NewsEdit Ο Σεμπαστιάο Σαλγκάδο, ο κορυφαίος Βραζιλιάνος φωτορεπόρτερ που αποτύπωσε με ασπρόμαυρο φιλμ τις πιο σκληρές, συγκλονιστικές αλλά και ποιητικές εικόνες της σύγχρονης ιστορίας, έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 81 ετών.
Τον θάνατό του ανακοίνωσε η Γαλλική Ακαδημία Καλών Τεχνών, της οποίας ήταν επίτιμο μέλος, τιμώντας τον ως «μάρτυρα της ανθρώπινης τραγωδίας και της κατάστασης του πλανήτη».
Από τα βάθη της Βραζιλίας στην κορυφή της φωτοδημοσιογραφίας
Γεννημένος στις 8 Φεβρουαρίου 1944 στην Αϊμόρες της πολιτείας Μίνας Ζεράις, ο Σαλγκάδο μεγάλωσε σε μια αγροτική οικογένεια, διδασκόμενος από νωρίς την αξία της υπομονής και της παρατήρησης — αρετές που καθόρισαν την οπτική του ως φωτορεπόρτερ. Αν και σπούδασε οικονομικά και εργάστηκε στην Παγκόσμια Τράπεζα, εγκατέλειψε τη σταδιοδρομία αυτή για να ακολουθήσει το κάλεσμα της φωτογραφίας. Το πρώτο του εργαλείο ήταν μια κάμερα που του χάρισε η σύζυγός του, Λέλια Βάνικ — σύντροφος και συνοδοιπόρος σε όλη του τη διαδρομή.
Ο φακός της ενσυναίσθησης
Ταξίδεψε σε περισσότερες από 100 χώρες, καταγράφοντας πολέμους, λιμούς, μαζικές μετακινήσεις προσφύγων, αλλά και το μεγαλείο της φύσης. Από τη Ρουάντα ως την Ινδονησία, από το Μπαγκλαντές ως τα τροπικά δάση του Αμαζονίου, ο φακός του αποτύπωσε την ωμή πραγματικότητα της ανθρώπινης δυστυχίας, αλλά και την εύθραυστη ομορφιά του πλανήτη.
Η συγκλονιστική του σειρά από το ορυχείο χρυσού στη Σέρα Πελάδα της Βραζιλίας (1986), με χιλιάδες εργάτες βουτηγμένους στη λάσπη, παραμένει ορόσημο στην ιστορία της φωτοδημοσιογραφίας. Αντίστοιχα, το εμβληματικό του πρότζεκτ Exodus, καταγράφει τον εκτοπισμό πληθυσμών σε περισσότερες από 40 χώρες, λειτουργώντας ως χρονικό των σύγχρονων ξεριζωμών.
«Τα σύνορα είναι τεχνητά. Παντού έβλεπα το ίδιο ανθρώπινο ον. Ο ξένος δεν υπάρχει», έλεγε ο ίδιος — μια φράση που συνοψίζει τη βαθιά του ανθρωπιστική στάση.
Το ασπρόμαυρο ως ηθική και αισθητική επιλογή
Ο Σαλγκάδο φωτογράφιζε αποκλειστικά σε ασπρόμαυρο, πιστεύοντας ότι έτσι απογυμνώνεται η εικόνα από περιττές εντυπώσεις και φωτίζεται η ουσία. Το έργο του φιλοξενήθηκε σε κορυφαία περιοδικά όπως Life και Time, ενώ εκτέθηκε στα σημαντικότερα μουσεία του κόσμου. Το Παρίσι, όπου έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του, έγινε και το πολιτιστικό του ορμητήριο.
Η συνεισφορά του αναγνωρίστηκε διεθνώς, μεταξύ άλλων με το βραβείο Χάσελμπλαντ (1989) και το Βραβείο Πρίγκιπα της Αστούριας (1998).
Το «Αλάτι της Γης» και η οικολογική στροφή
Το 2014, η ζωή και το έργο του έγιναν ντοκιμαντέρ με τίτλο Το Αλάτι της Γης (The Salt of the Earth), σε σκηνοθεσία του Βιμ Βέντερς και του γιου του, Χουλιάνο Ριμπέιρο Σαλγκάδο. Η ταινία, υποψήφια για Όσκαρ, ακολούθησε τα βήματα του Σαλγκάδο από την Παπούα-Νέα Γουινέα έως τον Αρκτικό Κύκλο, φωτίζοντας τόσο τον δημιουργό όσο και τον άνθρωπο.
Στα τελευταία χρόνια της ζωής του, στράφηκε ακόμη πιο αποφασιστικά στην οικολογία. Το έργο του Amazonia — ένας ύμνος στους λαούς και τα τοπία του Αμαζονίου — αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του. «Η φωτογραφία είναι τρόπος ζωής. Είναι η ιδεολογία μου», έλεγε, παραμένοντας ενεργός μέχρι τέλους.
Κληρονομιά ανθρωπισμού και ομορφιάς
Ο Σαλγκάδο δεν κατέγραφε απλώς γεγονότα· ανέδειξε την αξιοπρέπεια και την ευαλωτότητα του ανθρώπου και της φύσης. Το έργο του συνιστά έναν εικαστικό και ηθικό φάρο, που θα συνεχίσει να εμπνέει τις επόμενες γενιές για τη σημασία της μαρτυρίας, της ενσυναίσθησης και της τέχνης.
- Ανάλυση: Η Τουρκία στα ευρωπαϊκά εξοπλιστικά παρά τις ενστάσεις από Αθήνα και Λευκωσία και οι αποφάσεις με ειδική πλειοψηφία
- Σεμπαστιάο Σαλγκάδο: Ο φωτορεπόρτερ που έκανε την ανθρώπινη τραγωδία και τη φύση παγκόσμια τέχνη
- Ο Ολυμπιακός «λύγισε» ξανά: Χάνει τον τελικό, ραντεβού με Παναθηναϊκό για την 3η θέση
- Euroleague Final Four: Η Φενερμπαχτσέ «έκλεισε την πόρτα» στον Παναθηναϊκό
- Αποκάλυψη: Η άγνωστη κόρη του Freddie Mercury και η κρυφή σχέση με τη σύζυγο φίλου του