέξεων.
Η Λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση στον ΟΗΕ και το παράρτημα Ι
Η Λιβυκή Ρηματική Διακοίνωση στον ΟΗΕ και το παράρτημα με την έκθεση της NOC είναι η εξής:
«Ρηματική διακοίνωση με ημερομηνία 20 Ιουνίου 2025 από τη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών προς τον Γενικό Γραμματέα.
Η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών έχει την τιμή να εκφράσει τη βαθιά ανησυχία της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας σχετικά με τις πρόσφατες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η Κυβέρνηση έλαβε γνώση, με βαθιά δυσαρέσκεια, του περιεχομένου του Τεύχους αριθ. 3335 της Επίσημης Εφημερίδας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ημερομηνία 12 Ιουνίου 2025 (βλέπε Παράρτημα ΙΙ),* το οποίο αναφέρει ότι η Ελληνική Δημοκρατία ανακοίνωσε διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε θαλάσσιες περιοχές νότια της νήσου Κρήτης.
Οι περιοχές αυτές εμπίπτουν σε θαλάσσιες ζώνες που παραμένουν αντικείμενο άλυτης διαφοράς μεταξύ της Λιβύης και της Ελλάδας.
Η Κυβέρνηση του Κράτους της Λιβύης θεωρεί την εν λόγω ενέργεια ως σαφή παραβίαση των κυριαρχικών της δικαιωμάτων και ως μονομερή ενέργεια χωρίς καμία νομική βάση ή διμερή συμφωνία. Αποτελεί σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου, ιδίως των διατάξεων της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, και υπονομεύει τις αρχές του αμοιβαίου σεβασμού και της ειρηνικής επίλυσης διαφορών.
Κατά συνέπεια, η Λιβύη καταγράφει επίσημα και κατηγορηματικά την αντίθεσή της στην εν λόγω πρωτοβουλία και καλεί σε αυστηρή προσήλωση στις αρχές που κατοχυρώνονται στον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και στα συναφή διεθνή νομικά κείμενα που διέπουν την ειρηνική επίλυση θαλάσσιων διαφορών.
Η Λιβύη επαναβεβαιώνει τη σταθερή της δέσμευση στον εποικοδομητικό διάλογο και τη διαπραγμάτευση, και απορρίπτει κατηγορηματικά κάθε απόπειρα επιβολής τετελεσμένων σε περιοχές όπου δεν έχει επιτευχθεί νομική συμφωνία.
Η Κυβέρνηση καλεί τη διεθνή κοινότητα – υπό την ηγεσία των Ηνωμένων Εθνών – να εκπληρώσει την ευθύνη της για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή της Μεσογείου και να αποθαρρύνει οποιαδήποτε ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που η Κυβέρνηση της Ελλάδας έχει παραχωρήσει άδειες εξερεύνησης σε περιοχές εντός των θαλάσσιων ορίων της Λιβύης. Προηγούμενες άδειες παραχωρήθηκαν στη γαλλική εταιρεία Total και την αμερικανική ExxonMobil. Η τελευταία εξαγόρασε εν συνεχεία το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης δισδιάστατης σεισμικής έρευνας (2D) το 2022 και τρισδιάστατης (3D) το 2024, ακολουθούμενες από ανακοίνωση πρόθεσης για γεώτρηση ερευνητικής γεώτρησης.
Υπό το φως των ανωτέρω, η Μόνιμη Αντιπροσωπεία του Κράτους της Λιβύης στον ΟΗΕ ζητά με σεβασμό την κυκλοφορία της παρούσας ρηματικής διακοίνωσης και των παραρτημάτων της ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό το θέμα 75 της ημερήσιας διάταξης.
Παράρτημα Ι στη ρηματική διακοίνωση της 20ής Ιουνίου 2025 της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Λιβύης στον ΟΗΕ προς τον Γενικό Γραμματέα
Έκθεση της Εθνικής Εταιρείας Πετρελαίου (National Oil Corporation) σχετικά με την προσφορά της Ελλάδας για ερευνητικά οικόπεδα σε βυθισμένα ύδατα της Λιβύης
17 Ιουνίου 2025
- Στις 13 Ιουνίου 2025, η Κυβέρνηση της Ελλάδας ανακοίνωσε διεθνή διαγωνισμό για την παραχώρηση αδειών εξερεύνησης και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε συγκεκριμένες υπεράκτιες περιοχές νότια της Πελοποννήσου και της νήσου Κρήτης. Αυτό σημαίνει ότι ξεκίνησε από την ημερομηνία αυτή η προθεσμία 90 ημερών για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
- Η ανακοίνωση αυτή έρχεται μετά από έκφραση ενδιαφέροντος από την εταιρεία Chevron τον Μάρτιο του 2025, για διεξαγωγή εξερεύνησης υδρογονανθράκων σε υπεράκτιες περιοχές νότια των Κρήτη 1 και Κρήτη 2 (χάρτης 1),* εντός των περιοχών που είχαν καθοριστεί στον διεθνή διαγωνισμό του 2014.
- Δύο από τις ανακοινωθείσες περιοχές, Κρήτη 1 και Κρήτη 2, βρίσκονται γεωγραφικά εντός των λιβυκών θαλάσσιων περιοχών (επί των οποίων οι δύο χώρες διατηρούν διαφορετικές διεκδικήσεις). Η συνολική έκταση των δύο περιοχών είναι 23.300 km² και πάνω από το 85% αυτής της έκτασης βρίσκεται νότια της γραμμής οριοθέτησης που χωρίζει τη Λιβύη από τη γειτονική της, την Ελλάδα.
- Αξίζει να σημειωθεί ότι η Κυβέρνηση της Ελλάδας έχει παραχωρήσει δύο οικόπεδα εντός των λιβυκών θαλάσσιων συνόρων στις εταιρείες Total και ExxonMobil (χάρτης 2).* Η ExxonMobil στη συνέχεια εξαγόρασε το μερίδιο της Total και προχώρησε σε ερευνητικές δραστηριότητες, περιλαμβανομένης δισδιάστατης σεισμικής έρευνας το 2022 και τρισδιάστατης το 2024, ενώ ανακοίνωσε πρόθεση για διεξαγωγή ερευνητικής γεώτρησης.

- Γιώργος Παπανδρέου: Η απάντηση στην αυταρχική διολίσθηση είναι περισσότερη δημοκρατία και ανθρωπιά
- Τραμπ: 200% Δασμοί στα Φάρμακα – Η Wall Street Αδιαφορεί
- Πως και γιατί το Grok του Έλον Μασκ έγινε οπαδός του Χίτλερ
- Πολύ υψηλός κίνδυνος πυρκαγιάς σε Αττική, Κρήτη και άλλες περιοχές
- Σφοδρές αντιδράσεις για τη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ κατά της Ελλάδας