NewsEdit Σε νέα κίνηση πρόωρης αποπληρωμής χρέους προχώρησε η χώρα στις 15 Δεκεμβρίου, επιταχύνοντας τον στόχο για πλήρη εξόφληση των διμερών δανειακών υποχρεώσεων προς τις χώρες της ευρωζώνης (Greek Loan Facility – GLF) έως το 2031, δηλαδή μία δεκαετία νωρίτερα από την αρχική ημερομηνία λήξης τους το 2041.
Έχοντας λάβει την έγκριση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), αποπληρώθηκαν ευρωπαϊκά δάνεια του GLF, κυμαινόμενου επιτοκίου, συνολικού ύψους 5,287 δισ. ευρώ, τα οποία έληγαν την περίοδο 2033–2041. Πρόκειται για δάνεια με αυξημένο κόστος, η πρόωρη εξόφληση των οποίων μειώνει σημαντικά την έκθεση του ελληνικού χρέους σε διακυμάνσεις επιτοκίων.
Η συγκεκριμένη κίνηση έρχεται να προστεθεί σε προηγούμενες αποπληρωμές, που συνολικά έχουν ήδη υπερβεί τα 15 δισ. ευρώ. Ειδικότερα, τον Δεκέμβριο του 2024 είχαν καταβληθεί 7,935 δισ. ευρώ, τον Δεκέμβριο του 2023 αποπληρώθηκαν 5,29 δισ. ευρώ, ενώ τον Δεκέμβριο του 2022 είχαν καταβληθεί 2,645 δισ. ευρώ.
Επόμενο βήμα νέα πρόωρη αποπληρωμή 8,8 δισ. ευρώ το 2026
Ο σχεδιασμός δεν σταματά εδώ. Ήδη προγραμματίζεται νέα πρόωρη αποπληρωμή ύψους 8,8 δισ. ευρώ εντός του 2026, με στόχο τη περαιτέρω μείωση των ακριβών υποχρεώσεων που απορρέουν από το πρώτο μνημόνιο και τη σταδιακή απεμπλοκή της χώρας από τα δάνεια εκείνης της περιόδου.
Διαγραφή χρέους προς το ΔΝΤ και εξοικονόμηση τόκων
Παράλληλα, επιπλέον 7,9 δισ. ευρώ έχουν διατεθεί για την πρόωρη αποπληρωμή δανείων προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, οδηγώντας στην πλήρη διαγραφή του σχετικού χρέους. Συνολικά, η χώρα έχει προχωρήσει σε πρόωρη εξόφληση δανείων ύψους 29 δισ. ευρώ, εξοικονομώντας μέχρι σήμερα περισσότερα από 3,5 δισ. ευρώ σε τόκους.
Μόνο από την αποπληρωμή της 15ης Δεκεμβρίου, η ελάφρυνση από τόκους εκτιμάται σε περίπου 1,6 δισ. ευρώ, ενισχύοντας περαιτέρω τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους.
Στο «μικροσκόπιο» τα δάνεια του EFSF και του ESM
Μετά τα διμερή δάνεια του GLF, στο επίκεντρο περνούν οι ακριβές υποχρεώσεις προς τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF), συνολικού ύψους 141,8 δισ. ευρώ, οι οποίες λήγουν το 2070. Στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και στον Οργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους (ΟΔΔΗΧ) εξετάζονται σενάρια περαιτέρω ελάφρυνσης του προϋπολογισμού από το βάρος των μνημονιακών δανείων.
Η ανάγκη αυτή καθίσταται πιο επιτακτική ενόψει του 2034, όταν θα αρχίσουν να προστίθενται και οι οφειλές ύψους 61,9 δισ. ευρώ προς τον ESM, οι οποίες θα πρέπει να αποπληρωθούν έως το 2060.
«Μαξιλάρι» ρευστότητας και υψηλά πλεονάσματα δίνουν ευελιξία
Καθοριστικό ρόλο στη στρατηγική πρόωρων αποπληρωμών παίζει το ισχυρό ταμειακό «μαξιλάρι», που υπολογίζεται σε περίπου 44,8 δισ. ευρώ, σε συνδυασμό με τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα. Για το τρέχον έτος, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται στο 3,8% του ΑΕΠ, γεγονός που επιτρέπει αφενός την ομαλή κάλυψη των δαπανών για τόκους και αφετέρου την υλοποίηση παράλληλων προεξοφλήσεων, μειώνοντας το συνολικό κόστος δανεισμού.
Χρηματοδοτικές ανάγκες 2026 χωρίς πίεση για αγορές
Σύμφωνα με τον ΟΔΔΗΧ, οι συνολικές χρηματοδοτικές ανάγκες για το 2026 ανέρχονται σε 24,7 δισ. ευρώ. Από αυτά, 8,9 δισ. ευρώ αφορούν χρεολύσια και 5,2 δισ. ευρώ τόκους, συμπεριλαμβανομένων και των πράξεων ανταλλαγής επιτοκίων.
Παράλληλα, αναμένονται έσοδα ύψους 4,2 δισ. ευρώ από άλλες πηγές, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ επιπλέον 618 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα προέλθουν από συμμετοχές σε μετοχές και επενδυτικά κεφάλαια.
Το αποτέλεσμα είναι ότι δεν υφίσταται πίεση για εσπευσμένες εξόδους στις διεθνείς κεφαλαιαγορές. Οι κινήσεις του ΟΔΔΗΧ παραμένουν στοχευμένες, με έμφαση στη διατήρηση της κανονικότητας στις εκδόσεις, στη σταθερή παρουσία στις αγορές και στη συνεχή βελτίωση της ρευστότητας στη δευτερογενή αγορά κρατικών τίτλων.