NewsEdit Σε συνθήκες δημοσιονομικού εκτροχιασμού, με το χρέος να ξεπερνά τα 37 τρισ. δολάρια και το δολάριο να δέχεται ασφυκτικές πιέσεις, οι Ηνωμένες Πολιτείες εισέρχονται σε μια περίοδο αβεβαιότητας που αγγίζει τα θεμέλια της παγκόσμιας οικονομικής τάξης.
Το νέο σχέδιο Τραμπ, αντί να καθησυχάσει τις αγορές, εντείνει τους φόβους για μια επικίνδυνη καμπή.
Χρέος χωρίς φρένα – deficit χωρίς όριο
Η νέα πρόταση νόμου του Ντόναλντ Τραμπ, το αποκαλούμενο «Μεγάλο Όμορφο Νομοσχέδιο», υπόσχεται μειώσεις φόρων και περικοπές δαπανών. Όμως η πραγματικότητα δείχνει αλλιώς: το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να φτάσει φέτος στο 6% του ΑΕΠ και να αγγίξει ακόμα και το 7% την επόμενη δεκαετία. Ο Ρέι Ντάλιο της Bridgewater προειδοποιεί πως, αν δεν υπάρξει άμεση αντίδραση, το ετήσιο κόστος εξυπηρέτησης του χρέους θα μπορούσε να εκτοξευθεί στα 10 τρισ. δολάρια.
Αγορές σε εγρήγορση – το δολάριο υπό πίεση
Το δολάριο έχει ήδη χάσει 10% έναντι της στερλίνας και 15% έναντι του ευρώ από την αρχή του 2025. Παρά τη συντηρητική στάση της Fed, οι επενδυτές εγκαταλείπουν τα αμερικανικά ομόλογα, ιδίως τα μακροπρόθεσμα. Η άνοδος του λεγόμενου «term premium» δείχνει βαθιά ανησυχία για τον μακροπρόθεσμο πληθωρισμό και τη φερεγγυότητα της υπερδύναμης.
Πιστοληπτική υποβάθμιση και… καταπίεση
Οι τρεις μεγάλοι οίκοι αξιολόγησης έχουν αφαιρέσει από τις ΗΠΑ την κορυφαία βαθμολογία ΑΑΑ. Το κόστος δανεισμού ανεβαίνει, και η Ουάσινγκτον δείχνει να επιστρέφει σε παλαιές τακτικές «χρηματοπιστωτικής καταπίεσης»: η Fed διευκολύνει τις τράπεζες να απορροφήσουν περισσότερο κρατικό χρέος, ενώ το Κογκρέσο εξετάζει αλλαγές σε κανόνες κεφαλαιακής επάρκειας για να διευκολύνει τη ζήτηση για ομόλογα.
Ανισότητα και ο φαύλος κύκλος της υπερχρέωσης
Παρά τις φοροελαφρύνσεις που υπόσχεται ο Τραμπ, οι χαμηλότερες εισοδηματικές τάξεις βγαίνουν ζημιωμένες. Ταυτόχρονα, οι περικοπές σε προγράμματα πρόνοιας απειλούν με απώλεια πάνω από ένα εκατομμύριο θέσεις εργασίας. Ο φαύλος κύκλος ελλειμμάτων και επιτοκίων δείχνει απειλητικά τα δόντια του, με τον Κοινοβουλευτικό Οργανισμό Προϋπολογισμού να προειδοποιεί για «κρίσιμο σημείο» πολύ πριν το 2044.
Ξένοι επενδυτές κρατούν τα κλειδιά
Περίπου το 30% του χρέους των ΗΠΑ βρίσκεται σε ξένα χέρια. Η Ιαπωνία και η Κίνα είναι οι μεγαλύτεροι πιστωτές – με το Πεκίνο, ωστόσο, να μειώνει συστηματικά την έκθεσή του. Η ανησυχία είναι τι θα συμβεί αν οι μεγάλοι παίκτες αρχίσουν να αποχωρούν συντονισμένα. Αναλυτές μιλούν για τον σχηματισμό ενός «κλαμπ απο-δολαροποίησης» που περιλαμβάνει τη Ρωσία, την Κίνα και πετρελαιοπαραγωγούς του Κόλπου.
Καλοκαίρι αναταράξεων – επενδυτές σε επιφυλακή
Η Wall Street δείχνει δυνατή στα χαρτιά, αλλά η μεταβλητότητα παραμονεύει. Τα funds στρέφονται σε στρατηγικές προστασίας (volatility trades, put options), ενώ η UBS και η Goldman Sachs προειδοποιούν για πιθανό σοκ ανάλογο με τον Αύγουστο του 2024. Οι ροές εγκαταλείπουν τα 30ετή ομόλογα και κατευθύνονται στα βραχυπρόθεσμα – σήμα ότι οι επαγγελματίες ετοιμάζονται για καταιγίδα.
Τι μέλλον έχει το δολάριο;
Το δολάριο, αν και παραμένει «το μικρότερο κακό», χάνει την αίγλη του ως παγκόσμιο αποθεματικό νόμισμα. Ο Μοχάμεντ Ελ-Εριάν το περιγράφει ως «υπερ-αγορασμένο» και αναντίστοιχο με τα θεμελιώδη. Όσο οι γεωπολιτικές και δημοσιονομικές ανισορροπίες εντείνονται, η αναζήτηση εναλλακτικών αποκτά όλο και μεγαλύτερη σημασία – και το παγκόσμιο σύστημα αρχίζει να αναρωτιέται: μπορεί η υπερδύναμη να ζήσει επ’ άπειρον με δανεικά;
Ο χρόνος μετρά αντίστροφα
Το αμερικανικό χρέος δεν είναι πλέον μια αφηρημένη έννοια. Είναι ένας υπαρκτός κίνδυνος με παγκόσμιες επιπτώσεις. Αν το 2025 συνεχίσει με τον ίδιο ρυθμό, το «πάρτι με δανεικά» ενδέχεται να τελειώσει απότομα – με τρόπους που κανείς δεν θα ήθελε να φανταστεί.
- Black Sabbath: Το Τελευταίο Χαίρε των θεμελιωτών του Metal στη γενέτειρά τους
- Οι ΗΠΑ σε τεντωμένο σχοινί: Το χρέος εκτοξεύεται, το δολάριο βουλιάζει και οι αγορές τρέμουν
- Η Ευρώπη «ψήνεται»: Καύσωνες-ρεκόρ, χιλιάδες θάνατοι και ένα μέλλον που καίει
- Ο Δαλάι Λάμα έκλεισε τα 90: «Ένας απλός βουδιστής μοναχός»
- Οι BRICS ζητούν αλλαγές στο ΔΝΤ: Κοινή πρόταση για μεταρρύθμιση του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος