Την έντονη αντίδραση του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προκάλεσε μια γελοιογραφία που δημοσιεύτηκε σε τουρκικό σατιρικό περιοδικό, η οποία απεικονίζει τον Προφήτη Μωάμεθ και τον Μωυσή να αλληλοσυστήνονται, ενώ δίπλα τους πέφτουν βόμβες – μια προφανή μεταφορά στα όσα συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή.
Ο Ερντογάν την χαρακτήρισε «απεχθή πρόκληση» και τόνισε πως «δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να καταφέρεται ενάντια στις ιερές μας αξίες με κάθιε τρόπο». Προειδοποίησε ότι «όσοι δείχνουν ασέβεια στον Προφήτη μας και σε άλλους προφήτες θα λογοδοτήσουν ενώπιον του νόμου».
Νωρίτερα, ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος έκανε λόγο για «ισλαμοφοβικό έγκλημα μίσους», απορρίπτοντας κάθε σύνδεση της γελοιογραφίας με την τέχνη ή την ελευθερία έκφρασης.
Συλλήψεις και καταδίκες
Η οργή της κυβέρνησης εκφράστηκε με τη σύλληψη τεσσάρων γελοιογράφων του περιοδικού Leman, οι οποίοι κατηγορούνται για υποκίνηση μίσους. Παρά τις αντιδράσεις και τις καταδίκες από πολιτικούς και θρησκευτικούς κύκλους, καθώς και τη συγγνώμη που ζήτησε το περιοδικό από όσους ένιωσαν προσβεβλημένοι, η ένταση δεν υποχώρησε.
Περισσότεροι από 200 διαδηλωτές πραγματοποίησαν συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης, παρά την απαγόρευση συναθροίσεων και την αυστηρή αστυνομική παρουσία.
Η θέση του περιοδικού και η εκστρατεία δυσφήμισης
Το περιοδικό Leman υποστήριξε ότι το σκίτσο δεν αναφερόταν στον Προφήτη Μωάμεθ, αλλά στόχευε να αναδείξει τα βάσανα ενός μουσουλμάνου άνδρα που σκοτώθηκε σε ισραηλινές επιθέσεις. Ζήτησε από τις αρχές να αντιμετωπίσουν την εκστρατεία δυσφήμισης που έχει ξεκινήσει και να προστατεύσουν την ελευθερία της έκφρασης.
Η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου στην Τουρκία
Η Τουρκία κατατάσσεται πολύ χαμηλά στην παγκόσμια κατάταξη για την ελευθερία της έκφρασης, με σημαντικούς περιορισμούς στα μέσα ενημέρωσης και τον δημόσιο διάλογο. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα την τοποθετούν στην 158η θέση μεταξύ 180 χωρών.
Πρωτοφανής σκηνή σύλληψης
Ο υπουργός Εσωτερικών Αλί Γερλικάγια δημοσίευσε βίντεο που δείχνουν τον σκιτσογράφο Ντογάν Πεχλεβάν να συλλαμβάνεται με τα χέρια πισθάγκωνα δεμένα και να σέρνεται πάνω σε σκάλα, καθώς και άλλους τρεις άνδρες να οδηγούνται βίαια σε αστυνομικό όχημα, ο ένας εξ αυτών ξυπόλυτος. Ο Γερλικάγια τόνισε ότι «αυτοί οι αναίσχυντοι άνθρωποι θα λογοδοτήσουν ενώπιον του νόμου».
Η υπόθεση αυτή αποτυπώνει το κλίμα έντασης και την αυστηρή στάση της τουρκικής κυβέρνησης απέναντι σε κάθε μορφή κριτικής ή σάτιρας που θίγει θρησκευτικές ή εθνικές ευαισθησίες.