Πως η αιφνιδιαστική στροφή του Λευκού Οίκου οδήγησε στον βομβαρδισμό τριών πυρηνικών εγκαταστάσεων στο Ιράν. Τι αποκαλύπτει η Wall Street Journal για το παρασκήνιο της απόφασης και τις επαφές με το Ισραήλ.
Μια υπόσχεση για χρόνο, μια απόφαση-αστραπή
Μόλις λίγες ημέρες πριν από την επίθεση, ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωνε πως θα έδινε στο Ιράν περιθώριο έως και δύο εβδομάδων για να αποδεχθεί τις αμερικανικές απαιτήσεις. Το βράδυ του Σαββάτου, όμως, από το ιδιωτικό του γκολφ κλαμπ στο Νιου Τζέρσεϊ, έδωσε την τελική εντολή για μια από τις πλέον εντυπωσιακές στρατιωτικές επιχειρήσεις των τελευταίων ετών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal, η απόφαση πάρθηκε αιφνιδιαστικά, στο πλαίσιο μιας επιχείρησης με αυστηρά απόρρητο σχεδιασμό. Βομβαρδιστικά B-2 παραβίασαν τον ιρανικό εναέριο χώρο, πλήττοντας με βόμβες τύπου bunker-buster την υπόγεια εγκατάσταση του Φορντό, ενώ αμερικανικά υποβρύχια εξαπέλυσαν πυραύλους Tomahawk σε Νατάνζ και Ισφαχάν.
«Χτυπήσαμε όταν δεν το περίμεναν»
«Ο στόχος ήταν να προκαλέσουμε σοκ – να τους αιφνιδιάσουμε», δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος της κυβέρνησης Τραμπ στην WSJ. Οι εικόνες από το Σάββατο δείχνουν τον πρόεδρο με κόκκινο καπέλο “Make America Great Again” στην Αίθουσα Κατάστασης, περιβαλλόμενο από την ομάδα εθνικής ασφάλειας. Μεταξύ τους και ο στρατηγός Νταν Κέιν, ένας από τους βασικούς αρχιτέκτονες της επιχείρησης.
Ο ρόλος του Ισραήλ και η επίσπευση της απόφασης
Καθοριστική για την αμερικανική απόφαση ήταν η κλιμακούμενη πίεση από την ισραηλινή πλευρά. Ο Μπενιαμίν Νετανιάχου είχε εξαπολύσει παρόμοια επίθεση μόλις μία εβδομάδα πριν, ενώ στις 12 Ιουνίου προχώρησε σε νέο χτύπημα κατά ιρανικών στόχων στο λιμάνι Μπαντάρ Αμπάς. Ο Τραμπ, που αρχικά είχε εκφράσει επιφυλάξεις για συμμετοχή σε στρατιωτική κλιμάκωση, φέρεται να αντάλλαξε σειρά επικοινωνιών με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό και τελικά πείστηκε να κινηθεί επιθετικά.
Από τις διαβουλεύσεις στην εντολή
Όπως αποκαλύπτεται, οι συζητήσεις στο εσωτερικό του Λευκού Οίκου ήταν έντονες. Κατά την κρίσιμη συνάντηση της Τρίτης στην Αίθουσα Κατάστασης, ο Τραμπ ενέκρινε επί της αρχής το επιχειρησιακό σχέδιο, χωρίς όμως να δώσει το “πράσινο φως”. Οι στρατιωτικοί του σύμβουλοι, αν και προετοιμασμένοι, εξέφραζαν ανησυχίες για ενδεχόμενη ιρανική αντίδραση. Η απόφαση τελικά ελήφθη το Σάββατο – και εκτελέστηκε με ταχύτητα, πριν καν διαρρεύσει στα μέσα ενημέρωσης ή σε διεθνείς παρατηρητές.
Η επιχείρηση σε αριθμούς
Η επίθεση περιλάμβανε τη ρίψη έξι βομβών τύπου GBU-57 (γνωστές και ως “bunker busters” 30.000 λιβρών) στο Φορντό, ενώ περισσότεροι από 20 πύραυλοι Cruise εκτοξεύτηκαν σε υποδομές του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος. Ανώτατος αξιωματούχος επιβεβαίωσε πως «αν και τα πλήρη αποτελέσματα θα φανούν το πρωί, οι πρώτες ενδείξεις δείχνουν πλήγμα ακριβείας στους στόχους μας».
Η διπλωματική εφεδρεία και το μήνυμα στην Τεχεράνη
Αξιοσημείωτο είναι ότι, παρά την πολεμική ρητορική, ο Τραμπ δεν έχει εγκαταλείψει τη διπλωματία. Ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ έχει ήδη λάβει εντολή για διερευνητικές επαφές με την Τεχεράνη, προκειμένου να «κρατηθεί ανοικτό ένα παράθυρο διαλόγου», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Παράλληλα, διαμηνύθηκε στο Ιράν ότι η επίθεση ήταν περιορισμένη, με στόχο τις πυρηνικές εγκαταστάσεις και όχι την αλλαγή καθεστώτος.
Η απάντηση της Τεχεράνης και το αβέβαιο αύριο
Το ιρανικό καθεστώς δεν άργησε να αντιδράσει. Ο Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας του Ιράν διαμήνυσε πως το πυρηνικό πρόγραμμα θα συνεχιστεί, παρά το πλήγμα. «Δεν θα σταματήσουμε μια εθνική βιομηχανία που έχει χτιστεί πάνω στο αίμα μαρτύρων», αναφέρει η επίσημη ανακοίνωση.
Το ερώτημα που πλέον απασχολεί τον διεθνή παράγοντα είναι αν η Τεχεράνη θα επιλέξει την άμεση στρατιωτική απάντηση ή θα κινηθεί μέσω οικονομικής πίεσης, με ενδεχόμενο κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ.
Ο Τραμπ προειδοποιεί: «Ειρήνη ή τραγωδία»
Ο Τραμπ εμφανίστηκε αποφασισμένος να συνεχίσει τις επιθέσεις αν υπάρξει ιρανική αντίδραση. «Αν απαντήσουν, οι επόμενες επιθέσεις θα είναι ακόμη σφοδρότερες και πιο εύκολες. Ή θα υπάρξει ειρήνη ή μια τραγωδία για το Ιράν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι έχουμε δει τις τελευταίες ημέρες», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Η αιφνιδιαστική εντολή Τραμπ για επίθεση στο Ιράν δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία, αλλά το αποκορύφωμα μιας εβδομάδας εντεινόμενης πίεσης από το Ισραήλ, εσωτερικών διαβουλεύσεων και στρατιωτικής ετοιμότητας. Ενώ ο Λευκός Οίκος επιμένει ότι παραμένει ανοιχτός σε διάλογο, οι τελευταίες εξελίξεις φέρνουν τη Μέση Ανατολή πιο κοντά σε μια νέα φάση επικίνδυνης αποσταθεροποίησης.
- Θα τολμήσει το Ιράν να κλείσει τα Στενά του Ορμούζ;
- WsJ: Το παρασκήνιο της επίθεσης Τραμπ στο Ιράν – Πως οι δύο εβδομάδες έγιναν δύο ημέρες
- Βιβή Κεφαλά: Ισραήλ – Ιράν: Από την αντιπαλότητα στην σύγκρουση
- «Κοντά σας όλη μου η ζωή»: Μεγάλη συναυλία για τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Μίκη Θεοδωράκη στο Καλλιμάρμαρο
- Η Ιστορία (του Τραμπ) χλευάζει ξανά την Ευρώπη…