Ο πόλεμος των δασμών: Σκληρό πόκερ Τραμπ-ΕΕ

Ο Αμερικανός πρόεδρος έκανε πίσω — προσωρινά — στην επιβολή δασμών 50%, παρατείνοντας την προθεσμία για εμπορικές συνομιλίες με την Ευρωπαϊκή Ένωση

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έκανε πίσω – τουλάχιστον προσωρινά – στην επιβολή υψηλών δασμών στην Ευρωπαϊκή Ένωση, μόλις δύο ημέρες μετά την απειλή του για τιμωρητικά μέτρα ύψους 50%.

Την Κυριακή, συμφώνησε να παρατείνει την προθεσμία για τις εμπορικές συνομιλίες έως τις 9 Ιουλίου. Η εξέλιξη ήρθε μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία ζήτησε περισσότερο χρόνο ώστε η Ε.Ε. να μπορέσει να επιτύχει μια «καλή συμφωνία».

Οι θέσεις των δύο πλευρών και το αδιέξοδο

Η Ε.Ε. ζητά αμοιβαία κατάργηση δασμών και μεγαλύτερη πρόσβαση για ευρωπαϊκά προϊόντα στην αγορά των ΗΠΑ, ενώ προτείνει συνεργασία σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η ενέργεια. Από την άλλη, ο Τραμπ αρνείται την πλήρη κατάργηση των δασμών και επιμένει στη διατήρηση ενός βασικού συντελεστή 10%.

Ο Επίτροπος Εμπορίου της Ε.Ε., Μάρος Σέφτσοβιτς, δήλωσε πως η Ένωση παραμένει προσηλωμένη σε μια αμοιβαία επωφελή συμφωνία, προειδοποιώντας όμως πως οι διαπραγματεύσεις «πρέπει να βασίζονται στον σεβασμό, όχι στις απειλές».

Αντίμετρα από την Ευρώπη

Σε περίπτωση αποτυχίας συμφωνίας έως τις 14 Ιουλίου, τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. έχουν ήδη εγκρίνει την επιβολή δασμών 50% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 21 δισ. ευρώ, όπως καλαμπόκι, σιτάρι και ρούχα. Εξετάζονται επίσης επιπλέον δασμοί σε προϊόντα αξίας 95 δισ. ευρώ, όπως τα αεροσκάφη Boeing, τα αυτοκίνητα και το bourbon.

Τι επιδιώκει η Ουάσινγκτον

Ο Τραμπ κατηγορεί την Ευρώπη ότι «εκμεταλλεύεται» τις ΗΠΑ, επιδιώκοντας τη μείωση του ευρωπαϊκού εμπορικού πλεονάσματος, που το 2024 ανήλθε σε περίπου 200 δισ. ευρώ. Η Ουάσινγκτον ζητά άρση ρυθμιστικών φραγμών στους τομείς της τεχνολογίας και των τροφίμων, καθώς και ενίσχυση των εξαγωγών αμερικανικής ενέργειας, όπλων και γεωργικών προϊόντων.

Η Ε.Ε. εμφανίζεται πρόθυμη να περιορίσει την εξάρτησή της από τις κινεζικές εξαγωγές — σημείο που βρίσκει σύμφωνο και τον Τραμπ — ενώ προτείνεται και συνεργασία για την επιβολή δασμών σε επιδοτούμενες κινεζικές επιχειρήσεις.

Πόσο κοστίζει μια εμπορική σύγκρουση;

Το 2024, η Ε.Ε. εξήγαγε αγαθά ύψους 531,6 δισ. ευρώ στις ΗΠΑ, ενώ οι εισαγωγές της από τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 333 δισ. ευρώ, δημιουργώντας εμπορικό πλεόνασμα σχεδόν 200 δισ. ευρώ.

Οι ΗΠΑ, από την άλλη, διατηρούν πλεόνασμα στις υπηρεσίες ύψους 109 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω εξαγωγών ψηφιακών υπηρεσιών, δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας και τραπεζικών προϊόντων.

Σύμφωνα με μελέτη του ΔΝΤ, ένας πλήρης εμπορικός πόλεμος ΗΠΑ–Ε.Ε. θα μπορούσε να κοστίσει από 0,3% έως 0,6% του ΑΕΠ και στις δύο πλευρές.

Το επόμενο κρίσιμο ραντεβού: Παρίσι

Οι επικεφαλής των εμπορικών διαπραγματεύσεων, Μάρος Σέφτσοβιτς και Τζέιμι Γκριρ, θα συναντηθούν στο Παρίσι τον Ιούνιο, με στόχο την αποκλιμάκωση της κρίσης. Παρά την προσωρινή αναβολή, οι εντάσεις παραμένουν και η πορεία προς μια σταθερή συμφωνία παραμένει αβέβαιη.